«A novela negra trata o mal, como os contos de fadas»

FUGAS

Andreu Dalmau

A escritora Cristina López Barrio, finalista ao Premio Planeta 2017, mergulla na conexión entre ambos os xéneros na súa última novela, un drama con suspense e lendas

03 ene 2020 . Actualizado ás 13:37 h.

Doce anos separan a desaparición de dúas irmás no monte Abantos, aos pés do mosteiro de San Lorenzo del Escorial. A finalista ao Premio Planeta no 2017 con Néboa en Tánxer, Cristina López Barrio (Madrid, 1970), regresa ás librerías cunha historia de misterio na que promete manter ao lector aferrado a cada páxina. Cun título suxestivo, Rómpeche, corazón (Editorial Planeta), a escritora que había na avogada especializada en propiedade intelectual («a linguaxe é diferente, pero ao final é o mesmo, utilizar a palabra para convencer, a retórica») ofrece unha historia absorbente na que fusiona xéneros e mesmo formatos, do teatral ao cinematográfico.

­—O título é un verso de «Hamlet». Unha declaración de intencións?

—É unha novela que busca a catarse no lector, como a traxedia grega no espectador. É un thriller porque hai misterio, suspense, e o fío condutor é unha trama policíaca. Pero, aínda que xoga cos contos de fadas e as lendas, tamén é un novela realista e moi de personaxes.

­—Non renega da novela negra?

—Non, de feito, ten tinguiduras de novela negra. Investiguei a súa estrutura clásica e utilizo moitos dos seus puntos: un suceso onde desaparece alguén, varios sospeitosos e un restablecemento da orde e da xustiza ao final. Lin a Agatha Christie cando era moi novo e sígoa relendo de adulta. Paréceme fascinante. A novela negra trata un dos grandes temas da literatura: o mal. Algo que está moi relacionado co conto de fadas.

­—En que poden parecerse a novela negra e os contos de fadas?

—Estes contos tratan de contar a propia existencia do ser humano, desde todos eses pensamentos terribles e malas accións que temos ás veces. Nos contos encárnanse nos viláns. Se se pelexa contra o vilán, esa madrastra de Blancanieves que a quere matar por envexa, vemos que podemos vencer ao monstro interior que todos temos dentro.

—Os contos son moito máis complexos do que pensamos.

—A madrastra de Blancanieves ordena ao cazador que lle arrinque o corazón… é horrible. É certo que os han edulcorado, e enténdoo. Non queres ensinarlle ao teu fillo a maldade que hai no mundo e dis: «Xa terá tempo». Pero o neno necesítao. Necesita proxectar os seus malos pensamentos neses viláns e ver que, se se enfronta a eles, pódeos vencer e asimilar o que é un ser humano integral. Coas súas cousas boas e malas. Porque todos somos grises.

—En «Rómpeche, corazón» hai, de feito, unha conexión con «A bela dormente».

—Está baseado no conto orixinal, anterior ao dos Grimm. Non ten nada que ver co bico do príncipe que che esperta. É moi diferente. Bastante terrible.

—Por que triunfa tanto o negro?

—Creo que é a época. O que máis hai, se che dás conta, é novela negra e distopía. Estamos un pouco perdidos. É un momento de cambios, preguntámonos onde imos, e de pesimismo.

—Como en «Néboa en Tánxer», as mulleres, Rosa, Branca e Aurora, son protagonistas.

—Sempre hai algo noso no que escribimos. Eu, como muller, teño unha inquietude por como me sinto nesta sociedade e que me gustaría cambiar.

—Falando de protagonistas, dan ganas de ir ao monte Abantos.

—Todo está unido. Debíalle algo a San Lorenzo del Escorial, onde veraneaba xa de pequena. É un pobo con moitas lendas, onde se conta que está unha das sete bocas do inferno e por iso Felipe II construíu o mosteiro. Hai un ambiente con toques góticos fundamental para a trama. A casa da novela pode ser calquera dos caserones do barrio de Abantos.

—O lector evádese, e o escritor?

—¡Tamén! Escribo con música e bandas sonoras. Hai unha canción, Os Lannister sempre pagan as súas débedas, de Xogo de Tronos, que escoitaba de xeito obsesivo. Podía ver aos personaxes mentres escribía. A banda sonora do labirinto do Fauno tamén me inspirou moito. Ás veces, evadirche ten connotacións negativas, de fuxida, de non afrontar. Pero en toda evasión hai unha aprendizaxe.

—Non lle importaría ver esta historia no cine ou nunha serie?

—Encantaríame, pero depende de que algún produtor se namore do proxecto e queira apostar por el. Crucemos os dedos.

—É unha escritora moi audiovisual.

—Interésame a interconexión nos procesos creativos. O método Stanislavski dos actores tamén se pode aplicar á escritura, ao desenvolvemento dos personaxes. Nesta novela os capítulos son cada vez máis curtos e cun ritmo máis rápido, un crescendo na acción baseado nos guións televisivos. Segundo empezas a ler, xa estás no corazón do conflito, sen preámbulos. Como as series de televisión hoxe, pero é que isto xa o utilizaba Shakespeare.