A pegada dezana nos 30 anos do CGAC

Javier Benito
javier benito LALÍN / LA VOZ

DEZA

cedida fundacion

As súas salas acolleron exposicións de Laxeiro, Lamazares, Misha Bies Golas e Álvaro Negro

22 oct 2023 . Actualizado ás 05:00 h.

Deza enarbora con certo orgullo ser terra de artistas e músicos. E sen circunscribímonos aos primeiros, cúmprese ese axioma sen marxe para a dúbida. En especial se falamos de Lalín, berce de creadores de referencia no século XX e XXI. A súa pegada deixouse sentir en múltiples exposicións nacionais e internacionais, cun dos últimos fitos nese Ano Laxeiro 2022. De forma lóxica tamén coparon protagonismo nas salas do Centro Galego dá Arte Contemporánea (CGAC) de Santiago, principal faro na comunidade e que esta de trinta aniversario.

Nestas tres décadas de vida e á marxe de presenza puntual en mostras colectivas, catro dos principais artistas de Deza expuxeron no CGAC. Podemos constatalo pola presenza de obras representativas delas na exposición aberta por esa efemérides baixo o título Traballo en equipo. 30 anos do CGAC. Unha historia posible do CGAC, que pode verse ata o día 7 de xaneiro na capital compostelá.

Nese percorrido polas salas podemos deleitarnos cun óleo sobre tea de grandes dimensións de Laxeiro. A familia do Marquesado dá Romea, obra datada en 1978, loce nunha parede da sala principal do museo. Ilustra á perfección a iconografía e temática que definen ao pintor lalinense. E precisamente José Otero Abeledo foi quen abriu a presenza de artistas de Deza no CGAC. Fíxoo en 1996 e ao grande, coa súa última retrospectiva en vida. Con ela buscábase un dos principais obxectivos do centro, «amosar o pasado histórico da renovación artística da primeira metade do século XX, contextualizándoo no debate da arte española e internacional». Comisariada por Marina Toba, aquela espectacular exposición reuniu obras executadas en 1930 e 1987.

Sen solución de continuidade, tomaba a vez a Laxeiro naquel 1996 o seu discípulo, Antón Lamazares. Móstraa Grazas do lugar abrir menos dun mes despois de concluír a antolóxica laxeiriana. No seu caso tratouse dun proxecto específico para o Dobre Espazo do Centro Galego de Arte Contemporánea, onde presentaba dun modo panteísta a fragmentación de cadro-paisaxe grazas á absorción de multitude de cores verdes que reflicten a lírica do mundo rural galego. Toda unha serie sobre esa tonalidade e o campo que, por exemplo, tamén protagonizaba a peza de grandes dimensións que se exhibiu de forma temporal no vestíbulo do castro tecnolóxico de Lalín co gallo de a súa inauguración hai unha década.

Despois dun considerable salto temporal chegamos ao 2014, con outro creador multidisciplinar lalinense, Misha Bies Golas. Nunha das salas do espazo compostelán presentou 27 Negros. O título non pode ser máis explícito, porque son outras tantas pezas de pequenas dimensións pintadas por outros tantos autores e coa cor negra como punto de partida.

Pechaba ese protagonismo dezán no CGAC a exposición E, do tamén lalinense Álvaro Negro, dacabalo entre o 2017 e o 2018. Comisariada por David Varro, formou parte da programación anual dedicada a artistas galegos de mediana estrada a modo de revisión, sen considerarse unha retrospectiva. Unha selección de pezas de gran interese sobre a evolución do artista, do paso do gran formato a pezas máis pequenas. Dous colgan estes días no museo.

A reaparecida obra de Antón que serviu de estandarte á celebración

Entre as obras que poden verse nesta mostra colectiva para conmemorar o 30 aniversario do CGAC figura 2022... ¡Laxeiro!, encargada pola Xunta a Antón Lamazares para conmemorar o ano dedicado ao pintor lalinense pola Real Academia Galega de Belas Artes. Un óleo sobre táboa que se presentou en Lalín no arranque da mostra itinerante dedicada a Laxeiro e que despois «desapareceu».