A sombra de Salinger aluma un conto de fadas a maior gloria de Margaret Qualley

Xa se sabe que J. D. Salinger non é responsable de que o seu Holden Caufield -o rebelde con causa que o elevou a lenda literaria- inspirase a unha pléyade de pirados como Mark David Chapman, o tipo que creu que asasinar a John Lennon era un xeito de que a natureza superase a arte dO gardián entre o centeo. Tampouco hai que culpar a Salinger da xubilación de Sean Connery, quen despois de perfilar a aura do escritor en Descubrindo a Forrester retirouse do cine ao pensar que xa non podería filmar nada peor. Nin de que Kevin Spacey protagonizase o biopic do autor eremita un minuto antes de ser arrastrado á pira.

Esta Berlinale atreveuse a desafiar o mal fario e a inaugurar cO meu ano con Salinger [adaptación da novela autobiográfica homónima de Joanna Rakoff], algo así como un conto de fadas no cal unha aspirante a poeta cóase cal trasgo na axencia literaria que coida da privacidade sacra do escritor. Digo trasgo porque é a forma menos ridícula que se me ocorre para cualificar o perfil do que se ocupa Margaret Qualley.

Todo no filme, desde unha Sigourney Weaver case ninguneada (nun rol subalterno que se impregna bastante do de Meryl Streep dO diaño viste de Prada) ata a permisividade do guion, para que o seu rostro o ocupe todo e as súas trasnadas de deux ex machina coa correspondencia dos devotos de Salinger acaben por eclipsar á verdadeira divindade literaria santificada en vida.

Aínda máis, creo que a cinta ten como a súa principal inspiración ben expresa a de apontoar á actriz-duendecillo, Margaret Qualley, reedición para nostálxicos de Audrey Hepburn. Por se iso fose só cuestión formal, anoto como subliñados unha secuencia onde ela (pobre de solemnidade) devora un cheesecake no restaurante dun Hilton, mentres a arrola o Breakfast at Tiffany's de Henry Mancini. E tamén esoutra na que se sinta no alféizar dunha fiestra, tal cal a inmortal Holly Golightly de Blake Edwards e Truman Capote.

Con Qualley, á que descubriu urbi et orbi Quentin Tarantino ao darlle o rol da moza Manson que quedaba coa parte do león en Érase unha vez... en Hollywood. Como se di agora na linguaxe centennial, vostedes permitirano: Margaret, ti antes si molabas. Aquel papel, apenas uns minutos no rancho Spahn ou no asfalto ardente do Sunset Boulevard setenteiro, descubiró o diamante en bruto. E sobre el lánzase a industria para facelo pedazos tratando de endiosarlo.

Nuns meses vímola como Juana de Arco que estás nos ceos no martirologio con estilo dos días finais de Jean Seberg, beleza maldita polo FBI. E agora, nO meu ano con Salinger, dirixida polo realizador quebequés Philippe Falardeau, póñenlle as ás da Hepburn incrustada nos ambientes con cheiro a tinta do New Yorker e a literatura antes do efecto invernadoiro da internet.

E Qualley entrégase, fai o que pode, baila sen xeito nin dereito como unha princesa monegasca, cando todos a estrañamos como diva daqueloutra tribo de tolos que no canto de render amor sectario a J. D. Salinger idolatraba ao psicópata anano Manson. Non é que O meu ano con Salinger sexa formalmente detestable. Pero está ao servizo de Qualley ou nada. Carece de rumbo, de substancia. E -como película inaugural- podería pertencer perfectamente á época triste do anterior director da Berlinale, Dieter Kosslick, cuxa sombra -máis que a de Salinger- paseouse polas butacas nesta apertura.

Jia Zhangke

Jia Zhangke é nome totémico cuxas obras máis recentes fustigaban con violencia insólita a crueldade do réxime que goberna a China de Xi Jinping. Por iso descoloca o documental que presentou aquí, Swimming Out Till The Sexa Turns Blue, que a partir de testemuños de bustos parlantes cóntanos a evolución do país, desde a invasión xaponesa á revolución cultural e a actual quebra dunha sociedade dunha desigualdade sanguenta. Pero todo soa a introdución de Jia Zhangke para principiante. E sorprende que este apóstolo da nudez apóiese aquí en música de Brahms ou en óperas de Verdi. Non sei se me paso ao dicir aquilo de Jia, ti antes si molabas.

---

---

---