Eles tamén sofren cancro de mama: «Os meus amigos non se crían que os homes puidésemos padecelo»
ENFERMIDADES
Son a porcentaxe minoritaria, pero alzan a voz para dar visibilidade a unha patoloxía que, neles, adóitase diagnosticar máis tarde; cando a detección precoz, salva vidas
16 mar 2025 . Actualizado á 18:00 h.Segundo a Sociedade Española de Oncoloxía Médica (SEOM), durante este ano 2025 diagnosticaranse 37.682 casos de cancro de mama en España. Deles, estímase que entre un 1 e un 2% serán homes: de 400 a 700 casos no noso país, aproximadamente. Son os outros protagonistas do cancro de mama. «Por cada cen casos de cancro de mama, un deses pacientes é un home», indica Leticia Iglesias Rey, membro da xunta directiva da Sociedade Oncolóxica de Galicia (SOG), especialista en cancro de mama e oncóloga médica no Complexo Hospitalario Universitario de Ourense (CHUO). Aínda que parecen poucos en comparación coas mulleres, a doutora sostén que «non deixa de ser un número importante de pacientes ao longo do ano».
A retracción da mamila ou a palpación dun vulto adoitan ser os primeiros signos do cancro de mama en homes. Son os mesmos que se dan nas mulleres. Pero hai diferenzas significativas entre sexos. En primeiro lugar, que os homes non adoitan entrar dentro do programa de cribado do Sergas, «polo que adoitan acudir eles ao médico por un vulto». E ante esta situación, poden darse dúas variables: que el mesmo non consulte a tempo por puro descoñecemento de que esta enfermidade tamén poida darse en homes, ou que o propio profesional médico «non lle dea tanta importancia coma se ese signo achásese nunha muller».
Chema García: «Tivéronme que medicar porque estaba dos nervios»
En xuño do 2022, Chema García, que agora mesmo ten 48 anos, notouse a mamila retraído cara atrás e un pequeno vulto no peito dereito. Xusto coincidiu que tiña cita en dermatoloxía para outra consulta e comunicoullo á doutora. «Rápido deuse conta de que iso non era dela e mandoume facer unha ecografía preferente». Unha posterior biopsia confirmou que era de cancro de mama. El estaba en shock. «Cando me dixeron que era malo, lagrimones. O meu médico de cabeceira tívome que medicar. Estaba dos nervios, cunha inquedanza moi grande, porque asociamos a palabra cancro a matar».
Primeira indicación: cirurxía. «O cancro adóitase ir á axila, ao ganglio sentinela. Os demais deron negativo, pero ese positivo, e tiveron que baleirarme». A intervención foi levadía, di que non tivo dor, «só a molestia dos puntos». O peor chegou despois, coa quimioterapia. «En si, no momento de dala non sentes nada, pero despois veñen os efectos». Náuseas, dores articulases, cansazo e incluso perda do gusto.
Chegou a terceira parte, a radioterapia. «O único, que me queimou un pouco a pel». E para rematar, o tratamento hormonal, o tamoxifeno, que segue tomando a día de hoxe. Convive con efectos secundarios que chegaron a raíz deste proceso. «O linfedema —edema producido por unha obstrución das canles linfáticos— e o que eles chaman o quimiocerebro, é dicir, que perdo un pouco a memoria. Non teño a capacidade de reacción que tiña antes».
Agora mesmo está limpo, pasando revisións e con perspectiva, fai reflexións. «No seu momento nin o pensei, pero é verdade que te sentes raro. Por exemplo, a mamografía, fancha no mesmo aparello que llo fan a unha muller. Custa traballo e é molesto». Á hora de operarlle, comenta que tamén lle deron un camisón de muller. «Estás un pouco incómodo, pero teño que dicir que sempre intentaron liquidalo». Incluso os seus propios amigos dubidaron do diagnóstico: «Ata lles mandei fotos coas vendas e todo, porque me dicían que os homes non podiamos ter un cancro de mama». A día de hoxe, é coordinador de pacientes na asociación INVI, de cancro de mama masculino. «Porque para min, atoparme con outros pacientes foi unha salvación».
José Antonio: «Cantei bingo, sufrín todos os efectos adversos da quimio»
José Antonio, de 47 anos, tamén se notou un vulto no peito. «Non me doía nin nada, polo que non lle dei importancia». Ao mes, apareceu un herpes nun costado e, aproveitando a visita ao médico de cabeceira, comentoulle o achado. Este trasládalle que, «non me preocupase, pero que mellor facer probas». Outros trinta días despois, estaba diagnosticado. Lembra perfectamente a data: o 28 de setembro do 2015. «Ademais de ser algo que che marca, o meu fillo facía ese día trece meses de vida», confesa.
Fala con serenidade dese momento. «Cando che din que é cancro, sempre te pos no peor, pero desde o primeiro minuto dixéronme que estaba collido a tempo». De feito, conta unha anécdota que tivo co seu oncólogo: «Pregunteille: ‘‘Doutor, que é o peor que me pode pasar?''. E respondeume: ‘‘Se ten fillos, ter que pagarlles a voda''». A súa angustia, di, converteuse en alivio. José Antonio predica co exemplo e recorre ao humor para seguir falando de como evolucionou o proceso: «Sempre digo que me puxen a pulseira do todo incluído no resort: quimioterapia, operación e radioterapia».
Máis concretamente, 18 sesións de quimio, mastectomía completa, extirpación de ganglios linfáticos e 22 sesións de radio. «Preferiría unha viaxe a Estados Unidos, pero un amigo díxome que non me adiantase aos acontecementos, e así o fixen». Admite que a quimioterapia foi dura, pero tamén intentou levala do mellor xeito posible. «A miña agora exmuller, porque esa é outra das secuelas que ten pasar por un proceso así, quedaba alucinada porque me fixen un bingo con todos os efectos adversos que podían darse». José Antonio acabou cubrindo o cartón. «Cheguei a consulta da oncóloga e díxenlle: ‘‘Pois xa cantei bingo''. Pero bo, sóubeno levar».
A súa forma de ver a vida cambiou por completo. «Deime conta que durante moito tempo preocupárame por cousas que non tiñan importancia», reflexiona. «Cando vives en parella ou tes unha relación, esa mentalidade pode chocar. Cousas do día a día ás que, polo que fóra, dabámoslles nese momento un valor bestial, dásche conta de que non a teñen». Conta a súa historia para que se coñeza a enfermidade e que, como el, outros casos diagnostíquense a tempo.