Marcial del Adalid, pioneiro na música clásica de salón inspirada na cultura galega
CULTURA
Un ensaio de Laura Touriñán Morandeira afonda, da man da Real Academia Galega, no legado do compositor coruñés, un autor clave do século XIX
31 ene 2025 . Actualizado á 05:00 h.A raíz da súa tese de doutoramento no 2020 e centrada na figura de Marcial del Adalid (A Coruña, 1826-Oleiros, 1881), compositor polo que sentía interese dende hai anos, a musicóloga Laura Touriñán Morandeira foi convidada pola Real Academia Galega a afondar na investigación, nun traballo que cristalizou onte na presentación no Museo de Pontevedra do volume Marcial do Adalid e ou seu legado na Real Academia Galega. O libro ten como obxectivo «achegar á cidadanía un patrimonio musical recuperado e difundir a súa importancia como compositor dentro da música galega».
Touriñán admite que, pese á súa relevancia como unha das grandes figuras da música galega do XIX, Del Adalid, á marxe do plano académico, é ignorada polo gran público. «Dentro da música galega, especialmente, é un creador coñecido, e na historia da música española, entre os mestres do piano, tamén é coñecido, mais non se coñece verdadeiramente cal é a súa achega, porque foi singular e é a que o fai distinto aos demais», subliña a autora desta obra, remarcando que «varias cousas» o definen. Por unha parte, alude «á súa achega á música académica, a nosa música clásica galega de inspiración popular baseada na cultura tradicional galega, nas melodías tradicionais galegas. É pioneiro en compoñer música clásica de salón [...] inspirada, a nivel temático, na cultura de Galicia, e, a nivel musical, nas melodías tradicionais galegas».
Por outra banda, Touriñán salienta «o seu papel no repertorio pianístico, no que foi máis coñecido a nivel nacional; ten un lugar destacado dentro dos grandes mestres do piano español. Hai publicacións periódicas da época nas que se recollían métodos de piano, libros de piano, coleccionables que a xente, sobre todo a burguesía, tocaba nos seus fogares. Dentro dos grandes mestres que distinguían estas publicacións aparecía Adalid».
Á hora de culminar Marcial do Adalid e ou seu legado na Real Academia Galega, o aspecto máis complexo —explica— foi «reconstruír a súa biografía, debido á falta de documentación [...]. A súa biblioteca de música e as súas composicións si están centralizadas no arquivo da Academia, mais é un compositor que practicamente non deixou rastro a nivel administrativo, en documentos oficiais ou en correspondencia. Para reconstruír a súa vida, o máis difícil foi a procura de fontes para fundamentar o que se afirma», concluíu esta musicóloga, que estivo acompañada polo presidente da RAG, Víctor F. Freixanes; a directora do museo, Ángeles Tilve; e o académico correspondente Fernando López-Acuña, autor do limiar deste ensaio.