Tempo de cocidos na Mariña: onde degustar algúns dos mellores

e. garcia VIVEIRO/LA VOZ

A MariÑA

JOSE MANUEL CASAL

Aquí un puñado de suxestións hostaleiras para non perderse o prato estrela da tempada, ás que os lectores poden sumar a súa lista de favoritos

15 feb 2023 . Actualizado ás 10:12 h.

É tempo de cocidos... e o noso aparello dixestivo sábeo. Por unha banda, porque é en grao sumo sensato deixar a famosa «operación bikini» para despois dos entroidos ou, aínda mellor, unha vez superado este primeiro trimestre do ano. Porque o prato estrela da tempada, ao que tamén poderiamos cualificar de «súperplato», está practicamente ominipresente en moitas mesas de restaurantes da Mariña, sendo algúns especialistas nunha elaboración que non é precisamente light nin na que aínda non se popularizou unha opción vegana. Aquí algunhas suxestións para catar un bo cocido na Mariña, ás que os lectores poderán sumar as súas propias, moitas máis, ao longo e ancho da comarca.

  • Bar Asturias. En Ferreira do Valadouro, é unha das mecas mariñás do cocido. «Estamos a tope, temos moitísimas reservas, máis de 500 personas cada fin de semana, venres, sábado e domingo», confirma Cristóbal Canoura desde este local hostaleiro que leva máis ou menos a metade da súa traxectoria (15 anos) ofrecendo o emblema gastronómico do Antroido. «Xa o ano pasado fora unha temporada moi boa e gustáralle á xente», di lembrando aínda momentos da pandemia. Por que gusta o cocido do Asturias? «Ao mellor é polo sistema de presentalo: as cabezas, o codillo, a soá, a costela e o lacón van enteiros. Non vai nada troceado». Cuesta 25 euros por persoa, incluíndo veu da casa (mencía colleiteiro), sobremesa e café, ademais do cocido e a sopa de rigor. A calidade da carne é fundamental e no Valadouro ten unha excelente fonte de subministración: «Traemos a carne de Hermelino, e tamén doutro rapaz que traballa en Vilalba. A verdura, a maior parte, vén de Riotorto». Aínda que poida parecer estraño, Canoura confesa como lle gusta probar o cocido: «Frío».
  • Xiraldo. Unha das paradas desta particular ruta do cocido mariñán é o Xiraldo, en San Adriano (Lourenzá), desde onde Patricina Hermida sinala: «Non sei se o noso cocido ten fama, pero si que xa temos algún fin de semana ocupado con cocidos. Facémolos por encarga». Algún segredo na elaboración? «Non temos», responde . Lacón, dente, cabeza, rabo, tutelo, garavanzos, _«cimóns se os hai» apunta_, costela, ás veces lingua, tamén forman parte da súa receita. «A carne que utilizamos vén de O Mazo de Riotorto e tamén da carnicería Mercedes de Lourenzá». Non nos podemos esquecer que inclúe a sopa e de sobremesa, «filloas ou mazapáns».
  • Costa Verde. En Ribadeo poderiamos citar, entre outros, ao Lar de Manolo ou ao Costa Verde. Ambos reabrirán xusto esta fin de semana. Desde o segundo, Rocío Martínez dá máis detalles sobre como preparan o seu cocido, cun bo comezo pois «poñemos _dice_ de primeiro sopa de cocido e tamén caldo, pois hai xente que quere os dous». De segundo, todo un «desfile» cárnico con: cachola (enteira se é para grupo ou cortada se é para dous), costela, rabo, morro, orella, lacón cocido, chourizos, grelos que veñen da Terra Chá, garavanzos, botelo da Fonsagrada e androlla de Navia de Suarna: «É un cocido completo». A maiores, sobremesas típicas de entroido como orellas, arroz con leite ou filloas, adega galega, café e groliño. Vale 30 euros por persoa. «A comensais que están a tratamento con Sintrom doulles a opción de repolo na verdura», engade. Martínez sinala esta e outras adaptacións ao gusto da clientela, porque algunha vez se atopou quen lle pedía «cocido pero ao estilo madrileño, co morcillo cocido». No Costa Verde, a tradición do cocido xa viña dos seus pais: «Antes era máis lacón con grelos simplemente, pero foi cambiando».
  • Mariñeiro. O restaurante ribadense acaba de anunciar a organización dun cocido de Entroido para o próximo día 18, de noite, con sopa de cocido, cocido galego e sobremesas típicas, para o que xa están abertas as reservas. «Queremos render homenaxe ao entroido e ao prato por excelencia destas datas». Este será, ademais, o «primeiro cocido sen ningún tipo de restrición que organizamos tras a pandemia do covid». «Non hai nada mellor para facer fronte aos xélidos días que estamos a rexistrar en Ribadeo que tomarse un bo prato de cocido», sinalan.
  • Casa Damián. En Foz, comezaron co mes as súas xornadas dedicadas ao cocido, «con reserva», advirte Antonio Castro Fernández desde o local hostaleiro. «Coma casi todos os cocidos _apunta_ leva cachola, soá, costela, orella, morro, dente, botelo, chorizo, verdura (procuramos ter grelos ou nabizas pero pódese facer tamén con repolo), garbanzos... Acompañado de viño mencía». «Nesta época _asiente_ é o prato estrela, tanto haxa xornadas como non. O cocido xa é algo que se reclama en xaneiro. No verán non, pero si que algunha vez dentro de menús se ten ofrecido, pero non é o cocido completo, senón unha versión reducida». O prezo nas xornadas de Casa Damián é de 30 euros por persoa.

