Relevancia dos estaleiros santanderinos na flota palangreira mariñá

josé piñeiro

A MariÑA

ROL DO BUQUE

13 feb 2024 . Actualizado ás 16:14 h.

Santander garda unha rica e abundante tradición na construción naval española, no século XVI atribúeselle ao Real Estaleiro de Guarnizo os primeiros galeóns oceánicos para o comercio coas Indias. O nome da vila de Estaleiro parece ter a súa orixe nesta actividade comercial. A fundación do Estaleiro de Santander (Astander) remóntase a principios do século XX alternando buques con material ferroviario e de minería, tras a paralización da Guerra Civil e ao termo da Segunda Guerra Mundial un conxunto de empresas encabezada polo Banco de Santander, Cepsa e a Pysbe faranse coa maioría do capital e darán un impulso na construción e reparación naval. A alianza coa marca de motores MTM en 1945 impulsou a construción de pesqueiros sobre todo. En 1949 bótase a primeira parella de aceiro para a pesqueira do bacallau: Ponte Nansa-Ponte Viesgo á que seguen Uli-Arrospe e Aquiles Viario-Anxos Montaner. De Astander sairía en 1990 o único encargo directo de armadores mariñáns aos estaleiros cántabros, o Cillero dos irmáns Ben, aínda que a súa base fose Cádiz.

Os estaleiros Cortiza especializados en carpintería de ribeira desde finais do XIX trasladáronse ao enclave dos Talleres de San Martín, iniciando as súas construcións en aceiro. Incautados durante a Guerra Civil emerxeron con forza a partir de 1946 co encargo da metade dos bacaladeros da flota de Pebsa. Na década dos sesenta tras a entrada no seu accionariado de capital belga pasa a denominarse Basse Sambre-Cortiza S.A. (Corbasa) especializándose en arrastreiros de mediano porte. En 1971 baixo control xudicial pasa a denominarse Estaleiros do Atlántico acometendo unha importante carteira de pedidos de marisqueiros para a armadora Amador Suárez S.A. (Amasua) de Huelva, aínda en activo en Arxentina para a compaña Arbumasa.

  • CRISTO DE CANDÁS (1967). Casco de Estaleiros Juliana Xixón na súa factoría de Axpe-Bilbao e montaxe Herexmar-Santander para os armadores de Avilés José Viña, Adolfo Juncosa e J.M. Viña. Arrastreiro da serie do Irmáns García e Puertochico (27 metros 153 TRB). En 1972 é adquirido en pública poxa polo coruñés José Patiño Sánchez para arrastre en augas saharauís con base en Cádiz. Comprado en 1983 para Burela por Eduardo Mon Eijo. Sofre obras de reforma e peche total en 1990 por Talleres Seivane e Barcia. En 1997 pasa a José e Antonio Rojo , renombrado Zamorano Primeiro causa baixa como palangreiro de superficie en 2008.
  • IRMÁNS GARCÍA (1967). Arrastreiro de Axpe-Bilbao e montaxe de Herexmar (28 metros 153 TRB) para Juan A., Roberto, Isidro e José M. García Alonso da Area (Asturias). En 1977 é comprado para Burela por Chente e Antonio Labayen, Placido Gómez e Amador Pita como espadeiro. En 1980 sofre obra de peche en Hidrofersa-Viveiro e é adquirido por Manuel Santos e Antonio Otero como palangreiro CEE basee en Burela. En 1989 renóvase, cambia motor e alonga ata os 31.50 metros de eslora. Causa baixa en 2002 substituído polo Sempre Antares.
  • SAN MARTÍN DE ARRIBA (1968). De Basse Sambre-Cortiza S.A. (26.50 metros 163 TRB) para Daniel Alvarez, Manuel e Marcelino Solana de Santander para arrastreiro en augas saharianas pasando ao litoral con base en Marín en 1975. En 1984 vendido para Ramón, Antonio e Andres Losada de Xove que o renombran Xisto e cambia rexistro a Viveiro. En 1992 sofre obras de reforma e peche. Causa baixa como palangreiro de superficie en 1997 substituído polo Nai Josefa Uno.
  • PROMONTORIO (1970). De Corbasa (27.50 metros 156 TRB) para Daniel Álvarez, Manuel e Marcelino Solana de Santander, en 1972 rexistrado por José García Fra para a flota de Burela. En 1991 Talleres Cillero sométeo a reforma e cambio de motor. En 1992 pasa a Celeiro á armadora Candia S.A. e causa baixa como gransolero en 2002.

