Os veciños lamentan que non se vexa ao barrio como parte da cidade
04 ene 2021 . Actualizado ás 13:37 h.Unha das múltiples particularidades da Coruña é a súa escasa superficie en comparación coa maioría das capitais de provincia españolas. Por iso é polo que nas últimas décadas o crecemento háxase producido cara á periferia, onde toman forma barrios como Novo Mesoiro, que comezou a ver a luz como zona urbanizada a principios deste século. No 2021 cumpriranse 18 anos da finalización do primeiro inmoble e hoxe conta, segundo a asociación de veciños, cunha poboación de 7.502 persoas e 3.322 vivendas. Nunha visión xeral, trátase dun barrio bastante diferente aos do resto da cidade: unha cuarta parte da poboación son menores de 14 anos, só está conectado con outras zonas por estrada e está rodeado en boa parte por natureza, con varios montes que serven como vía de escape e lecer para moitos veciños.
Orixe
O primeiro edificio, no 2003. «O barrio formúlase no PXOM de 1998 e no 96 e 97 xa había idea de urbanizar a zona», explica Manel Méndez, presidente da asociación veciñal, quen apunta que «está mal chamado porque Mesoiro está como a 600 metros e Novo Mesoiro constrúese no monte de Feáns, no monte do Muíño». As obras para o primeiro inmoble comezaron a final do 2001 e en 2003 chegaron os primeiros veciños. Agora, hai 83 edificios que responden a unha tónica similar. Grades bloques de ao redor de dez alturas e con varias vivendas por planta, moitas de protección oficial.
Poboación
40 anos de idade media e moitos nenos. Unha das peculiaridades de Novo Mesoiro é a gran porcentaxe de menores de 14 anos, un 28 %, unha cantidade moi afastada do resto de zonas da cidade. «É un barrio novo, dinámico, cunha media de idade preto dos 40 anos e máis de 2.000 nenos. Foi refuxio de xente nova xa que se construiu con pisos de 120.000 euros cunha burbulla inmobiliaria», relata Manel Méndez. O presidente da agrupación sinala que «foi construido poñendo primeiro o beneficio económico das promotoras e despois os equipamentos, e tras case 20 anos estamos así». O modelo de construción tamén propicia que aínda haxa problemas de presión de auga e de saltos de electricidade.
Impostos sen retorno
Como un concello. «Vexo que van cambiando todo por aí e aquí nada. A min non me van a comprar cun banco», lamenta Lorena, da agrupación veciñal. Esta é unha das cuestións que máis exaspera aos habitantes de Novo Mesoiro, que ven como pasan diferentes gobernos e a mesma situación de «esquecemento» mentres seguen con atención os anuncios para outros barrios. «O digo con gracia e con orgullo, pero temos unha identidade particular. Temos máis habitantes que Cerceda, por exemplo. O censo daría para un pequeno concello», sinala Méndez, quen apunta que «co que pagamos de IBI, daría para un orzamento pequerrecho», aínda que por agora descartan pedir a independencia.
O corredor
Promesa incumprida desde o 2013. A creación dun corredor entre os edificios de Fragas do Eume e Ribeira Sacra é a principal reclamación veciñal. «Foi unha promesa de Carlos Negreira e que no mandato da Marea se eliminou dos orzamentos. Agora estamos á expectativa, pero sen orzamentos para o 2021 dubidamos que se desenvolva», lamenta Méndez. O uso deste espazo foi cedido ao Concello polas comunidades de propietarios no 2016, pero iso non eliminou problemas de salubridade e acondicionamento ata que hai unhas semanas fíxose unha limpeza. Temen que sexa algo puntual e a vexetación volva crecer descontrolada. Pérgolas, bancos e zonas de lecer terían que completar este espazo, segundo as previsións iniciais.
