Os transplantes de córnea crecen un 75 %

a coruña / a voz

A Coruña CIDADE

Con máis do dobre de doantes que no 2014, o banco ocular do Chuac, que avalía e distribúe os tecidos, reduce a lista de espera de toda Galicia a 77 persoas

01 feb 2016 . Actualizado ás 05:00 h.

O ano no que o Complexo Hospitalario Universitario A Coruña situouse líder no ránking nacional de transplantes de órganos sólidos, con 257, foi tamén un exercicio moi positivo para a actividade do banco de tecidos e, en especial, para as persoas pendentes de recuperar a visión grazas á doazón.

O banco de tecidos ocular de Galicia, situado no complexo sanitario coruñés, é o que se encarga de avaliar, procesar e redistribuír posteriormente aos seus centros de orixe todas as córneas que se xeran na comunidade galega.

No 2015, o número de doantes rexistrado experimentou un espectacular incremento que supera o 114 %, ao pasar de 90 a 193. En paralelo, as córneas xeradas tras a súa extracción e procesamiento multiplicouse ata acadar as 377, fronte ás 177 contabilizadas no exercicio do 2014.

Doazón

A solidariedade das familias dos doantes falecidos permitiu que o ano se pechase cun incremento do 75 % no número de transplantes de córnea finalmente realizados, un total de 224, 96 máis que no 2014. Case a práctica totalidade practicáronse nos hospitais públicos de Santiago, A Coruña, Vigo, Ourense e Pontevedra , salvo 15 que levaron a cabo nas clínicas Gómez Ulla, Quirón, Cadarso, Carmen, Modelo, Moreiras e Gutiérrez Amorós, os centros privados acreditados para iso.

O centro que máis córneas xerou, fornecendo en boa medida ao resto da comunidade, foi o Chuac, con 204, e o que máis trasplantó foi o Chus de Santiago, 71.

Do total dos transplantes practicados na comunidade autónoma, 68 levaron a cabo nos quirófanos do Complexo Hospitalario Universitario A Coruña, que cun 33 % de incremento volveu bater o ano pasado a súa marca de implantes oculares, acadado no 2014 cun total de 51 intervencións.

O paulatino aumento da doazón, o impulso dado á actividade trasplantadora dos oftalmólogos coa posta en marcha centralizada do banco de tecidos no complexo coruñés permitiu reducir ostensiblemente o tempo que os pacientes han de agardar pola aparición dunha córnea para recuperar a visión, así como o número de enfermos en lista de espera.

Segundo os datos que manexa o centro coruñés, a cifra de pacientes en espera descendeu a menos da metade no último ano, máis dun 50 %, xa que a 31 de decembro do 2015 eran dezaseis as persoas pendentes da aparición dunha córnea na área coruñesa e 77 en toda Galicia. O tempo medio de espera dos receptores, cuxa media de idade é de 61 anos, está agora por baixo dos dous meses.

Avaliación

A córnea presenta como característica que o seu células non se rexeneran, de modo que se nace cun número determinado que se van perdendo a medida que pasan os anos. Á hora do transplante, os especialistas determinan a idoneidade tendo en conta, entre outros factores, o reconto celular. Ata o 2014, non se contaba en Galicia coas técnicas idóneas, de modo que se descartaban doantes en función da idade. O ano pasado, a media dos doantes foi de 62 anos, pero extraéronse tamén a falecidos de máis de 80 anos.

A incorporación de equipos e as melloras de organización, establecendo un punto central de avaliación no Chuac, permitiu incrementar a dispoñibilidade. Os datos reflícteno: no 2007 xeráronse en toda Galicia 148 córneas, e o ano pasado foron 229 máis. A gran maioría, por amais do 80 %, procedían entón de doantes de órganos, número insuficiente para atender a demanda, de modo que hai menos dunha década a lista de espera non baixaba de 200 persoas.

193

Doantes

No 2015 houbo 193 doantes de córnea fronte a 90 no 2014.

377

Córneas

O banco de tecido ocular procesou 200 córneas máis que o ano anterior.

224

Transplantes

No 2015, fronte aos 128 do 2014, 68 deles para pacientes do Chuac.

Resposta para as cirurxías de urxencia en 24 horas

Fronte a exercicios anteriores, no 2015 máis da metade das cirurxías realizáronse grazas a doantes exclusivos de córneas. Con eles amplíanse as posibilidades para quen agardan, xa que pacientes con tumores non poden ceder órganos, pero si córneas salvo se a súa doenza oncolóxica é hematológica.

O incremento da actividade permitiu non só rebaixar sensiblemente a lista de espera en todos os centros, senón tamén mellorar a resposta ás operacións de urxencias, que se solucionaron en 24 horas.

Gran captador

Jacinto Sánchez, coordinador de transplantes de Galicia, destaca o esforzo realizado polos coordinadores dos distintos centros para a captación de doantes e a extracción dos tecidos. En especial, o realizado no Chuac, que conta cunha persoa, Álex Montero, implicado na procura activa de posibles doantes, o que explica que o centro coruñés achega o 54 % das córneas xeradas en toda Galicia.

O traballo que se realiza no banco de tecido ocular de avaliación do material permite ademais buscar que cada doazón vaia a parar ao receptor máis adecuado, en función das súas características. Todas as córneas se fotografan e realízanse estudos microscópicos e coa lámpada de hendidura, de modo que os oftalmólogos que van realizar as operacións contan con información detallada de cada unha delas, facilitando a selección de acordo ás necesidades de cada paciente.

No equipo están incorporados profesionais como o oftalmólogo Marcelino Álvarez Portela, que adaptou un programa informático para, utilizando imaxes microscópicas, facilitar en segundos o reconto celular, axilizando así un traballo que antes esixía moito máis tempo ao equipo.