Unha do Oeste

Juan L. Blanco Valdés

CULTURA

Retrato de Marcial Lafuente Estefanía; á dereita, portada dunha das súas novelas.
Retrato de Marcial Lafuente Estefanía; á dereita, portada dunha dás súas novelas.

11 mares 2024 . Actualizado ás 05:00 h.

Vivimos ao borde do colapso informativo. Entre e-mails e guasaps (persoais e profesionais), redes sociais, listas de difusión, novas no móbil, medios dixitais, newsletters, tv á carta con 500 canles… síntome un chisco lobotomizado, unha sorte de zombi que só reacciona aos estímulos dun trebello electrónico. Unha manifestación paradigmática deste estado de hipertrofia comunicativa é a bulimia textual: opinadores, blogueiros, ciberpredicadores e gurús que, parapetados no búnker dun grupo de opinión, pontifican diariamente en columnas e editoriais, e, sobre todo, escritores de pacotilla que, sen a máis elemental peneira que os free, aproveitan a tecnoloxía da autoedición (horror!) para publicar en Amazon, mesturados con subprodutos da IA, espécimes indixeribles. A autoedición é como a automedicina. Imaxina vostede tratarse a si mesmo sen a asistencia dun médico? Pois iso: non se pode editar sen un editor, así de simple. Roger Chartier, o máis eminente teórico actual da edición, opina que a cultura dixital liquida a xerarquía vertical da comunicación editorial tradicional. Había enciclopedias, libros de texto, manuais, libros de peto, revistas, xornais, edicións de batalla, cube books, libros ilustrados, de luxo… fronte á horizontalidade do ecosistema dixital, onde a ausencia de características e límites físicos tanxibles impón unha absoluta uniformidade na topografía textual.

Así e todo, ben mirado, a bulimia textual non é cousa de agora. É ben coñecida a fecundidade daquel fénix dos enxeños que fixo pasar máis de cento en horas vinte catro das musas ao teatro. E iso que non tiña o kdp de Amazon, que, se non...! Hai un exemplo máis recente de extraordinaria produtividade, que, porén, non pasará precisamente ao canon da literatura. Chumbo para dous; Crimes vingados; Os xinetes da ruta; Dispararei antes que ti… Sóalle? Calcúlase que Marcial Lafuente Estefanía, un toledano que non visitou xamais EE.UU., escribiu 2.600 novelas do Oeste. Creo que, con editorial Bruguera, o contributo de Lafuente Estefanía á lectura en España é simplemente histórico. Notíciome por este xornal, en efecto, de que Lino, un cedeirense que acaba de cumprir 101 anos, segue sendo devoto dos libros de don Marcial. Vaia, un pensamento alentador.