Zonas de lecer infantil
De nenos a adolescentes. Unha pista polideportiva que inclúa espazos para skate ou bicicletas, e non só fútbol ou baloncesto, é unha das cousas que, «por cuestións de demografía, o barrio necesita». «Os que vimos a vivir aquí na década pasada xa temos fillos case adolescentes e se non é en coche, non se pode saír», explica Manel Méndez. A agrupación reclama máis zonas de esparexemento e que se dote dunha planificación e actividades o espazo municipal TEU.
Centro de saúde
Sen estudo para a biblioteca. Este curso inaugurouse o colexio, a principal reclamación ata agora, pero non a única. Novo Mesoiro lamenta que no centro de saúde «segue sen estar aberta a segunda planta e solo abre de mañá», obrigando a moitos veciños a pedir outro ambulatorio por problemas de horarios. Mentres, seguen á espera de que se faga o estudo prometido para a creación dunha biblioteca.
Mobilidade
Máis autobús. Unha liña de autobús, a 21, é a única que chega ao barrio, que reclama novas conexións para poder desprazarse a lugares estratéxicos como o materno e non só ao centro. Mónica Calvo tamén indica que Novo Mesoiro contará en breve cunha estación de BiciCoruña e solicitan ligazóns a outros carrís bici para evitar o illamento xeográfico e ter que ir pola estrada.
Natureza
En conexión directa. «Vivín na Agra e un dos principais descubrimentos é o ceo pola noite, é unha pasada», asegura Manel. Os membros da agrupación destacan que unha das vantaxes do barrio é estar conectado directamente coa natureza, con varios montes na contorna e veciños como raposos, coellos ou xabarís, o que implica «un respecto cara ao medio».
«Abrín co estado de alarma porque era unha solución e acertei, salvoume a vida»
Manuel Val leva tres lustros como veciño de Novo Mesoiro e fai catro anos e medio abriu o seu primeiro negocio de hostalería, A do Cuñado. No momento máis complicado deu o paso de inaugurar o segundo pese ao risco que implicaba.
«Abrín co estado de alarma porque era unha solución e acertei, salvoume a vida porque o outro é un bar de interior, imaxina en pandemia», relata. «Aínda hoxe espero a abrir de todo. A xente está pedindo moito e so teño palabras de agradecemento, todo o que me pasou foi bo», engade.
Esta segunda iniciativa, ademais, ten un toque sentimental, xa que o nome é A de Maruja. «Quería facer unha homenaxe á miña nai», detalla. Desde que abriu en maio funciona con sistema de comida a domicilio e mellor do que podía agardar. «Cando íamos abrir, chegou a pandemia. Abrimos igual con delivery e xenial, foi un bum. Estábamos dando os últimos retoques cando chegou todo, isto foi case á desesperada e saiu fenomenal, se me queixo é vicio», asegura Manuel Val.
Aínda que por agora funciona para pedir comida a domicilio, o interior é rechamante xa que conta con diversos elementos decorativos como unha canastra de baloncesto e a barra está dentro dun food truck. «Está todo feito a man, levounos un ano durante os ratos libres», explica. O éxito deste segundo negocio axudou a implicar os malos momentos da pandemia, nos que tamén emerxeu a solidariedade dos habitantes de Novo Mesoiro. «Houbo xente que gardou un euro todos os días e cando abrimos o entregou. Conseguiron emocionarme moitísimo nos momentos malos, así son as cousas aquí», apunta.
Despois de quince anos no barrio, Manuel asegura estar «encantado» en Novo Mesoiro. «A maioría dos residentes son xente nova, hai moitos da Costa da Morte, a xente é campechana e está moi unida, isto é case un pobo». Esta é a situación na actualidade, aínda que cando chegou, que só había un edificio, era diferente. «Cando abrín tiña medo porque isto era un barrio dormitorio, pero agora hai moito movemento e se compra nos negocios do barrio», afirma.
Coa casa a 200 metros e dous negocios en marcha, Manuel transmite felicidade e orgullo por pertencer a Novo Mesoiro: «Como tasqueiro, é unha zona inmellorable, en catro anos non tiven nin un problema, nada».
