Defende eliminar a sobrecotización dos maiores de 52 por innecesaria
12 ene 2024 . Actualizado á 08:52 h.A resaca da agónica xornada parlamentaria vivida o mércores no Senado foi especialmente dura para a vicepresidenta segunda e ministra de Traballo, Yolanda Díaz. Os votos en contra dos deputados de Podemos —antigos compañeiros de coalición, convertidos agora en azoute— deron ao traste coa convalidación do decreto para reformar o subsidio de desemprego polo que pretendía elevar a contía que perciben quen esgotou a súa prestación contributiva ou non teñen dereito a ela. O punto da discordia foi a rebaixa da cotización social que se lle aplica aos beneficiarios maiores de 52 anos, que a formación violeta considera inaceptable, xa que impacta negativamente na futura xubilación destes traballadores que quedan descolgados do mercado no último tramo da súa vida laboral —de media, case 450.000 persoas vense obrigadas anualmente a completar as súas carreiras de cotización por esta vía, estima CC.OO.—.
Ao fracasar a convalidación do decreto, Díaz anunciou este xoves que convocará «con carácter inmediato» aos axentes sociais para negociar con eles a reforma, algo que, de feito, xa criticaran sindicatos e patronal que non se producise antes. Cabe lembrar que a negociación do alcance dos cambios levou a cabo entre os ministerios de Traballo e Economía e que aos axentes sociais unicamente informóuselles do finalmente acordado.
«Única» reforma non negociada
A líder de Sumar admitiu que a do subsidio de desemprego foi «a única» reforma que o Goberno non puido acordar na mesa do diálogo social e escusouno alegando falta de tempo. Argumentou que os cambios tiñan que aprobarse antes do 31 de decembro do 2023, xa que así estaba pactado con Bruxelas para que o Executivo puidese solicitar o cuarto pago dos fondos europeos, unha partida de 10.000 millóns de euros, que agora queda no aire.
«Agora si, abriremos a mesa de diálogo social e esta reforma vai estar acordada cos axentes sociais», asegurou a vicepresidenta desde Namur (Bélxica), onde este xoves participou nunha reunión informal de ministros de Emprego e Política Social da UE. A pretensión é convocar os axentes sociais despois de pechar a subida do salario mínimo interprofesional (SMI) para este ano, cuestión para a que están citados empresarios e sindicatos ás 8.30 horas deste venres no ministerio, despois de que Díaz avanzase que haberá un incremento importante, tras a negativa da patronal para apoiar o 4% que propoñía Traballo.
Díaz cargou contra Podemos, acusando á formación que lidera Ione Belarra de golpear «» aos traballadores «da man de PP e Vox», xa que foron os votos en contra dos tres partidos os que fixeron decaer o decreto.
Pola súa banda, os seus excompañeros de filas insisten na súa negativa á reforma do subsidio asistencial defendida por Díaz. Archiconocidos os desencontros entre as lideresas de Sumar e Podemos, onte profundaron neles, ao asegurar a exministra de Igualdade e número dous dos morados, Irene Montero, que non ían aceptar un «trágaa» cos recortes que supuñan para os maiores de 52 anos, pero que sen tal diminucións, «o decreto pode saír hoxe mesmo». Podemos sustenta a súa negativa no feito de que a reforma reduce progresivamente a cotización no caso destes traballadores de maior idade, o que se traduciría nas súas futuras pensións de xubilación. Actualmente, estes perceptores do subsidio cotizan por unha contía equivalente ao 125% da base mínima, pero quen comezase a cobralo a partir de xuño —cando estaba previsto que entrase en vigor a reforma— faríano polo 120%, unha porcentaxe que iría rebaixándose a razón dun 5% anual ata quedar no 100% no 2028.
Este axuste, que non tería efectos para quen xa están a cobrar a axuda, foi unha das cesións de Traballo no seu pulso con Economía para sacar adiante os cambios. Con todo, Podemos considérao inaceptable, a pesar de que Díaz explicou que se comprometeu co BNG para tramitar o decreto como proxecto de lei para poder introducir emendas.
Nada moveu aos morados da súa posición, a pesar de que desde o Executivo sosteñen que esa sobrecotización implantouse cando o SMI era moito máis baixo. No 2018 —cando Sánchez chegou ao Gobierno— estaba en 735,90 euros e desde entón elevouse un 46%, ata os 1.080 euros actuais, que tamén espera que se incrementen este venres.
