A inflación dispara o custo do SAF e provoca conflitos laborais na Costa da Morte
CARBALLO
Os salarios levaron ás traballadoras a saír á rúa polos seus dereitos
17 feb 2024 . Actualizado ás 05:00 h.Agora son as traballadoras de Camariñas, pero antes foron as de Muxía e previamente as de toda a Costa da Morte polo convenio colectivo. O servizo de axuda a domicilio, máis coñecido polas siglas SAF (Servizo de Axuda non Fogar) está a provocar conflitos laborais. A razón principal está na inflación, que nos últimos dous anos acumula unha subida de máis do 10 %. Para algunhas empresas trátase dun incremento dificilmente asumible, sobre todo se o contrato co Concello ten varios anos de vixencia. É o caso de Camariñas, cuxas táboas salariais son do 2019.
O convenio colectivo cuxa firma provocou non poucas manifestacións e protestas hai xa dous anos establece que se non hai firma das partes, os incrementos salariais serán do IPC, o que deu problemas ás empresas que os trasladaron aos concellos. En case todos os casos, os gobernos locais hanse avenido a cambiar as condicións porque se trata dun servizo imprescindible que cada vez ten máis demanda. De feito, en case todos os orzamentos deste ano o aumento do diñeiro que se dedica á prestación foi moi importante, en parte pola necesidade de aumentar os salarios e tamén porque cada vez se van sumando novos usuarios e a intención dos concellos é que non haxa lista de espera. Ademais, case todo o diñeiro do POS social da Deputación dedícase a esta prestación, que os concellos consideran impropia porque corresponde á Xunta.
Poucas xornadas completas e queixas pola xestión
As protestas das traballadores adoitan centrarse nos salarios e ultimamente no cumprimento do convenio, pero son habituais outras queixas. Unha das principais é a dificultade de reunir unha xornada completa pola organización do traballo e pola demanda dos usuarios, aínda que as empregadas consideran que cunha boa xestión iso é posible. A asistencia á primeira hora da mañá, a última da noite e ao mediodía son o máis demandado. En ocasións a persoa que acode ao domicilio non é a mesma ao longo do día.
O prezo da hora podería chegar este ano aos 23 euros
A alcaldesa de Vimianzo, Mónica Rodríguez, recoñeceu en Radio Voz Bergantiños que na próxima revisión do contrato o prezo da hora poderá chegar aos 23 euros. Actualmente anda sobre os 20, pero varía en función de cando se asinou o acordo. Se se toman como referencia as axudas da Deputación, que na Costa da Morte serven para financiar máis de 75.000 horas de atención, o valor da subvención varía bastante. Así en Camariñas recibirán 94.000 euros para realizar 2.000 horas entre tres persoas, o que son máis de 15 euros, en tanto que a Laxe lle corresponden 78.400 euros entre dúas persoas para a realización de 3.200 horas, o que non chega aos 12,5 euros.
A determinación do prezo da hora depende da proposta que teña presentado a empresa, que adoita ir á baixa. Hai anos non había demasiados problemas con iso, aínda que nalgúns casos tiveron que realizarse revisións polo incremento de usuarios, que non se contabilizou. Tamén houbo casos nos que os concursos quedaron desertos.
«O salario é de 1.400 euros e pico, máis as extras, os domingos e a quilometraxe»
«Non hai problemas para ter persoal, porque é un traballo ben pagado. O salario é de 1.400 euros e pico, máis as extras, os domingos e a quilometraxe». É a valoración de José Manuel Pastoriza, que leva o servizo de axuda a domicilio en Muxía. O conflito que se desencadeou coas traballadoras está xa resolto. «O convenio establece que se non se acorda outra cousa a subida será do IPC. Tiña que terse firmado no 2022, pero non se fixo, polo que iso se mantén vixente», sinala.
As dificultade, segundo explica, non está na organización do traballo, aínda que recoñece que a demanda aumenta sobre todo polas mañás «para facer os aseos e tamén para a alimentación». O problema principal é ter diñeiro suficiente para afrontar unha prestación para a que cada vez hai máis demanda e a previsión é que siga subindo. «Ningún concello é capaz de negar a axuda a quen teña dereito. A xente pide a dependencia e segundo o grao que corresponda lles outorgan tantas horas. Cantos máis usuarios ten un concello a carga é maior», explica. A clave parece estar na achega das Administracións para poder soportar o custo.
Para as empresas do sector non está a ser un bo ano, aínda que José Manuel Pastoriza asegura que non queda outra que asumilo, posto que se trata dun risco que xa figura nos pregos, aínda que o habitual é que os concellos intenten paliar o problema renegociando os custos laborais.