O mundo do cabalo, rutas e feiras, xera un importante movemento en Galicia. E son múltiples os seus beneficios para o agro, asegura o presidente da Asociación Pura Raza Cabalo Galego
23 abr 2024 . Actualizado ás 12:47 h.Máis aló do turismo de noitadas, existe toda unha corrente de visitantes, fluxo ás veces dun só día, que nutre de experiencias a quen se desprazan e de patrimonio vivo ao territorio que os acolle. Ocorre coas rutas e feiras cabalares, como a que se deu este domingo na Feira dás Nenas, na Silva, Cerceda, onde a asociación Pura Raza Cabalo Galego, presidida por Xacobo Pérez, promoveu probas puntuables para a 23.ª Copa Galicia de Morfoloxía Pura Raza Galega. Tempo «solleiro» acompañou a velada, de excelentes resultados.
«A Silva ten un poder de convocatoria extraordinario, sobrepasou todas as previsións de asistencia. É unha das feiras máis importantes, xa non diría da provincia, senón de Galicia, unha cita tradicional que rememora a chegada da primavera, o encontro das parellas», asegurou onte en Radio Voz Bergantiños un Xacobo mestre das palabras. Sábeno os seus oíntes, moitos aínda lembran aquel Corre Carmela que chove. «Todas as citas relacionadas co mundo do cabalo están medrando moito, pero o da Silva é algo que eu vivín dende hai máis de 30 anos. Alí comezara cun compañeiro noso da radio, falecido recentemente, e para o que tamén houbo un recordo, Luís Rial. Era unha feira moito máis pequena, pero cunha simboloxía extraordinaria», apunta.
Próxima parada, Noia
Tiñan 72 cabalos e eguas inscritos para as probas, pero chegaron máis penas de xinetes. Estas citas xeran todo un circuíto de profesionais e afeccionados, e así se verá tamén na máis inminente para esta asociación, leste mesmo xoves, a Feira de San Marcos de Noia, con 4.100 euros en premios, probas puntuables así mesmo para a Copa Galicia. Despois virán Lalín, Santiago, Vilarmaior, Silleda... «Temos traballo dabondo», ri Pérez. Constata, efectivamente, que o interese por estas quedadas vinculadas ao mundo equino «está en aumento». Incluso a implantación de centros de turismo ecuestre, con exemplos na Costa da Morte. «Neste período de pospandemia que empeza xa a quedar algo alonxado, a xente ten necesidade de interactuar, precisa saír das casas. Hai que ter tempo de lecer, de encontro, de disfrute», reflexiona o presidente da Asociación Pura Raza Cabalo Galego.
Ten a entidade como obxectivo último fomentar, promocionar e difundir a raza equina autóctona, «en perigo de extinción». Que é o cabalo galego? «É un valor que descubrimos dende hai moitos anos, este noso concurso leva 23. Unha raza de identidade propia, deste país, que non foi recoñecida ata a chegada da nosa asociación», lembra. A instancias desta chegaría despois o recoñecemento por parte da Xunta de Galicia, o Ministerio, Europa... E iso que tradición había.
Desde O Quixote
«O cabalo galego é un valor que estaba nos nosos montes, nas nosas rapas, nos nosos curros, como é o caso por exemplo de Vimianzo. Uns cabalos que se veñen adaptando e implantando no territorio galego dende o século III antes de Cristo», precisa Xacobo, capaz de citar de corrido a todos os historiadores, estudiosos romanos e xeógrafos que nalgún momento falaron dun «pequeno cabalo galego que transportaba mercadorías lixeiras...». «Son datos históricos que están aí. Xa en O Quixote estaban tamén aquelas facas galizanas, unha raza esquecida que, agora co apoio da Xunta e dos Concellos que acollen a Copa Galicia, estamos tratando de recuperar», incide Pérez.
Que a distingue? Cumpre uns parámetros moi concretos, un patrón racial. O cabalo galego non mide máis de 1,40 á cruz —onde se coloca a montura—, ten capa de pelo castaño ou negro, perfil recto, orellas pequenas, canillas finas, cascos negros e compactos... Todo isto ten unha explicación xenética, son cuestións ligadas á dureza do chan granítico e ao tempo adverso desta terra, ás inclemencias meteorolóxicas. Un cabalo galego que xa se coñece noutros países do mundo e tamén funcional, ollo, para a práctica deportiva. Así se viu na Silva coas exhibicións de doma clásica e de alta escola.
Unha das próximas saídas cabalares en Bergantiños será a terceira ruta promovida pola comisión de festas de Borneiro (Cabana), este sábado 27. Son citas herdeiras dunha tradición lonxeva: «Hoxe non temos bestas nin case xente nas aldeas, pero tempo atrás as bestas eran as que sacaban o traballo adiante e o primeiro que había que atender nunca casa. Antes de servir a comida na mesa, esa pregunta: Está a besta atendida?. Todo iso hai que recuperalo, mentalizar ás novas xeracións, na Silva había milleiros de nenos. Promover que gocen cos cabalos, é un ser cuns valores a respectar e cun papel importante no noso agro», reseña Xacobo. Calcúlanse uns 17.000-18.000 cabalos no monte galego, e a un consumo diario de masa arbustiva de 21 quilos por exemplar —estudo da USC—, resultando miles de toneladas: «Os cabalos son bombeiros voluntarios».