A choqueirada de Monte Alto, na Coruña, recupera o seu esplendor

Alejandro García Chouciño
A. g. chouciño A Coruña

A Coruña CIDADE

Miles de persoas, xa sen máscaras, abarrotan as rúas San Xoán, San José e a Torre. As comparsas renderon homenaxe ás grandes figuras do entroido coruñés. O Antroido coruñeses de 1813

22 feb 2023 . Actualizado ás 16:27 h.

A Coruña esconde unha mentira para quen non coñeza o seu tradicional martes de entroido. Pódese pasear pola praza de Lugo, Méndez Núñez e María Pita sen atopar un ambiente festivo. Máis ben unha calma e un silencio inusual. A razón é que a maxia do entroido máis xenuíno da urbe atópase no triángulo máxico das rúas San José, San Xoán e a Torre. Aquí, o estrondo e a percusión acompaña a cada paso que un dá entre miles de asistentes. A única restrición que quedaba este ano era a vergoña que uno teña á hora de elixir o disfrace. A choqueirada recuperou o seu esplendor de outrora e non faltou nin a defunta raíña Isabel II de Reino Unido co seu fillo e novo monarca, Carlos III. «A pesar de que ameazou con chover nalgún momento, este ano vese á xente máis solta e tranquila», resaltaba María Figueroa, integrante da formación Miúdo circo, que se alzou co primeiro premio na categoría grupal do concurso de choqueiros.

Sen complexos nin pudor

«Isto é marabilloso. Había moitas ganas de celebralo sen ningunha preocupación. Agora a vivilo sen complexos e sen pudor», afirmaba Isabel, veciña do barrio que acudiu á cita vestida como Lidia Lozano. Hai quen levaba máscara, pero por «discreción» chanceaban un grupo de choqueiras. Á cita non faltaron tampouco decenas de Shakiras e Bizarraps, como a alcaldesa Inés Rey , pero tamén vestimentas que lles quitaron parte do protagonismo. «Fixemos a máscara con trigo e centeo. A idea foi dá nosa amiga Alba Roca e de Fernando, que se lle ocorren cousas moi orixinais. Gústanos saír do socorrido e buscar cousas creativas», explicaban Diego e Tania, vestidos de persoas maiores cunha masa na cara.

Falar da choqueirada coruñesa é falar dos mestres que marcan o camiño da irreverencia e a esencia do entroido. Referentes como Merceditas e Alvarito, que acudiu co seu bañador elixido para a ocasión e alzouse co terceiro premio na caregoría individual. Tamén hai oco para as novas xeracións, que veñen pisando forte. «Comecei a participar fai cinco anos. Nesa ocasión quedei terceira. Este ano tiña a temática circense no colexio e fixen este disfrace de malabarista dos paraugas», resaltaba Vera García, de dez anos e veciña de Sada. La Sagrada Familia tamén ten representación gañadora. «O ano pasado gañamos na categoría de choqueiros cos carros de xeado e este ano optamos por facer algo con marionetas», indicaban Gonzalo e Ana, pais de Iria e Pedro. O seu fondo mariño con submarino incluído non revalidou o ouro, pero alzouse coa prata este ano.

O ruído de algarabía das comparsas arrincou o mediodía no que parecía unha continuación sen descanso da gran festa de disfraces que viviu A Coruña en todo o centro. Por se quedaba algún descoidado sen convocar para o día grande do entroido coruñés, comparsas e choqueiros amenizaron as homenaxes realizadas ás figuras que converteron esta celebración na cidade nun patrimonio inmaterial da lercha. Acudiron á rúa Arenal a lembrar a Fernando Amaro, Cantero, cantáronlle na praza de cálea Parque a Canzobre e de alí baixaron a rúa da Torre para homenaxear cunha placa na rúa San Xoán a Merceditas, unha seareira destas datas. O sempre lembrado por estas datas Palau, o que fose concelleiro vinte anos levando responsabilidades de Festas e Deportes, tivo tamén o seu recoñecemento na praza Juan Iglesias Mato das Atochas á que deron o seu nome no 2011.

A alcaldesa, Inés Rey , presidiu o descubrimento da laxa de pedra no Andar do Entroido en homenaxe a Romualdo Irijoa Chans. «Durante décadas, esta rúa da Torre, no barrio de Monte Alto, foi o epicentro da movida choqueira. Por iso, o ano pasado quixemos ir un paso máis alá e convertela no noso particular paseo da fama do entroido», dixo Rey , antes de que os choqueiros interpretasen unha copla en honra de Romualdo.

A rexedora, que foi a encargada horas antes de facer o saque de honra do partido de fútbol feminino disputado entre Lóstrego e Eirís como recuperación da tradición dos 60 dos partidos entre as solteiras e as casadas, encomiou a «capacidade que teñen as comparsas, ano a ano, de revitalizar as rúas e implicar á cidadanía nun festexo que forma parte do noso patrimonio cultural, patrimonio co que este Goberno municipal asumiu un compromiso firme: o de coidar a lembranza de figuras como Romualdo para que as vindeiras xeracións recollan o seu legado».