Na planta Francisco Mata da Coruña, a fragmentadora máis grande de Galicia, os ferros acaban feitos po. Pero aquí chegan moito máis que vehículos: billetes, bombonas, un obús e... ¡animais vivos!
21 jun 2018 . Actualizado ás 05:00 h.O dos coches polo aire é literal. Fíxese na culleriña coa que agora revolve o café. Ou a patilla das lentes que agarra con dous dedos. Pois con esa lixeireza manexan estes guindastres vehículos enteiros. Son traxectos curtos, pero espectaculares. Estamos na planta fragmentadora máis grande de Galicia, xestionada pola familia Francisco Mata, de tradición chatarrera.
Aquí desaparecen os obxectos máis duros e voluminosos, empezando polos coches, que se reducen á mínima expresión. Hierro es e en po converterasche. Desde o punto de vista simbólico, a planta non pode estar en mellor localización: ao carón, o monte de Bens, parque que ocupa o que no seu día foi o vertedoiro da Coruña. E noutro, a refinería, a orixe de boa parte dos produtos que acabarán nestas tripas. O Alfa e o Omega mirándose de fronte.
Os coches proveñen de despezamentos. Se están preto, o camión tráeos aquí enteiros. «Pero se temos que irnos algo lonxe levamos unha prensa móbil e reducímolos», explica Alberto Mata, un dos responsables da planta. Así, unha vez jibarizados no canto de desprazar oito ou dez transportan o dobre.
Pero non só hai coches aquí. Pouco antes do mediodía vemos descargar un camión previo paso por unha báscula. Trae bañeiras, radiadores, tubos de escape, somieres metálicos,…
-Que é o máis estraño que vos atopastes?
-Unhas galiñas vivas.
Vendo os traqueteos das máquinas o que conta Alberto é un milagre. Galiñas vivas? Pero as curiosidades non se acaban aí. «Unha vez vimos saír billetes na aspiración do lixo...», e matiza que non eran de cinco euros «precisamente». Tamén se toparon cun falcón ferido, que creen que caeu sobre un camión que ía camiño da planta. Aínda que non recollen bombonas por motivos obvios, nunha esquina do almacén ao aire libre hai unha ampla colección delas. «É inevitable, temos que ter moito coidado». Peor foi o día que descubriron un obús. «Viñeron os artificieiros, parece ser que estaba de adorno nunha casa...». E ata aquí soben os corpos policiais as súas armas para ser destruídas.
Cen metros de dixestión
Recapitulemos: coches, metais de todo tipo, obxectos grandes e pequenos... (ese solto que acumulan as físgoas dos vehículos tamén reaparece aquí) entran na boca da fragmentadora, porta de entrada dun aparello dixestivo que deixará no tramo final un po de ferro listo para ser fundido. Ata aquí percorreron preto de cen metros de cinta por cuxo traxecto se quedaron plásticos, espumas e anacos de aluminio, froito da corrente de Foucault.
«A nosa fragmentadora, de 2.500 cabalos, é a máis grande de Galicia -indica Alberto Mata-, pero en España destacan as de Sevilla e o País Vasco con 4.000 cabalos». Ás veces as pezas son tan macizas que necesitan un paso previo de cizalla.
Minutos antes de únaa da tarde, os guindastres tómanse un descanso. Zarandear coches polo aire é unha actividade de risco. Calquera peza pódese desprender e acabar no parabrisas. Estes son xa de seu máis grosos do normal. Pero, aínda así, cada cristal dos guindastres está protexido por barras de metal [de verdade custa crer como saíron vivas as galiñas].