Premio Nacional de Arquitectura para o portugués polas súas obras en España, entre as que se contan o CGAC e Xornalismo
09 novs 2019 . Actualizado ás 00:57 h.«En certo xeito, ou así o pretendo, o que fago é intemporal. Non fago edificios para vinte anos». Se fose posible resumir a longa traxectoria de Álvaro Siza Vieira (Matosinhos, 1933) e a complexidade e diversidade dos seus proxectos, poderíase condensar nese ideario exposto en dúas frases: a mesma depuración e esencialidad que tamén caracteriza a súa obra. Nunha entrevista do 2017 con La Voz co gallo de o seu ingreso honorario na Academia Galega de Belas Artes, o portugués, achegaba algunhas claves dunha carreira que acaba de sumar o Premio Nacional de Arquitectura que convoca o Ministerio de Fomento: perdurabilidad, servizo social sen renunciar ao pracer, o debuxo como ferramenta intelectual e a base da arquitectura.
O galardón recoñece a contribución de Siza á arquitectura española: aquí construíu desde edificios académicos a vivendas sociais, instalacións públicas ou inmobles residenciais. Galicia conta con dúas obras emblemáticas, ambas as en Santiago: o Centro Galego de Arte Contemporánea e a Facultade de Xornalismo. No primeiro dos proxectos a intervención de Siza non se limitou á construción, senón que tamén traballou nos contiguos xardíns de Bonaval. É un exemplo de como o arquitecto entende que o seu participación non se limita a levantar un edificio, senón a súa repercusión na contorna, tomando como referencia unha escala máis ampla. A súa vontade foi que o CGAC dialogase desde a pedra co antigo edificio conventual, de estilo barroco, ademais de desde o baleiro: aí está ese longo espazo que se abre entre ambos os inmobles, como unha invitación ou porta cara ao xardín.
O CGAC tamén expón outras das características da arquitectura de Siza, a súa preferencia polos espazos interconectados; aínda que forman parte coherente dun único todo, a súa disposición permítelle dosificar a información xeral que o usuario recibe do edificio, tanto no interior como no exterior. No caso do museo compostelán tratábase dun percorrido en zigzag que arrinca no parque e continúa no inmoble, aínda que Siza se queixou de que modificacións posteriores acabaron por desvirtuar o seu propósito orixinal.
Távora e Souto de Moura
Siza é un dos representantes da chamada Escola do Porto. Formouse con Fernando Távora como mestre e actuou como eficaz transmisor do seu exemplo e o seu propio, o que repercutiu en xeracións posteriores, encabezadas por Eduardo Souto de Moura. A súa obra e as súas formulacións foron recoñecidos con incontables galardóns, o principal, o Pritzker, que recibiu en 1992.
Na diversidade da súa carreira influíu tamén a vocación de Siza por non encasillarse: «Un arquitecto ten que facer de todo». Nese todo están o museo Serralves, o banco de Vila de Conde, o edificio Bonjour Tristesse de Berlín ou a casa Alcino Cardoso, entre numerosos proxectos. Tamén obras primeiras como a Casa de Té de Boavista, co seu xogo interior/exterior, ou as próximas Piscinas dás Marés, onde combina desde a estética do formigón coa influencia xaponesa vista a través de Wright ou o land art: unha intervención a pé de océano que segue funcionando á perfección décadas despois.
Cos seus inseparables lapis e cigarro, Siza xa se converteu en todo un símbolo de entender a arquitectura, admirado na súa profesión. Como afirmou un colega galego no acto de homenaxe de Belas Artes, «todo o que faga Siza estará ben feito».
