Saltan as alarmas cando se anuncia que os funcionarios van ter que pasar unha avaliación para certificar a súa valía. Jesús!, o nunca visto. A partir de aí, xorden as preguntas que neste caso contesta Elías Lloves Suárez, avogado laboralista en Vento Avogados, quen ao tema para abordar ponlle un título: «A que se aveciña en Función Pública: grandes cambios ou ningún?».
Sobre este tema, contesta o experto:
—Por que decidiuse que os funcionarios públicos pasen unha avaliación da súa desempeño para manter o seu posto de traballo?
—A reforma dalgúns aspectos da Función Pública recolleita no real decreto lei 6/2003 ten a súa orixe nas medidas acordadas coa Unión Europea en relación co desembolso dos fondos Next Generation. Se o Goberno non implementa estas medidas quedará sen parte dos devanditos fondos. Entre as reformas que se anunciaron atópase o desenvolvemento da avaliación do desempeño dos empregados públicos, co obxectivo de mellorar a Administración do século XXI. Debemos lembrar que esta cuestión non é nova, dado que xa a recolle o artigo 20 do real decreto 5/2015, que aproba o Estatuto Básico do Empregado Público (EBEP), sen que ata día de hoxe tivese unha aplicación práctica, máis aló do establecemento de retribucións complementarias do artigo 24 do mesmo texto legal, como a carreira profesional.
—A avaliación do desempeño é un exame?
—Non. Non se trata dun exame, como pode ser o que se supera para adquirir, por exemplo, a condición de funcionario, senón que se trata dunha avaliación da súa conduta profesional, para medir o seu rendemento e o logro de resultados. Con esta avaliación búscanse criterios de obxectividade para mellorar a produtividade na Administración.
—Que ocorrerá se suspenden a avaliación? Perderán o seu emprego? Perderán o seu posto de traballo? Ten efectos positivos?
—A avaliación ten dous efectos: un positivo e outro negativo. En caso de recibir unha avaliación negativa poderían perder o posto que ocupan. Con todo, e isto é moi importante, non se pode confundir perder o posto con perder a praza de funcionario, persoal laboral ou estatutario. É dicir, quen obteña unha avaliación negativa seguirán sendo empregados públicos. A este respecto, non hai habido modificación algunha do artigo 63 EBEP, que non recolle este motivo como causa de perda da condición de funcionario público; tampouco se modificaron normas laborais ou estatutarias no devandito sentido.
En canto ao efecto positivo, o empregado percibirá un complemento de carácter variable polo bo desempeño do seu traballo. Ademais, esta avaliación influirá á hora de progresar na súa carreira profesional e acceder a formación.
—Farase a avaliación a todos os funcionarios? Farase a avaliación aos traballadores da Administración que non sexan funcionarios?
—Si, a avaliación do desempeño ser fará a todos os empregados públicos. Hai que aclarar que dentro do concepto de empregado público atópanse tanto os funcionarios como o persoal laboral e estatutario.
—Sábese como será esa avaliación? En que consistirá?
—A día de hoxe, non existe un modelo de avaliación do desempeño xenérico para toda a Administración, polo que se descoñece como será. De todos os xeitos, esta debe adecuarse a criterios de transparencia, obxectividade, imparcialidade e non discriminación. O que si establece a norma é a creación de comisións de seguimento compostas pola Administración e sindicatos para valorar os procesos, resultados e formular propostas de mellora.
—Cando entrará a norma en vigor?
—A medida xa está en vigor desde o 21 de decembro do 2023, sendo ademais ratificada o 10 de xaneiro do 2024 no Congreso dos Deputados.
—Os traballadores que suspendan poderán pedir revisión das probas?
—Si, a norma prevé que en caso de discrepancias pode haber unha revisión da avaliación realizada. No entanto, como calquera outra resolución en materia de emprego público, a decisión final da Administración pode ser impugnada e recorrida ante a xurisdición competente.