Críticas al nuevo sistema de refuerzo de profesores de pedagogía terapéutica

EDUCACIÓN

Educación asegura que solo se unifican procedimientos y los sindicatos señalan más burocracia y falta de transparencia
05 jul 2025 . Actualizado a las 05:00 h.Dos sindicatos docentes antagónicos, el nacionalista y mayoritario de la escuela pública (CIG) y el profesional (ANPE), protestan por las nuevas instrucciones para la dotación de profesores de Pedagogía Terapéutica y Audición e Linguaxe (los conocidos PT y AL) que tengan carácter extraordinario durante el próximo curso. Son profesionales que se necesitan más allá de los que tiene cada centro en su catálogo de plazas (y que están vinculados al número de aulas). Pedir el refuerzo de profesores tan técnicos es una práctica muy habitual para atender la diversidad real de la clase. Para la CIG, las nuevas instrucciones son una «imposición de controis de carácter político sobre as necesidades de persoal especialista de PT e AL nos centros» y para ANPE, es «unha medida que parece máis orientada a xestionar carencias que a garantir unha atención á diversidade de calidade». La Xunta, por su parte, considera un adelanto la propuesta, porque unifica criterios y sirve de base para desarrollar la aplicación GaliOrienta, «pensada exclusivamente para a xestión dos departamentos de orientación», según explican en San Caetano.
La cuestión es, dicen desde ANPE, que un proceso que se hacía de una manera rápida y flexible, adaptándose a las circunstancias, se va a enredar en más burocracia. «Ata o de agora —explica el presidente del sindicato, Xulio Díaz— un centro que necesitaba un PT extraordinario facía unha solicitude, publicaba a vacante e a cubría». Eran tres pasos, dice, que ahora se han convertido en siete: «Os centros están obrigados a demostrar que xa optimizaron ao máximo os recursos dispoñibles. Só tras esa xustificación, poderán presentar a solicitude, que será avaliada por unha comisión e mesmo por unha subcomisión, sen garantías de que a cobertura sexa concedida, por moi urxente ou xustificada que sexa». Solo tras la aprobación de la plaza esta se puede publicar y, por tanto, cubrir.
La carga burocrática que asume un centro —especialmente el equipo directivo— es, para ANPE, intolerable en este caso. Todo lo contrario de lo que opina la Xunta, que recuerda que «sempre houbo que xustificar un PT extra ante Inspección». Entienden en la consellería que a la larga este modelo será mejor: «O que se fai é regular e ordenar por escrito unha práctica que xa se viña facendo, o que ofrece máis garantías aos centros», porque se describe un procedimiento único que no cambia con cada inspector. Por eso, la Xunta explica: «Estamos dando o primeiro paso, que cobrará máis relevancia cando o teñamos informatizado. Nestes momentos está en deseño a aplicación GaliOrienta, pensada exclusivamente para a xestión dos departamentos de orientación. Pero o paso previo é regular o procedemento. O obxectivo final é que unha información que xa existe estea dispoñible no sistema, evitando ter que facer informes constantemente».
Preferente o no
Otra de las quejas sindicales pasa por la organización misma de los PT y AL. Según denuncia ANPE, con el nuevo sistema desaparece la figura del especialista (ya sea de atención terapéutica o de lenguaje) de atención preferente, es decir, un técnico que se mantiene año tras año con el mismo alumno (o alumnos) y que incluso puede acompañar al estudiante cuando pasa de primaria a secundaria, por ejemplo. La consellería asegura por su parte que «os PT que están actualmente vanse manter, polo que non haberá ningún cambio nese sentido». No se indica nada con respecto a los del futuro. Porque vinculado a lo anterior, desde el sindicato profesional se señala que «se a un PT se lle asigna un alumno cunha situación moi concreta, esta persoa fórmase para darlle a mellor atención, e vai gañando experiencia cos anos», frente a un mismo profesional que sabe que solo va a estar un curso con un alumno concreto. Frente a esto, Educación es tajante: «Convén aclarar que non existen PT específicos e PT xeneralistas. Os PT de atención preferente son asignados como referentes para un rapaz concreto pero están a disposición de todo o centro para as necesidades que poidan xurdir». Y recalcan que están capacitados para atender a cualquier alumno con discapacidad: «Contan de base coa formación adecuada para realizar a súa labor, igual que un profesor de Matemáticas ou Historia no seu ámbito».
Xulio Díaz se pregunta cómo se puede presentar un curso con menos alumnado y mayores porcentajes de estudiantes con necesidades especiales (ya sean de apoyo, más leves, o educativas, más graves) sin el personal adecuado. Y añade: «Onde está o diñeiro que Europa destina á inclusión educativa? Porque Andalucía ampliou en 1.500 profesores o seu cadro de persoal para atender á diversidade!». Desde Educación se recuerda que en la actualidad «Galicia ten preto de 700 profesionais PT y AL por riba do catálogo».
Por su parte, la CIG insiste en el carácter de control político de las instrucciones: «Non se recolle un mínimo de transparencia nas decisións que se toman nin se articulan mecanismos de control sobre as resolucións que se adoptan, relegando por completo a estrutura da orientación educativa, tanto a dos centros educativos como a dos equipos específicos. Mesmo se deixa nun lugar secundario aos inspectores».
Díaz también señala la exigencia de más transparencia: «Esiximos transparencia, estabilidade dos recursos humanos e o cumprimento efectivo das obrigas da Administración en materia de inclusión educativa», y que «a Consellería garanta os recursos humanos necesarios sen engadir máis carga burocrática e sen aplicar criterios restritivos que prexudican ao alumnado máis vulnerable».