«Temos o colexio que queremos, pero non o que necesitabamos»
O pasado mes de setembro supuxo un punto de inflexión para Novo Mesoiro coa inauguración do primeiro centro de educación infantil e primaria, unha demanda que se arrastraba desde hai anos para dar resposta ao alto número de menores que hai no barrio, aínda que a súa apertura non rematou coas reclamacións.
«É mellorable e moitísimo, sobre todo hai deficiencias a nivel de ensino dotando aos profesores dos medios suficientes. O número de docentes é escaso, principalmente de necesidades especiais. Tamén a nivel de equipamentos dixitais para o alumnado e o persoal, por exemplo non hai rede wifi e a cobertura móbil é moi mala», aseguran desde a AMPA, que destacan continuamente a «implicación» do profesorado e do equipo directivo. «Díxosenos que iamos ter dous conserxes e hai un, é insuficiente», engaden.
No primeiro curso do CEIP hai 315 alumnos aínda que a capacidade total é para 450. «Creemos que o ano que vén non van ser suficientes», mentres que neste exercicio achacan as prazas libres á incerteza que tiveron algúns pais pola irrupción da pandemia e a posibilidade de que se atrasase a inauguración. «Algúns tememos que non se abrise, hai un mes aínda había un guindastre, pero fíxose rápido e por iso faltan cousas», apuntan, aínda que algúns o tiñan máis claro e preferían ser positivos.
Unha das principais reclamacións vai máis aló do profesorado ou do equipamento, senón que ten que ver con algo estrutural. «Desde o principio pedimos que houbese secundaria. Que lles custaba facer sete ou oito clases máis?», pregúntanse. A organización actual depara que o segundo centro que lles toca por demarcación é o da Sardiñeira. «A circunscrición deste colexio é bastante ampla, leva sen cambiar desde 1982 e hai familias que teñen un neno neste colexio e outro nun distinto», explican. «Cónstanos que pedimos moitas cosas pero non son tan raras, son o mínimo», din, e poñen como exemplo que «en tempos de pandemia haxa clases con 25 nenos mentres hai aulas que están baleiras».
De loito
A inauguración cando aínda segue habendo moitas cousas pendentes failles estar «de loito». Por iso, colgaron lazos negros no enreixado exterior do centro: «Non entendemos abrir un colexio nestas condicións».
Con todo, as reclamacións ven en parte compensadas polos aspectos positivos do centro. «Ten instalacións novas e moi punteiras, como a ventilación. Pedimos, pero tamén somos agradecidos e privilexiados. O equipo de traballo é novo e a metodoloxía ten moito en conta ao alumno», destacan desde a AMPA, que tamén apunta á «implicación» do barrio na cesión de elementos para o patio ou para a decoración do Nadal.
«Temos o cole que queremos, pero non o que necesitabamos», resume unha das integrantes da AMPA. Así, a satisfacción de ver como o barrio finalmente conta co centro que demandaba choca con «deficiencias» como a «falta de papeleiras no patio ou de dispositivos dixitais».
O comedor
«Abrir o comedor foi unha yincana. Tirámonos todo o verán facendo papeis desde casa e abrímolo cunha autorización provisional», explican desde a ANPA, a quen quedou unha espiña cravada.
«Pedimos que tivese cociña, pero por unha licenza de extracción de gases e saída de fumes non a hai. Non se entende, promocionan a comida sa pero logo non a permiten», resígnanse.
Un nacemento contra os elementos
«Constituímonos no aparcadoiro do centro cívico unha tarde de xullo, non nos cedían ningún espazo, salvo o pavillón previo pagamento de 200 euros que non tiñamos», lembran varias integrantes do ANPA. A apertura do comedor, servizo cambiapañales, ofrecer un campamento ou elaborar un protocolo covid (ademais do propio do centro) son algúns dos logros da agrupación en apenas cinco meses e cunha pandemia polo medio.