Xosé Casal: «Eu a nova pintura non a entendo»

D. Vázquez OLEIROS / LA VOZ

A Coruña

Noelia Fontecoba

Expón en Cásaa-museo María Antonia Dans

02 ene 2024 . Actualizado ás 05:00 h.

Usa chapeu de á ancha que lle dá aspecto de emigrante retornado, talvez vinculado ás súas numerosas viaxes internacionais como músico, pero Xosé Casal Vázquez, agora veciño de Oleiros , reivindica o seu nacemento na parroquia de Barbeito, en Vilasantar . Tamén os cinco anos que pasou de neno en Curtis , onde o consideran un veciño máis e así o trataron na inauguración dunha mostra onde expón 45 retratos, paisaxes e bodegóns e que se pode ver ata a terceira semana de xaneiro en Cásaa-museo María Antonia Dans, coa que chegou a coincidir na escola.

Na dicotomía artística que marcou toda a súa vida, e aínda que como compositor, cantante e músico conseguiu importantes fitos, aos seus 81 anos cre que a pintura o define máis. Estudou na Escola de Artes e Oficios coruñesa, «na mesma aula onde estivo Picasso», de onde saíu con catro diplomas profusamente decorados e varios recoñecementos. «O que me ensinou a pintar foi Luis Quintas Goyanes, que foi alumno de Castelao e teño entendido que recibiu aínda leccións de Sorolla», comenta.

Dolores Vázquez

Como el, Casal tamén é especialista en retratos e seus son os 31 gaiteiros, máis unha romaría, que se poden ver no Museo dá Gaita da Real Banda de Gaitas da Deputación de Ourense. «Fixen mitos encargos, vendín bastante daquela», recoñece sobre a súa primeira exposición en 1976 na Terraza. «Hoxe a xente no se preocupa do debuxo e é a base fundamental da pintura», sentencia. Sen embargo, admite que «é moi ingrata porque chegas cun retrato, ti o ves cravado, pero non todo o mundo o ve a igual». «Eu a nova pintura non a entendo, só a clásica», recoñece este artista que enxalza a Velázquez e que cre que a arte agora está devaluado.

Casal, que profesionalmente traballou na fábrica de armas e Aluminios de Galicia, entrelaza, para explicar a súa biografía, as súas inquietudes pictóricas e a súa gran dedicación á música, marcada polo seu labor didáctico en distintas formacións, a súa voz de barítono que lle levou a gravar un disco de música clásica e a súa profusa capacidade compositora, que lle levou a editou varios libros: Música Folclórica Galega por Xosé Casal, con 200 obras para corais polifónicas e orfeones, e O que di a gaita ..

É purista en todas as súas facetas, tamén no seu defensa e uso correcto do galego.