Editan en castelán o noveno tomo de «Último reino», que vai xa polo 12.º
28 abr 2025 . Actualizado á 05:00 h.«O canto do galo, o amencer, os cans que ladran, a claridade que se estende, o home que se levanta, a natureza, o tempo, o soño, a lucidez, todo é cruel. [...] Un corpo prefería a súa lectura a min mesmo. Un mozo alemán ocupouse de min ata que cumprín dous anos. O feito de que ela lese ao meu lado privábame do pracer de estar xunto a ela. Porque me parecía que non estaba ao meu lado. Que non estaba alí. Que se foi xa. Estaba noutra parte. Lendo atopábase noutro reino». Ninguén foi consciente do que preparaba o profesor, editor, músico, latinista e escritor francés Pascal Quignard (Verneuil-sur-Avre, 1948) cando no 2002 o xurado concedeulle o premio Goncourt polAs sombras errantes (primeiro volume do proxecto Último reino) cunha oposición tallante por parte de Jorge Semprún que desatou certa polémica. E iso que entón, nese mesmo ano, xa apareceran dous tomos máis: Sobre o anterior e Abismos, e el mesmo anunciou que podería precisar quince entregas (no 2023 acadou as doce con Horas felices).
A súa proposta non era de modo ortodoxo novela, ensaio, memoria, reflexión persoal, poesía, aforismo, anotación, diario, senón máis ben unha mestura de todo isto que unhas veces inclínase cara a un lado e outras carga as tintas sobre outro. Para Semprún, aquilo nin resultaba innovador nin abría novas posibilidades narrativas, parecíalle unha máis das moitas petulantes pedanterías hiperliterarias parisienses. Quignard réstase importancia e árgüe que só fai en cada momento o que le place, desde hai tres decenios no seu retiro de pobo en Sens, departamento de Yonne, rexión de Borgoña.
Coa publicación de Morrer de pensar —en tradución de Marta Cerezales Laforet; en Arxentina xa aparecera en versión de Silvio Mattoni—, o selo Desvelo (agora no seo do grupo Almuzara) completa a edición en castelán deste tolo proxecto, xa que O neno de Ingolstadt (X), O home de tres letras (XI) e Horas felices (XII) xa se podían atopar nos catálogos dO Cunco de Prata e Shangrila. Desvelo súmase así a outros selos que como Debate, Versal, Espasa, Minúscula, Funambulista, Pre-Textos, Interzona, Catro, Area, Canta Mares, Andrés Bello e —nos últimos tempos— Galaxia Gutenberg, Sexto Piso, O Cunco de Prata e Shangrila ocupáronse da súa obra, a miúdo non doado de ler e vender.
Nos seus textos hai moito de pensamento, indagación da linguaxe, novela histórica, reflexión persoal e rescate de personaxes esquecidos —das artes, as letras, a política—, unha miscelánea que flúe de forma sorprendentemente natural para tecer un relato filosófico inacabable con infinitas conexións, pero sempre pola vía do fragmentario. Unha característica que pervive cando se trata de obras de marcada intención novelística como acaece, por exemplo, en Carus (1979, a súa primeira novela) e nO amor o mar (2022, a última), ambas as recentemente publicadas por Galaxia Gutenberg.
En Morrer de pensar conclúe que «a idade é a porta da beleza». Pero, que persegue Quignard, tomo tras tomo? «Outro xeito de pensar no límite do soño —replica—. Un xeito de apegarse o máis preto posible á letra, á fragmentación da lingua escrita, e de avanzar descompondo as imaxes dos soños, desordenando as súas formas verbais, exhumando os seus textos fonte. Que estraña falsificación ocorre no soño? No debuxo que xorde dos dedos? Na lingua que xeme? No pensamento que alucina? Na mesma música?».