Os estudos para facerse médico sempre foron longos e custosos. No meu caso sete anos con selectivo e catro interno no Hospital Clínico Universitario San Carlos da Complutense madrileña. A pesar dese soño confesado por todos os médicos a modo de pesadelo -quédanos algunha materia por aprobar- foron os mellores momentos das nosas vidas. Os mariñáns, coa nostalxia de vivir lonxe do mar na meseta e nunha cidade atafegante que nada tiña que ver cos nosos portos.
Contáballo hai uns días a varios compañeiros de singradura hospitalaria. Os Hospitais Comarcais son o gran acerto do Sistema Nacional de Saúde. Empresas que vixían o dereito asistencial dos usuarios-cidadáns, pero tamén empresas públicas con emprego de calidade e salarios estables, unido á riqueza que directa e indirectamente mobilizan no territorio-comarca. Hai que coidalos tanto ou máis que a calquera industria.
En Jarrio onde exercín a Dirección do Comarcal no Occidente Astur puxen en marcha dous proxectos que funcionaron. Non permitía, mediante negociación persoal e directa en Oviedo co SESPA contratos por menos dun ano. Todos os anos me puñan en contacto cos residentes de últimos cursos para a especialidade MIR en Madrid, pero nados na Comarca e ofertáballes rematar a residencia en Jarrio.
O seu cariño pola súa terra unido ás posibilidades de practicar máis que en hospitais grandes decidíalles para aceptar a oferta. Pedía os permisos oportunos ás comisións docentes dos grandes hospitais madrileños e dábanma. Así lograba enrolalos na tripulación do meu querido Centro Comarcal.
Pero había algo máis. As direccións de atención primaria, hospitalaria e servizos sociais, estabamos xuntos en Jarrio, e tratabamos a asistencia primaria como porta principal para unha asistencia sanitaria integrada e integral. Engado a xestión compartidas desde Jarrio para os Centros socio-sanitarios, onde se aplicaban os mesmos protocolos e guías do Hospital. E un debate que gañamos sempre. Fixemos ver aos xestores do SESPA que era máis eficiente desprazar a determinados especialistas con praza no Hospital San Agustín de Avilés a Jarrio, que os pacientes do occidente a devandita poboación e Centro asistencial.
Non se trata sólo de examinar e seleccionar aos mellores médicos nas probas MIR. Non se trata sólo de incrementar o número de prazas a oferta para tal proba. Trátase de ter un plan específico para cubrir as necesidades do sistema que se queremos sexa cómodo, eficiente e racional, debe descentralizar a ocupación de prazas MIR nos grandes Centros, pero para iso é necesario cambiar o pensamento. Se queremos un Sistema Nacional de Saúde equilibrado e sen plétoras que provocan listas de espera é imprescindible dar prioridade absoluta á contorna dos grandes hospitais, é dicir, á actuación coordinada dos Centros de Saúde cos Hospitais Comarcais.
Por fin. Os MIR que se examinan deberían ter a mesma información que usamos en FITUR. Vivir na Mariña é vivir nun paraíso natural con extraordinaria calidade de vida. Tan importante como traballar é gozar do fogar territorial, que moitas veces queda solapado por ese maldito e equivocada afán de vivir no asfalto.
* Pablo Mosquera, médico.