A experta en dermoestética cita un estudo da Universidade de Harvard que achou que a frecuencia ideal para bañarse non supera as cinco veces á semana
23 may 2025 . Actualizado á 15:52 h.A ducha diaria é parte incuestionable da rutina para moitos: xa sexa para relaxarse pola noite antes de durmir, pola mañá para empezar o día con enerxía ou no vestiario do ximnasio para refrescarse tras un adestramento intenso, este hábito asóciase no imaxinario popular á hixiene e o benestar. Con todo, para a ciencia non está tan claro que bañarse todos os días sexa beneficioso.
De feito, un estudo da Universidade de Harvard achou que facelo podería ser prexudicial para a pel. Así o sinalou tamén a enfermeira dermoestética Marta Díez na súa conta de TikTok. A experta explicou ás súas máis de 225.000 seguidores nesa rede que «ducharnos en exceso pode provocar problemas na pel xa que se desaxustan os aceites e graxas naturais que serven de contaminación fronte a bacterias, contaminación e raios do sol». Analizamos en profundidade que pásalle á nosa pel cando nos duchamos a diario, con que frecuencia é mellor facelo e como debe ser esa ducha para respectar o tecido cutáneo ao máximo.
Erosión da barreira
A nosa pel ten unha capa exterior que actúa como barreira protectora fronte ás agresións externas coas que interactuamos no día a día, que van desde bacterias ata a radiación solar ou os axentes contaminantes presentes no aire debido ao uso de combustibles fósiis. Esta protección opera máis aló o nivel visible. Existe un ecosistema microscópico que recubre a pel: o microbioma cutáneo, que está composto por microorganismos beneficiosos que colaboran activamente nas nosas defensa.
Como explica o doctor Robert H. Shmerling, editor da revista Harvard Health Publishing, ducharse todos os días, especialmente se utilizamos xabóns antibacterianos, pode alterar o equilibrio natural dese ecosistema cutáneo, arrasando coas bacterias que achegan beneficios ao noso organismo e permitindo, á súa vez, que outras máis resistentes, incluso potencialmente patóxenas, fortalézanse.
Neste sentido, o estudo de Harvard, apoiado pola experiencia de dermatólogos e expertos en dermoestética, pon sobre a mesa unha longa lista de efectos negativos asociados a unha hixiene corporal excesiva e mal entendida:
- Sequidade e irritación: O baño frecuente elimina os aceites naturais que manteñen a pel hidratada, o que provoca gretas, rojeces e unha sensación constante de tirantez.
- Risco de infeccións: Unha pel seca e coa barreira cutánea comprometida é máis vulnerable a bacterias e fungos. Se ademais existen pequenas feridas, o risco de infección multiplícase.
- Proído persistente: A medida que se deshidrata, a pel pode desenvolver proídos difíciles de aliviar, que a miúdo se agravan ao rascarse.
- Acne e foliculitis: Ao eliminar o manto ácido protector da pel, facilítase a inflamación dos folículos pilosos, orixinando grans ou abscesos.
Cantas veces á semana hai que bañarse
Como sinala Marta Díez no seu vídeo, ducharse todos os días non é necesario. A frecuencia ideal, segundo a súa experiencia e a evidencia científica, sitúase entre tres e cinco veces por semana, sempre adaptándose ás condicións individuais: actividade física, clima e características da pel, entre outros factores. Pola contra, se nos duchamos todos os días, «a pel pódese volver seca e ter gretas ou rojeces», advirte Díez.
Con todo, as persoas que fan exercicio vigoroso ou traballan ao aire libre realizando esforzos físicos poden necesitar unha ducha diaria para eliminar a suor. Nestes casos, a recomendación pasa por limitar o tempo da ducha a uns tres ou catro minutos e non lavarse o pelo todos os días, optando por protexer o coiro cabeludo cunha gorra de baño e lavándoo en días alternos se se percibe irritación co lavado diario. En caso de ter caspa ou un coiro cabeludo excesivamente graxo, o lavado capilar diario si estaría indicado, sinalan os expertos.
A ducha perfecta
Se che gusta saír do baño coa pel arroibada pola calor da auga, estes meses cálidos son a oportunidade perfecta para empezar a soltar este mal hábito. Segundo detallan desde Harvard, a temperatura da ducha debe ser amornada, nunca quente, xa que a calor excesiva dilata os poros e elimina lípidos protectores da pel, deixándoa máis vulnerable.
Para limpar correctamente o corpo abondan cinco minutos: estender a duración só conseguirá que a nosa pel se reseque ao quedar exposta durante máis tempo á auga. Como máximo, Díez indica que podemos permanecer baixo a auga 15 minutos.
A elección de produtos tamén é crucial. Moitos xeles de baño comerciais conteñen ingredientes que poden erosionar a capa córnea da pel e desencadear reaccións adversas. A recomendación neste sentido é recorrer aos xeles syndet, un tipo de xabóns neutros que contan con surfactantes suaves e, sobre todo, evitar os produtos con fragrancia, que achegan máis papeletas para irritar a nosa pel.
En canto a esponxas, cepillos e manoplas, que se popularizaron recentemente, aínda que poden sumar confort á experiencia do automasaje da pel na ducha, non son o máis recomendable. Especialmente, as esponxas, xa que acumulan bacterias nos seus recunchos e poden causar unha fricción excesiva co noso corpo. Se aínda así decides utilizala, lembra cambiala, como máximo, cada dúas semanas.
Para secarse, o ideal é usar cada vez unha toalla limpa e dar pequenos toques, sen fregar, para non irritar a pel. Despois do baño, podemos aplicar unha crema hidratante sen fragrancia para contribuír a repor algo da auga que a nosa barreira cutánea necesita para manter a súa función.
Os cinco pasos para a ducha ideal:
Se vas ducharte, faino ben. Estas son as recomendacións crave de dermatólogos e expertos:
1. Usa auga morna. A auga quente reseca a pel. A temperatura ideal é entre 34 e 37 graos.
2. Ducha breve: menos de 5 minutos. Segundo a OMS, unha ducha eficiente non debería superar os 5 minutos. Así, ademais de coidar a pel, aforras auga.
3. Evita xabóns agresivos. Usa xabóns neutros, sen alcol nin fragrancias. Os mellores son os que conteñen glicerina ou aceites naturais.
4. Non uses esponxa. As esponxas acumulan bacterias. Se as usas, deben secarse completamente e renovarse cada 2 semanas.
5. Seca con suavidade. Evita fregar a pel coa toalla. Sécaa a toques e aplica unha crema hidratante inmediatamente despois.