Carlos González, pediatra: «Non se pode ter un armario cheo de madalenas e chocolate e dicirlle ao neno que non o pode comer»
A TRIBO
O recoñecido especialista, protagonista de dúas conferencias en Galicia sobre límites na crianza, lembra que cando un neno chora porque quere un xeado «non está a facer ningunha chantaxe»
08 nov 2025 . Actualizado á 18:09 h.O recoñecido pediatra e divulgador en crianza respectuosa, Carlos González (Zaragoza, 1960), atópase estes días por Galicia para dar conferencias sobre autoridade e límites. Se onte o facía en Santiago de Compostela, hoxe estará na Coruña, na Facultade de Socioloxía do Campus de Elviña. Ao acabar, o autor asinará exemplares dos seus libros. Neles, acostuma responder dúbidas sobre lactación, alimentación e crianza, como O meu neno non me come, Bícame moito e Entre o teu pediatra e ti.
—As conferencias que imparte teñen como título «Autoridade e límites». Os pais necesitan demostrar autoridade ante os seus fillos?
—Non necesitan demostrala, xa a teñen. Téñena porque os fillos lles queren moito e están a desexar obedecer. A veces, erroneamente cren que a autoridade se demostra berrando moito, castigando, prohibindo e, que se nalgunha ocasión fas caso ao neno ou dáslle o que che pide, estás a perder autoridade. E non sei, parece mentira que 50 anos despois da morte de Franco aínda hai xente que entende a autoridade dese xeito, pero bo.
—Que recomendacións dá vostede á hora de establecer límites?
—Centrarse nas cousas realmente importantes, porque as cousas que o son, todo o mundo sábeas facer. Quero dicir, parece que hai xente interesada en como podería eu pór límites, pero ninguén deixa que o seu fillo queime a casa, tírese pola fiestra ou sáquelle un ollo a un irmán. Iso quere dicir que puxeches moi ben eses límites, porque todas as cousas que é importante facer, todos os pais cúmprenas. O problema é que quedan coa vaga sensación de que aínda non puxeron ningún límite, cando puxeron ducias deles moi ben postos. E entón parece que se buscan máis e acaban sendo límites que non teñen ningún sentido, que non serven, soamente crean malestar en toda a familia.
—Pregúntolle polos límites porque non sei se está de acordo comigo en que é un tema en auxe cando se fala de crianza.
—Si, é curioso porque na miña mocidade do que se falaba moito é de liberdade. E parece que pasase de moda, non sei. Poño xuntos no título o de autoridade e límites porque todos os nenos teñen límites, do mesmo xeito que os adultos. Do mesmo xeito que todos os pais temos autoridade. Pero o que ás veces esquece moita xente é que a autoridade ten límites. É dicir, que non polo feito de ser pai tes dereito a berrar, pegar, ridiculizar ou castigar ao teu fillo.
—«É que se non lle obrigo a facer non sei que, vai saír coa súa».
—Non. Aquí temos a dúas persoas que queren saírse coa súa: un neno e un adulto. Un quere seguir xogando e o outro quere que deixe de xogar. Un quere ver a tele e o outro non quere vela. Un quere comer patacas e o outro quere que coma verduras. Teñen discrepancias, non están de acordo en algo. E damos por sentado que se o neno insiste para saírse coa súa é porque «é un malcriado», «un caprichoso», «un manipulador» ou «un pequeno tirano». Pero se é o adulto o que está a insistir para saírse coa súa, non é nada. Parécenos normal que un adulto feito e dereito vexa ameazada a súa autoridade pola queixa dun neno de tres anos e non se atreva a ceder en nada. É curioso.
—Vostede cre que hai algunhas perrenchas que se poderían previr?
—Seguro, pero outras non. É dicir, os nenos pequenos teñen perrenchas. Non sei se existiría algún método para que ningún neno tivese xamais ningunha, pero sen dúbida se é o caso, eu non o coñezo. Agora, moitas podémolas evitar segundo como digamos as cousas. Se no canto de ir correndo cara a el e pegamos catro berros, imos con calma, será diferente. Por exemplo, ves a un neno xogando cunha cousa que se pode romper? Pois no canto de ir apurado a arrebatarllo das mans, e dicirlle: «Xa está ben, non toques isto!», se o distraes cun oso de peluche e coa outra man, colles o que tiña el e escóndelo, xa está. Sálvaste dunha perrencha.
