As rúas San Andrés e Sinagoga da Coruña, localizacións que encaixarían coa foto de 1858

Ana González Núñez
Ana González A Coruña / LA VOZ

A Coruña CIDADE

A suposta imaxe da Coruña do Getty Museum de Los Ángeles xera un aluvión de consultas no arquivo municipal

06 sep 2022 . Actualizado ás 18:08 h.

A imaxe chamada Coruña, tomada polo fotógrafo irlandés John Joscelyn Coghill en 1858 , abriu un debate que trae cola. Podería ser a instantánea da Coruña máis antiga que se conserva, pero ninguén é capaz de concretar en que zona da cidade puido realizarse. Segundo a argumentación dalgúns historiadores e arquitectos que descartarían en principio a zona da praza de Azcárrraga, unha das hipóteses sería a Marina .

Algúns historiadores dubidan mesmo de que a fotografía se fixese na Coruña, pero hai indicios que apuntan a que pode ser unha estampa herculina. Para empezar, o autor así o deixou escrito. John Joscelyn Coghill expresou ao ano seguinte nunha publicación que durante a súa estancia na cidade sacou dúas fotografías, unha do sepulcro de sir John Moore, no xardín de San Carlos, e outra a que describe como «unha vista da rúa». «Obtivera un negativo dunha rúa que tiña algúns danos e preparara unha placa para un segundo intento», relata o fotógrafo, que engade que nese momento «un señor de aspecto militar, cuxo feo uniforme proclamaba que era un policía», privouno da súa intención.

«Ás veces é algo útil ser un pouco xordo, cego ou estúpido, e xusto nese momento, tanto o capitán Henry como eu sufrimos unha angustiosa falta de comprensión, e levoume moito tempo explicar que, ao estar fortificada a cidade, todas as fotografías estaban prohibidas», continúa o irlandés. Tamén sinala que estivo en Santiago e Vigo, pero na capital galega apenas puido disparar porque «choveu incesantemente» e na cidade olívica fixo unha soa foto que posteriormente destruíu.

Un dos elementos a ter en conta é o farol, na que aparece o número 50. Numerosos curiosos consultaron onte no arquivo municipal, pero non acharon ningún inventario con tal cifra. O historiador Xosé Alfeirán cre que o farol pode ser de gas, que na Coruña se instalou en 1854, e en Santiago e Ferrol, case trinta anos despois.

O catedrático de Historia da arte Alfredo Vigo descarta a zona da Marina como escenario porque sostén que a casa da foto foi construída a finais do século XVII ou a principios do seguinte e nesa época, desde o Cantón ata Porta Real, as casas non miraban cara ao mar. Engade que «na esquina de cálea Sinagoga con Zapatería hai unha casa que ten unhas ménsulas iguais que a da foto».

Alfeirán estuda a hipótese de que a foto se fixese en San Andrés , xunto á travesía Vista. A rúa Vista, próxima á anterior, antes levaba o nome de Curros . «Ese nome é curioso porque un curro é onde gardaban animais», argumenta. Puntualiza que no plano de Barón e Yáñez de 1879 había nesa esquina un edificio que pode coincidir, por estar exento.