A terra agrícola revalorízase en Galicia tras unha década en caída libre
AGRICULTURA
O prezo medio dunha hectárea supera os 14.000 euros, un 5,6 % máis que hai un ano
04 dic 2018 . Actualizado ás 17:30 h.Non atravesa un bo momento en canto a rendibilidade, pero, paradoxalmente, o agrogandeiro non deixa de crecer e consolidarse como un sector crave para a economía de Galicia. Boa proba diso é o aumento que rexistra no último ano a produción láctea e cárnica a pesar das baixas cotizacións en orixe ou no incremento do prezo da terra nun contexto xeral de perda de poboación rural e peche de explotacións.
Este último aspecto resulta especialmente significativo, pois rompe cunha tendencia que viña mantendo durante a última década, cando a perda de valor dos terreos de cultivo foi unha constante. Neste sentido, o exercicio pasado supuxo un significativo punto de inflexión, pois o incremento experimentado polo prezo da terra en Galicia foi do 5,6 %, o máis alto de España -a media nacional foi do 2 %-, só por detrás da Rioxa (6,9 %) e Madrid (6 %).
Segundo os datos da enquisa de prezos da terra, elaborada polo Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación, unha hectárea de superficie de cultivo custa en Galicia 14.331 euros de media, 758 máis que hai soamente un ano. Trátase do terceiro importe máis elevado dentro da Península -en Baleares é de 20.000 euros e en Canarias elévase por amais dos 85.000 euros-, tras Andalucía e a Comunidade Valenciana, onde a hectárea se vende a unha media de 19.957 e 18.788 euros, respectivamente. No outro extremo sitúanse Estremadura, con 4.149 euros por hectárea, e Castela e León, onde a cantidade media é de 5.787 euros.
Para a elaboración deste estudo de cotizacións, a Subdirección Xeral de Análise, Coordinación e Estatística do Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación, en colaboración coas diferentes comunidades autónomas, levou a cabo unha exhaustiva recompilación das características e prezos de ata 21 tipos diferentes de terras libres en venda dedicadas a uso agrícola.
Na práctica totalidade dos rexistrados en Galicia, confírmase a evolución crecente dos prezos. Con todo, as cotizacións difiren de forma substancial entre os considerados, por volume de superficie dedicada, catro cultivos principais. Así, por exemplo, as cotizacións medias oscilan entre os 12.312 euros por hectárea de pastos e praderías -usos maioritarios na comunidade- e os 33.712 euros aos que se paga a hectárea destinada a uva de vinificación.
Entre ambos os extremos sitúanse os terreos dedicados a cultivos herbáceos que teñen prezos medios que oscilan entre 17.261 e 18.228 euros por hectárea, en función de se son de regadío ou secaño. Neste último caso, a variación interanual do prezo é do 10,6 %, unha da máis altas rexistradas por ningún tipo de chan no conxunto de España.
Como é posible que, aínda atravesando un mal momento económico, as explotacións agrogandeiras paguen máis pola terra? Todo apunta, inicialmente, á vocación de permanencia no sector que seguen mostrando os profesionais galegos e, de forma máis concreta, polo interese crecente en aumentar a base territorial das súas explotacións.
Con iso perseguen, cultivando a maior cantidade posible de forraxe nas súas propias leiras, minimizar a dependencia que tradicionalmente teñen da compra de alimento no exterior e reducir os custos de alimentación, que, no caso do vacún de leite, representan máis do 65 % dos gastos totais de produción.
O suculento negocio de alugar terreos para cultivos onde antes había vacas
Nos últimos cinco anos, máis de dous milleiros de granxas galegas abandonaron a súa produción liberando de cultivos máis de 30.000 hectáreas de terreo. Esta superficie, lonxe de quedar en abandono, segue producindo polo interese crecente doutras explotacións en facerse con ela. Este fenómeno resulta habitual en municipios de gran vocación gandeira, como é o caso de Mazaricos , onde os arrendamentos anuais dunha hectárea de pradería chegan a superar os 500 euros.
«Tan pronto tiveron coñecemento de que vendía as vacas xa viñeron tres ou catro preguntarme se lles arrendaba as leiras», apunta un veciño de Mazaricos que conta que a maioría das súas leiras alugoullas a un veciño a 15 euros o ferrado -424 metros cadrados-, pero que por outras cobra 25. «Se botas contas, case lle saco máis diñeiro agora ao alugueiro das propiedades que o que conseguía coas vacas», sentenza.
A este interese por arrendar leiras -algunhas granxas chegan a alugar predios en concellos veciños para cultivos de tempada como o millo- se suma a recuperación de montes ou terras improdutivas para dedicalas a un uso agrario. «Moitos están facendo pradarías en terreos que estiveron plantados e que xa antes tiveran un uso agrario. É como se estivésemos volvendo ao pasado en moitas cousas», sentencia un gandeiro de Santa Comba que recoñece que, desde a desaparición das cotas en marzo do 2015, logrou duplicar a base territorial da súa granxa e pasar de 11 hectáreas ás máis de 20 hectáreas que traballa actualmente.