A Taberna de Xerdiz, en Ourol
A Taberna de Xerdiz, en Ourol xaime ramallal

  • A Taberna de Xerdiz. Desde Ourol, Cristina Bermúdez Martínez indica que «dende mediados de xaneiro ata marzo, sábados e domingos todo son cocidos. Incluso algún día por semana». Cal é a clave do seu éxito? Responde : «O noso cocido, polo que din, é abundante. Suele sobrar. Que lle metemos? Toda a cachola, costela, soá, rabo, panceta, orella, lacón, chorizo, botelo, garbanzos, verdura e pataca. E sopa, máis postres de carnaval como filloas, orellas e rosquillas». Sin duda, fai falta dispor de tempo para que todo se faga no seu punto: «Cantas horas boto para facer un cocido? Uf! Depende dos que sexan a comer e da cantidade de carne, pero mínimo tres ou catro horas. Moita xente comenta que 'total é botar a cocer' e non é así, porque hai carne que coce antes que outra. Leva moito tempo e é moito lío de pota. Aquí a verdade, é que teño todo ocupado na cociña». Aínda que as modas culinarias haxan cambiando co paso dos anos e hoxe hai tendencias de todo tipo, Cristina Bermúdez teno claro: «Light non pode ser o cocido. Un cocido ten que ser cocido».
  • Mesón A Ría. Outra das vantaxes dun cocido é que pode saciar a un destacado número de persoas. Por iso, non é de estrañar que as reservas, nalgún establecemento, sexan de grupos e algún numeroso. É o caso do Mesón A Ría en Viveiro, que xa ten data para colectivos duns 60 comensais. «Por encarga, xa temos cuberto ata mediados do mes que vén, todas as fins de semana pilladas», apunta Luis Vizoso desde o local con fermosas vistas á ría viveirense. O prezo, 30 euros por persoa. A súa materia prima provén de Embutidos Hermelino do Valadouro e de Froitas Morriña de Vilalba.
  • A Taberna do Valeco. Máis xornadas están a desenvolverse na comarca en torno ao cocido, como as do local hostaleiro de Mondoñedo, cun menú de 20 euros por persoa e composto por «sopa de cocido, cachucha, soá, falda, orella, rabo, chourizo, botelo, grelos, cachelos, garbanzos, costela, lacón e sobremesa caseira. Café e adega aparte», indican. Reservas todas as fins de semana, nos meses de febreiro e marzo.

Imagen de archivo de Os Cacholeiros cuando celebró sus jornadas del cocido en el bar Asturias de Ferreira
Imaxe de arquivo dos Cacholeiros cando celebrou as súas xornadas do cocido no bar Asturias de Ferreira

Os Cacholeiros elixen Ourol para o seu XX Xantar do Cocido este sábado

Os Cacholeiros, que en 2022 conmemoraban os seus 30 anos de existencia, celebrarán este sábado a súa tradicional cita co cocido. Será o seu XX Xantar do Cocido, na Taberna de Xerdiz en Ourol. «Estrenamos novo rincón gastronómico nas abas do Xistral», apuntan na convocatoria, que non será a única deste 2023, e á que acudirán, como sempre, coa súa indumentaria «oficial», vestindo polo branco e chaqueta azul mariño. O seu presidente actual é Antonio Cao.