«O feito de que subísemos o SMI un 50% permite que moitas das políticas dos salarios mínimos de fame póidanse deixar atrás. Unha delas era a necesidade de que o subsidio para maiores de 52 anos tivese que ter unha sobrecotización para a xubilación, porque con eses salarios indecentes, os traballadores non podían cotizar suficientemente para ter pensións de xubilación dignas», dicía estes días o secretario de Estado de Emprego, Joaquín Pérez Rey. Con todo, Podemos discrepa.
Patronal e sindicatos apláudeno e piden máis melloras
Tras o duro primeiro revés sufrido, Yolanda Díaz admitiu este xoves o que non era un segredo: que a actual lexislatura é «convulsa» e «moi difícil» e que «vai tocar negociar moito máis». E esa obrigación de negociar foi aplaudida polos axentes sociais, que esperan a chamada do Ministerio de Traballo para sentarse á mesa do diálogo social a abordar os cambios no subsidio de desemprego, polos que ata o de agora non se lles consultou, senón unicamente informado como mero trámite.
Como a sabedoría popular asegura que non hai mal que por ben non vinga, a derrogación do decreto é —a ollos de CC.OO.— «unha mala noticia que, con todo, abre a posibilidade de abordar agora no seo do diálogo social unha reforma necesaria e evitar os elementos negativos que, sen dúbida, tiña a reforma proposta». O sindicato que lidera Unai Xordo coincide co Executivo en que a sobrecotización para os maiores de 52 anos implantouse cando o SMI era moito máis baixo, pero —di— «pode abordarse sen prexudicar a pensión futura das persoas beneficiarias desta prestación». E xa pon sobre a mesa novas cuestións, lembrando que o decreto «non melloraba a prestación deste subsidio nos primeiros 12 meses [parados maiores de 52], coma se facía cos demais».
Pola súa banda, desde UXT, o seu secretario xeral, Pepe Álvarez, asegurou que non hai «liñas vermellas», en referencia ao que pedirán na nova mesa, e que irán ver «que ofrece» o Goberno.
Desde a patronal celebraron a volta da reforma á mesa do diálogo social. «Ese era o camiño adecuado desde o principio», sinalou o presidente de Cepyme, Gerardo Cuerva.
O PNV vixiará que se aprobe a prevalencia do convenio autonómico
O decreto da reforma dos subsidios por desemprego tamén contiña outras medidas que, ao non saír adiante o texto legal, tamén decaen. Unha das máis polémicas é a prevalencia dos convenios colectivos autonómicos sobre os estatais e os sectoriais «sempre que beneficien máis aos traballadores», xa que devandita medida formaba parte do acordo de investidura alcanzado entre o PNV e o PSOE.
Por iso, a través dun comunicado este xoves a deputada do PNV, Idoia Sagastizabal, enviou unha mensaxe clara ao Executivo, ao afirmar que no grupo vasco están «seguros» de que en canto o Goberno volva lexislar en materia de subsidios ou en calquera outro asunto laboral, a prevalencia dos convenios autonómicos «estará presente» no texto lexislativo.
O PNV indicou que estará vixiante para que se cumpra coa devandita medida do acordo de investidura, que provocou un gran malestar nos axentes sociais, xa que supón emendar recoller precisamente na última reforma laboral.
Sindicatos e empresarios queixáronse de que o Executivo non lles consultara e de que tomara unilateralmente decisións contrarias ás establecidas na reforma.
De feito, onte mesmo o presidente de Cepyme, Gerardo Cuerva, afeaba era deriva unilateral do Gobierno en materia laboral. «Creo que realmente se fai un fraco favor ao futuro de España, á estabilidade, á certeza, con esas decisións unilaterais fóra da mesa do diálogo social», sinalou.
Volver ao diálogo social. «Ese sería o camiño correcto. Desprezar o diálogo social, que trouxo ese ben que é a paz social en España nos últimos 45 anos, é un gravísimo erro por parte do Gobierno», advertiu.
Pero non só os axentes sociais pídenlle ao Executivo un «cambio de actitude» á hora de negociar as súas iniciativas, xa que o PNV tamén llo reclamou, no sentido de chegar ao Congreso «cos deberes feitos» —os apoios atados— para evitar situacións como a do mércores.