De Caión a Sorrizo, un litoral de ilusión

Santiago Garrido Rial
s. g. rial CARBALLO / LA VOZ

ARTEIXO

Ana García

Cantís de infarto, fervenza ao mar, formacións xeolóxicas espectaculares, restos de muíños, e unha gran furna na franxa que une A Laracha con Arteixo

05 sep 2023 . Actualizado ás 14:03 h.

A franxa costeira que enlaza o oeste do municipio de Arteixo co leste do de Malpica (parroquias de Cerqueda e Cambre), atravesando toda a costa de Caión (A Laracha) e a de Carballo , é pródiga en furnas e beleza xeolóxica (e en moito máis). Quizais a máis coñecida sexa a Furna Furada, case un pleonasmo de non ser que as hendiduras son, efectivamente, dúas: a que conecta co mar en horizontal e a ascendente do ceo. Está na parroquia de Rebordelos, en Carballo, xusto no límite fronteirizo con Caión, e a merecida fama á súa beleza halle ir chegando co tempo, sobre todo por ter unha pista de zahorra ao lado e por series exitosas como Néboa. De feito, esa fermosura mantense aos dous lados dese punto, pero hai que ter algo de paciencia, unha marea moi baixa e o máximo coidado nos pasos que se dan (pedras esvaradías, elevacións vertixinosas) posible para descubrir eses puntos. Hai máis lugares así, con eses dous buracos visualmente tan impactantes, mesmo un en plena praia de Caión , moi preto do posto dos socorristas, pero dun tamaño moito menor, e apenas chama a atención.

  

Xustamente alén do territorio larachés, polo leste de Caión (noutras palabras: polo oeste de Arteixo), en Sorrizo , onde ambos os municipios se xuntan, atópase outra furna seguramente máis espectacular aínda que a carballesa, que para os cómodos require deixar o coche bastante máis arriba, pero non moito.

Un acceso pode realizarse desde o lugar de Xermaña (Caión), e outro desde o propio Sorrizo, nesa estrada que tamén vertebra os dous concellos pola costa. Uns carreiros levan cara a esta chamada Punta dá Torre, entre as breves enseadas de Lourido e Folgueiro. O de Torre débese á antiga torre vixía, que xa aparece mencionada por José Cornide na súa descrición o litoral de mediados do século XVIII, que recupera Xabier Maceiras nun dos capítulos de Crónicas de Arteixo, e que cita nalgunha das rutas que realizou ata esa zona, esas que merecen ser camiñadas amodo, e que abren a boca de todos, non tanto pola dificultade como polo que se ve. 

Ana García
  

É un lugar de tal beleza que os dous concellos, A Laracha e Arteixo, traballan para organizar unha ruta con bos accesos e información, como explica o rexedor larachés. Caión e Sorrizo únense ou dividen aquí por unha pequena fervenza, a de Augacae ou Augacai, que baixa desde o monte de Alvite (Caión) por un regacho estreito, e que en época de choivas é moi rechamante. Quizais as anunciadas para esta semana fáganlle recobrar o seu vigor. Precisamente xunto á Furna Furada hai outra cascadita similar, tamén fronteiriza, e postos a buscar similitudes, ata entre Fisterra e Cee existe un caso parecido, a da Mexadoira. E, sen necesidade de tantos lindes, outra fervenza ao mar ben rechamante é a da praia de San Miro, en Cambre, Malpica. 

Esta furna da Torre en territorio arteixán necesita de moitos adxectivos para definir a súa espectacularidade e dimensións. Ata foi escenario, como a outra, de traballos cinematográfico, neste caso de Retornos , de Luis Avilés (producida por Vaca Films), premiada na Seminci e con éxito no Canadá. E tamén da serie de Telecinco Piratas, que non tivo moito percorrido, como lembra, en ambos os casos, Maceiras.   

Ana García

Como con todas as furnas, o tento e a prudencia deben ser o principal capital de cara á súa visita, que necesariamente inclúe os restos de polo menos un muíño e unhas paisaxes da costa atlántica de postal das de antes.  

Outros lugares de interese

A visita pode completarse, terra dentro, e moi preto, cunha parada nos da capela de Nosa Señora dá Estrela, xa en Monteagudo, xusto a esa franxa estrela de terreo na que nun salto ben dado un pode estar en tres municipios á vez: A Laracha, Carballo e Arteixo. Desa capela hase editado un libro, obra de Beatriz Castro e Iago Rodríguez. As súas vistas sobre o mar e sobras as Sisargas evocan un pasado importante de peregrinación mariana importante, que lembra aos restos doutra ermida, máis ao sur, a larachesa de Santa Marta, desde a que, curiosamente, as Sisargas tamén presiden o horizonte. Unhas illas que case poden tocarse, indo por mar, desde a furna de Sorrizo.