—E que opina cando se di que os nenos, neste caso xa falamos de menores de máis idade, «chantaxean» aos pais para conseguir o que queren?
—A chantaxe é un delito. Se vostede publica no xornal que alguén lle chantaxeou, se cadra cae unha denuncia. Agora, se o dicimos dun neno, adiante cos farois. Eles teñen que aguantar cada cousa tremenda. Se chora porque quere un xeado, non está a facer ningunha chantaxe. Simplemente quería un xeado e, como non llo dan, estaba a chorar. Quizais os adultos non soltamos bágoas por este tipo de cousas, pero si por outras. Hai quen chora porque perdeu o seu equipo de fútbol, porque se están quedando calvos, ou saíronlles patas de galo. Cada un ve onde están as súas prioridades. O que temos que ter claro é que unha persoa que chora é porque o está pasando mal, está a sufrir. Se cadra estao facendo por unha cousa que para ti non ten importancia, pero é o teu fillo e está a sufrir, faille caso. Ollo, iso non significa, que como chora porque quere un xeado, comprarlle xeado. Nalgún caso pódeslle comprar xeado e noutro non. O que quero dicir é que non lle vas a tratar coma se todo fose teatro, coma se non che houbese importancia. Simplemente, respectalo: «Séntoo, cariño, xa sei que che gustan moito os xeados, pero non pode ser por tal razón».
«Non hai que ensinar aos nenos para durmir, outra cousa é que durma cando a ti che conveña»
—Que é o apego?
— O apego é un vínculo afectivo que é forte, persistente e significativo. É unha necesidade básica do individuo. Normalmente a primeira relación de apego tena un neno coa súa nai. Pode haber excepcións, que o primeiro sexa con outra persoa, pero o normal é que sexa coa nai. E a partir desa primeira relación de apego, o neno irá establecendo outras relacións secundarias de apego co seu papá, con outros familiares, máis adiante co noivo, a noiva, os fillos cando teña fillos, etcétera.
—E como construír un apego seguro cun fillo?
—A maioría dos nenos, en distintos estudos, países e circunstancias teñen apego seguro. E os outros o teñen inseguro, pero teñen apego tamén, porque é unha necesidade básica do ser humano. Normalmente, o seguro prodúcese cando o neno vai vendo, ao longo do primeiro ano, sobre todo, porque non se forma ao nacer, é un proceso que se vai construíndo aos poucos. O apego faise seguro cando o neno ve que habitualmente, cando necesita algo, aténdenlle; cando chora, consólanlle; cando chama, acoden. Digo habitualmente, porque evidentemente é imposible que sexa o 100% das veces, pero en xeral, chámase apego seguro, porque dá a entender que o neno está seguro de que lle van a atender.
—Hai que ensinar a un neno ou a un bebé para durmir?
—Non, para nada. Todos os nenos dormen, é imposible non durmir. Os fetos fano antes de nacer e os recentemente nados pasan como dous terzos do día durmindo. Outra cousa distinta é que durma cando a ti che convén, do xeito que che conveña. Iso non vai pasar.
—Se o meu fillo non come as froitas e verduras, teño que obrigarlle a facelo?
—A maior parte dos adultos neste país comen fatal. Por tanto, non podemos ir moi de chulitos aquí dicindo o que teñen que comer os nenos. É responsabilidade dos pais a comida entra na casa. Non hai caramelos se non os compraches, nin entran refrescos azucrados se non os colles ti no supermercado. Por tanto, se do que hai na casa, que se supón que o trouxeches ti e por tanto debe ser san, o teu fillo un día decide que quere moito ovo duro, pero non quere nada de iogur, e ao cabo de tres días decide que o que quere é moito plátano, está no seu perfecto dereito. «É que só come caramelos». Pero, quen llos deu? É que o que non pode ser é ter aí un armario cheo de caramelos, croissants, ensaimadas, madalenas, chocolate, galletas de chocolate e Coca-Cola, e dicirlle ao neno que diso, non vai comer.