Es neutro, supinador ou pronador?: «Ter unha pisada con excesivos graos pode contribuír a padecer certas patoloxías»

Sofía Berardi / L.B LA VOZ DA SAÚDE

VIDA SAUDABLE

Tu pisada puede ser pronadora, supinadora o neutra.
A túa pisada pode ser pronadora, supinadora ou neutra. I Stock

Esta clasificación fai referencia aos tipos de movemento que superan os rangos establecidos como normais. Hai que convivir coa nosa pisada ou modificala?

20 sep 2024 . Actualizado á 05:00 h.

Os pés están por aí debaixo, lonxe do cerebro e do corazón. E aínda que poucas veces prestámoslles moita atención, son os responsables de configurar todo o corpo. «Plantarnos con forza» ou «cambiar a pisada» son frases feitas moi recorrentes e que, sen prestar atención á literalidade, utilizamos ao referirnos á forma na que os nosos pés fan contacto co chan.

Esa conexión pode ser de distintas formas e a culpa teraa a forma da nosa pisada. «O pé consta de 33 articulacións e grazas a elas podemos adaptarnos ao terreo cando camiñamos sobre unha superficie regular», explica a podóloga Paula González. E engade: «A pronación e a supinación son os movementos naturais que fai o pé para adaptarse a este terreo».

Entón, sen son naturais, cando se fala dunha pisada pronadora, supinadora ou neutra? Esta clasificación refírese a que ningún destes tipos de movemento supera os rangos establecidos como normais.  

É unha das denominacións máis coñecidas aínda que, para Robert Sánchez, adestrador persoal e profesor de movemento, é «reduccionista» e quedou «un pouquiño arcaica». 

«O corpo de cada persoa ten as súas propias formas e en termos técnicos poderiamos clasificalo en dúas vertentes: a morfoloxía do propio corpo e as proporcións corporais», expón como alternativa. De todos os xeitos, admite que, en liñas xerais, si que se adoitan clasificar as pisadas dunha persoa dependendo do patrón motriz que realiza o pé.

Como sei cal é o meu tipo de pisada? 

Neutro: Non require moita explicación, tal e como o di o nome, é cando o pé se mantén neutro durante toda a pisada. «Primeiro pisa o talón e de xeito moi lineal vaise apoiando o resto do pé ata chegar aos dedos», explica o adestrador que é un activo divulgador do movemento. 

Así es como pisan los pronadores, neutros y supinadores.
Así é como pisan os pronadores, neutros e supinadores. La Voz da Saúde
 

Pronador: Cando alguén ten esta pisada, ao apoiar o talón o que fai é rotar un pouco cara ao interior. «É case imperceptible para a persoa», explica o adestrador.

Supinador: Fai o contrario ao pronador. O primeiro contacto da pisada faia externamente, en lugar de internamente. 

Tecnicamente na supinación ocorre un investimento e na pronación unha eversión. Aínda que o tipo de pisada mantense sen importar a actividade, cando estamos en carreira os graos de normalidade establecidos cambian, por iso non é o mesmo analizar unha marcha andando ou en carreira.

Máis aló desta puntualización, o profesor de movemento explica: «Isto en realidade é un xogo moito máis complexo e non só do pé en si mesmo, senón do que se xera do pé cara arriba, cara a todo o corpo. O movemento do pé ao pisar, sobre todo cando corremos, cambia toda a configuración corporal, pasando polas articulacións máis importantes, de abaixo a arriba, como o nocello, o xeonllo, a cadeira, toda a columna vertebral, e incluso o posicionamento dos ombros e a cabeza. Nesa clasificación —supinador, pronador, neutro— non está contemplada a morfoloxía e as proporcións».

«Por tanto, neste sentido, máis aló de coñecer a pisada que poida ter unha persoa en particular, valería a pena concibir ao corpo como un todo, que configura e colabora entre si mesmo, por todas as súas partes», engade Sánchez. 

En que inflúe a pisada a unha persoa na súa vida diaria?  

Paula González explica que, segundo os estudos e a evidencia científica existente, «ter unha pisada con excesivos graos de pronación ou de supinación poden contribuír a padecer certas patoloxías». Un exemplo diso pode ser un exceso de pronación, o que desencadearía unha das patoloxías como é a fascitis plantar (unha dor punzante preto do talón), das máis frecuentes na clínica de podoloxía na Coruña da experta en podoloxía deportiva. Tamén é común que xurdan distintos tipos de tendinites. 

Como se mencionou anteriormente, a pisada non cambia dependendo de se corremos ou camiños, «a non ser que adoptemos outras técnicas de carreira», puntualiza Sánchez, e engade: «Ningunhas se recomendaron ultimamente, que teñen que ver máis o movemento barefoot na carreira». 

Barefoot é o nome que recibe unha das novas tendencias que consiste en practicar deporte ou camiñar descalzo ou coa menor cantidade de sola posible. «Aí a pisada cambia: inténtase evitar que o talón contacte co chan. Precisamente para amortecer o feito de non estar calzado», explica. 

Mira de que lado está gastada a sola 

Robert Sánchez expón que sen coñecemento técnico é difícil que unha persoa poida concluír con exactitude que tipo de pisada ten. Aínda así, brinda un consello para achegarnos: «Ás veces recoméndase mirar a sola da zapatilla e ver que zona está máis desgastada, así podes intuír cal é a túa pisada. Pero é mellor que o faga un profesional». González concorda con iso. 

Hai que convivir coa nosa pisada ou modificala? A podóloga responde que se debe analizar cada caso: «Cada paciente presenta unhas características, unha contorna social e uns hábitos que nos poden facer decantarnos aos podólogos por manter a súa pisada ou aplicar algún tratamento para modificala». 

Acerca do tema, o profesor de movemento afirma que se unha persoa sae a correr con certa regularidade, non ten ningún problema importante, lesións repetitivas ou algunha patoloxía articular, non fai falta que se mire a pisada. «O seu corpo corre como correu toda a vida. E nesa especie de orquestración que foi realizando ao longo de todo o seu desenvolvemento, xa aprendeu a facelo dese xeito. Un xeito tan eficiente e individualizada para a propia persoa, que non lle está provocando ningún tipo de problemática. Por tanto, a esta xente non lle recomendaría ter en conta a súa pisada».

Para rematar, Sánchez apunta contra os intereses económicos. «Hai certos medos e certas prudencias que en realidade o que fan é ter a un sector da poboación demasiado en alerta. Evidentemente a certos sectores da industria interésalles moito promover que todo o mundo fágase estudos da pisada. Pero isto está movido simplemente por motivacións económicas, non por unha necesidade real da poboación».

En calquera caso, existe o test de pisada. Cunha especie de pegada de presións, os especialistas poden ver como pisamos, onde hai máis presión, cal é o centro de gravidade, se o pé está desprazado ou non e que cantidade de superficie apóiase nun pé e outro.