«Galicia ten un problema de educación patrimonial»

Irene Martín SANTIAGO / LA VOZ

CARBALLO

Sandra Alonso

Carlos Fernández Coto (A Estrada, 1960) preside a entidade Apatrigal. Así fala

20 sep 2018 . Actualizado ás 05:00 h.

A Asociación para a Defensa do Patrimonio Cultural Galego (Apatrigal) organiza, en colaboración con Hispania Nostra, a 37 Reunión de Asociacións e Xestores Culturais, que se celebrará en Santiago os días 21, 22 e 23 de setembro. O presidente de Apatrigal, Carlos Fernández Coto (A Estrada, 1960), advirte de que Galicia ten un problema de coñecemento e educación patrimonial: «Calquera que nos visita valora o noso patrimonio máis que nós mesmos». Aínda que, por outra banda, recoñece que se avanzou moito en canto a conciencia pública de protección do patrimonio. «Calquera agresión a un ben cultural é noticia global nunha hora, porque as redes sociais cambiaron completamente o paradigma. Compártense os ataques, pero tamén as solucións de mantemento e restauración», engade.

Fernández Coto, que é arquitecto e director da Oficina de Rehabilitación de Rianxo, sinala que se podería mencionar unha boa listaxe de bens culturais en perigo que requiren de toma de conciencia e acción inmediata, onde as casas reitorais (unhas 4.000 en Galicia) serían recorrentes, pero quere «chamar a atención neste momento» sobre os petróglifos, arte rupestre e demais bens de montes reforestados. «Cada semana temos noticia da destrución dun delas polas máquinas forestais», indica. En canto ao recente caso do pazo de Reibó, o profesional non lle atopa explicación: «Parece inaudito que ninguén se decatase, nin en Negreira nin en Abegondo, do traslado dun palacio de 800 metros cadrados a 75 quilómetros de distancia. É outra mostra de que temos moitas cousas que cambiar en materia de urbanismo e participación cidadá».

En relación ao Camiño de Santiago, o experto indica que está a ser «o patito guapo» do patrimonio, o que «leva unha boa tallada» dos orzamentos destinados ao patrimonio cultural, «pero especialmente nos camiños que veñen do leste, non tanto nos que discorren de norte a sur». Sostén que o seu éxito -«impensable fai vinte anos»- tamén está relacionado coa crise e co turismo de baixo custo, «o cal supón un perigo porque, quizais, non sempre sexa así», advirte. «Na miña opinión -engade-, non é necesario promocionalo máis, xa é coñecido en todo o mundo e corremos o risco da masificación, e xa que logo da perda da identidade, da espiritualidade e da atracción que ten». Coto vai máis aló e subliña que hai moito que facer en Galicia relacionado coa paisaxe e o urbanismo: «Unha boa parte do Camiño foi distorsionado con edificios de proporción inadecuada, elementos sen rematar, o que coñecemos como feísmo; algo que non sucede na Ruta Xacobea ao seu paso por outras rexións. Debemos atallar seriamente este problema e, aínda que se creou unha área de rehabilitación, a solución debe ser impulsada polos propios municipios do Camiño».

Camiños e rutas culturais: Impulsando o desenvolvemento económico e social é o título do encontro que, durante tres días, reunirá no mosteiro de San Martiño Pinario a cento vinte profesionais; «unha cita para tender pontes» entre asociacións, xestores culturais e expertos en diversas materias, no marco do Ano Europeo do Patrimonio Cultural. O sábado faranse tañer as campás da cidade da Coruña (civís, militares e eclesiásticas), ao obxecto de apoiar a «badalada» celebrada o pasado 21 de abril en toda Europa a favor da súa candidatura a Patrimonio Inmaterial da Humanidade. Mesas redondas e conferencias nutren o programa, que tamén inclúe visitas a monumentos, como a que pecha o evento, ao pazo particular dá Torre do Monte (Padrón).