Os insultos racistas a Yalitza Aparicio, a actriz indíxena nomeada aos Oscars por «Roma»
CULTURA
O actor mexicano Sergio Goyri referiuse á actriz como «pique india» e o Congreso da Cidade de México pide iniciar accións legais
21 feb 2019 . Actualizado ás 16:44 h.A recta final cara aos premios Oscars 2019 viuse embazada nas últimas semanas polas críticas e insultos á protagonista de Roma , Yalitza Aparicio, que está nomeada na categoría de mellor actriz. O seu aspecto, a súa falta de experiencia e as súas orixes indíxenas foron algúns dos motivos que espertaron comentarios negativos e ofensivos doutras actrices e actores mexicanos, que terían intentado mesmo deixala fóra dos premios Ariel, a distinción máis importante para os intérpretes en México.
O centro da polémica estivo marcado polo insulto racista do actor Sergio Goyri, quen se referiu a Yalitza Aparicio -orixinaria de Oaxaca- como «pique india». Nun vídeo divulgado en o perfil de Instagram da súa parella, escóitase ao actor mexicano queixarse polo seu nomeamento nos premios da Academia: «Que metan a nomear a unha pique india que di: “Si, Señora”. “Non, señora”, que a metan a unha terna de mellor actriz, non», afirma.
Nun comunicado, compartido polo director de Roma , Alfonso Cuarón, na súa conta de Twitter, o Sindicato Nacional de Traballadoras e Traballadores do Fogar, e o Centro de Apoio e Capacitación para Traballadoras do Fogar, condenaron a «expresión racista, clasista e misógina» de Goyri. Alentaron ademais a que non se repita a discriminación contra as mulleres indíxenas e traballadoras domésticas, papel que representa Yalitza Aparicio no filme.
Tras as críticas, Goyri recoñeceu en Instagram a súa «desacertado comentario» e pediu desculpas á actriz. En tanto, Aparicio respondeu os comentarios do actor e defendeu as súas orixes. «Estou orgullosa de ser unha muller indíxena oaxaqueña e me apena que haxa persoas que non saiban o significado correcto das palabras», dixo a actriz, segundo recolle a axencia Europa Press.
A polémica polos devanditos racistas contra Yalitza Aparicio chegaron mesmo ao Congreso da Cidade de México, que pediu ao Consello Nacional para Previr a Discriminación (Conapred) iniciar accións legais contra o actor como unha forma de xerar conciencia ante un problema de discriminación. «É necesario que a sociedade xere conciencia respecto deste feito, que a diversidade de culturas que existen no noso país é parte da nosa raíz, da nosa razón de ser; que debemos sentirnos orgullosos de que unha muller mexicana saíu diante dun xeito exitoso e non expresarse de xeito agresivo e humillante”, dixo o deputado Miguel Ángel Álvarez Melo.
A rápida escalada á fama de Aparicio, que antes de encarnar o papel da criada Cleo en Roma traballaba como mestra de preescolar Tlaxiaco, Oaxaca; e a súa falta de experiencia, estiveron tamén no centro das críticas.
Así o expresaba na súa conta de Facebook a presentadora de televisión, Elsa Burgos: «Sinceramente díganme: parécelles espectacular a actuación de Yalitza para o Óscar?», afirmou segundo recolle a BBC, «¡ela non actuou! ¡Ela é así! Así fala, así se conduce, como Cleo. Ao Óscar chégase cunha actuación que non teña nada que ver contigo».
A pesar de ter chegado ao cine por casualidade, logo de que a súa irmá se botase atrás no casting a último momento, para Cuarón a actriz de 25 anos é unha das mellores intérpretes coas que traballou. Nunha entrevista para o programa Esperta con Loret, da cadea Televisa, defendeu a Aparicio: «É un erro e unha actitude racista pensar que ela só se estaba interpretando a ela mesma, é dar unha limitación tan grande a unha muller, soamente pola súa bagaxe indíxena», dixo Cuarón.
Co nomeamento a Mellor actriz, Yalitza Aparicio converteuse na segunda actriz mexicana nomeada na historia dos premios da Academia. A primeira foi Salma Hayek, pola súa actuación en Frida , no ano 2002. Aparicio converteuse nunha nova promesa do cine pero tamén nunha voz contra os estereotipos no seu país. «O máis importante é que nós, como mulleres, sempre podemos saír adiante. Non importan os estereotipos, sempre podemos aspirar a estar nunha película ou na portada dunha revista», recoñecía Aparicio nunha entrevista coa axencia AFP.
A nova actriz dixo que no país latinoamericano as mulleres tamén «loitan contra vento e marea para saír adiante na vida». Lembrou unha escena do filme no que a patroa do seu personaxe dille «sen importar o que che digan, sempre (as mulleres) estamos soas». «A pesar de todo o que esas mulleres (na película) están a vivir, mostran que xuntas sempre poden avanzar», engadiu.
Roma é unha das favoritas a obter o galardón a Mellor película, e acumula en total dez nomeamentos para a cerimonia dos Óscar que se realizará este domingo 24 de febreiro no Dolby Theatre, de Los Ángeles. Nunca un título de fala non inglesa gañou o Óscar a mellor película. E nunca unha película en español estivera nomeada na categoría máis importante dos premios que entrega a Academia de Cine de Hollywood. Así que Roma non só podería facer historia o domingo, senón que, directamente, xa a feito, só como aspirante.
PARA SABER MÁIS