    FOTO CARLOS

  • NICO PRIMEIRO (1970). De Corbasa (26 metros 129 TRB) arrastreiro para Diaslamar S.L. co seu xemelgo o San Martín do Mar. En 1974 incorpórase a Celeiro para os irmáns Galdo Fernández. En 1978 cambia matrícula a Viveiro. En 1986 sométese a reforma de cambio de motor, peche e alongue de 4 metros de eslora. Despezado en 2007 substitúeo o Breogan Tres.
  • DANI (1973). Bou arrastreiro de Astander (40 metros 330 TRB) para Daniel Ponce de Santander, xunto ao seu xemelgo o Sonia. En 1983 adquirido para Ondarroa por Burgoa Mendi S.A. En 1990 é exportado a Panamá co nome Mar Azul aínda que a sociedade Benno Ltd rexístrao en Ayr (GB). En 2012 opera como espadero baixo a armadora burelense dos irmáns Labayen co nome de Illa Bonita e bandeira de Belize, tras ser rexistrado en Leixoes como Monte Armitaño segue en activo renombrado O Trampero.
  • VIANTO SEGUNDO (1973). Arrastreiro de litoral de Estaleiros do Atlántico xunto ao seu xemelgo Vianto Primeiro (27 metros 125 TRB) para Felicidade Rodríguez sendo adquirido para a Coruña en 1978 por Luis Pombo para palangreiro gransolero. En 1987 cambia matrícula a Coruña pero utilizará Celeiro como porto basee. En 1990 entra no accionariado o seu patrón Ramón Lorenzo García. Despezado en 1995 substitúeo o Candorca.
  • PEPE REVOLTA (1974). Bonitero palangreiro de Astander (28 metros 143 TRB) para J. José Revolta de Colindres, é adquirido na entrega polos irmáns Otero Meitin de San Ciprián. En 1985 adquíreno José Pérez e Antonio Maya para palangreiro UE que o reforman en Hidrofersa e cambian motor. En 1989 Estaleiros Cíes renóvao e alonga 3.50 metros. En 2004 figuras a nome da sociedade Sombriza S.L. e despézase en 2007 substituíndoo o Sempre Revolta.
  • ILLA DE SAN CIPRIÁN (1974). Arrastreiro de Astander xemelgo do Vianto Terceiro (28 metros 138 TRB) para Eugenio Aguilar e outros, de Santander pero rexistrándose a nome de M. C. Correa para a Coruña. En 1981 adquirido para Burela polos irmáns Cayón Fontán como palangreiro. En 1983 se folia en Viveiro e se renombra Villa de Sargadelos. Sofre obras de peche, reforma e renovación en varias etapas. En 2000 pasa a Celeiro para Pesqueira Xouba S.L. Despezado na Coruña en 2014.
  • PORTILLO LASIA (1975). De Astander co seu xemelgo o Portillo Lunada (29 metros 175 TRB) para o santanderino Jesús Portais. Arrastreiro cefalopodero en augas de Marrocos pasa en 1981 a palangreiro comunitario adquirido pola vendeduria coruñesa Chelo (Pesqueira Portilla S.A.) e en 1985 a Celeiro para a armadora López Candia S.L. Reformado en Talleres Cíes en 1986 rexístrase en Viveiro. En 1990 é renovado e alongado por Talleres Coryma ata os 34.60 metros de eslora. Despézase o verán do 2006 en Petrallo-Coruña para ser substituído polo Frecha.