O actor Octavi Pujades, ingresado o día do seu aniversario por un herpes zóster: «Empezoume a doer e a picar a zona da cadeira»
ENFERMIDADES
Esta enfermidade prodúcese pola reactivación do mesmo virus que causa a varicela na etapa infantil
02 jul 2024 . Actualizado á 19:02 h.O actor Octavi Pujades viviu un 50 aniversario diferente. Probablemente, o máis doloroso, xa que cambiou de década tras ser ingresado de urxencia no hospital. A razón: un herpes zóster. O intérprete, coñecido polos seus papeis en series como Ao saír de clase ou Centro Médico, encargouse de contalo nas súas redes sociais e parece, que polo menos, tomoullo con humor. «Os meus 50 empezan... regular. Onte á noite, de urxencias. Resulta que a semana pasada empezoume a picar e a doer a pel na zona da cadeira: enrojecimiento, vesículas... zas. Un herpes zóster», explicaba a través dunha publicación na súa conta de Instagram.
«A cousa foi avanzando, a dor e o malestar aumentando e acabei no hospital enchufado a un gotero de tramadol para tranquilizar o bicho», continuaba o catalán, á vez que acompañaba o texto de distintas fotos ilustrando o mal grolo, como o seu tratamento con gotero ou a zona afectada, «desde a columna ata case o embigo: unha culebrilla das boas», detallaba. Iso si, final feliz. O actor recupérase e xa recibiu a alta: «Puxéronme un tratamento máis forte, e a ver se con isto melloramos».
Que é o herpes zóster?
Trátase dunha enfermidade producida polo virus varicela zóster, o responsable da varicela na infancia. De feito, tras pasar, nun primeiro momento, por esta patoloxía, o virus queda aloxado nas raíces nerviosas e pode reactivarse, meses ou anos máis tarde, causando o herpes zóster en cuestión.
A manifestación clínica habitual é unha dor ardente seguida da aparición de pequenas manchas vermellas na pel, que posteriormente, pasan a ser vesículas e distribúense como unha cinta por un só lado do corpo na maioría dos casos. Estas bochas con líquido no seu interior adoitan ocupar o tronco, aínda que tamén poden aparecer na cabeza. Esta erupción dá o nome popular á enfermidade: culebrilla.
Así, cando a lesión se soluciona, a dor pode permanecer no nervio —denominado neuralgia posherpética— da zona afectada e persistir durante meses ou anos.
Esta enfermidade non ten risco de morte, só en moi raras ocasións e, especialmente, en persoas con inmunosupresión.
Cales son os seus síntomas?
- Dor, ardor ou hormigueo.
- Sensibilidade ao tacto.
- Sarpullido vermello que aparece uns días despois da dor.
- Bochas cheas de líquido que se abren e forman costras.
- Picazón.
- Febre.
- Dor de cabeza.
- Sensibilidade á luz.
- Fatiga.
Quen pode contraelo?
Ao ser unha enfermidade que se produce por reactivación, pode padecela calquera persoa que tivese varicela. É posible que se manifeste a calquera idade, aínda que é máis habitual a partir dos 50. Ademais, a probabilidade de desenvolvela increméntase en persoas con inmunosupresión ou estrés. Trátase dunha enfermidade altamente prevalecente. Segundo datos do Instituto de Saúde Carlos III, ocorre nun 30% da poboación.
A que idade pode volver manifestarse?
Por regra xeral, só ocorre unha vez, aínda que pode repetirse en casos determinados. O herpes zóster non se adquire por contacto con alguén con varicela ou co propio herpes zóster, pero as vesículas si conteñen o virus e, por tanto, son infecciosas. Por iso, as persoas que aínda non tiveron a varicela ou que non foron vacinadas poden infectarse se entran en contacto con elas, co resultado de pasar a varicela. Así que, para previr a transmisión a persoas con problemas inmunitarios, recoméndase cubrir as vesículas ocasionadas polo virus ata que formen unha costra, entre sete e dez días despois. Con todo, a medida máis eficaz para previlo é a vacinación.
Por que reactívase?
Os factores principais que explican que o virus latente da varicela reactívese son dúas. En primeiro lugar, a alteración funcional da inmunidade, algo característico do envellecemento; e en segundo, pola alteración patolóxica do sistema inmune debido a medicación, tumores ou infeccións como o VIH. Ademais, os bebés que tiveron varicela antes do ano presentan un maior risco de herpes zóster no futuro.
Pódese eliminar o virus?
Non existe ningún tratamento que permita eliminar o virus do herpes zóster do organismo, aínda que si se poden tomar medicamentos para aliviar ou diminuír os síntomas e recuperarse canto antes.
Cal é o tratamento?
O máis habitual é que se empreguen medicamentos antivirais, como o aciclovir, famciclovir ou valaciclovir. Para o tratamento dos síntomas, adóitanse administrar analxésicos para a dor, anestésicos en xel para as molestias cutáneas, ou incluso corticoides se fose necesario.
Que vacinas hai dispoñibles en España?
No territorio nacional cóntase cunha vacina fronte ao herpes zóster inactivada, que está producida mediante técnicas de recombinación de ADN, o cal contén a glicoproteína E o virus varicela zóster e un adyuvante. A pauta da picada repártese en dúas dose cun intervalo de entre dous e meses entre ambas as. Esta vacina conta cun bo perfil de seguridade e é ben tolerada.
Fontes
Esta información foi elaborada cos documentos Preguntas e Respostas do Herpes Zóster, do Ministerio de Sanidade, e Herpes Zóster, da Sociedade Española de Medicina Interna.