Pese ao susto inicial, a cantante desvelou que agora está san e sen ningún problema || Que é a proba do talón, o test de Apgar ou a gasometría capilar?
08 may 2025 . Actualizado á 11:10 h.Leire Martínez, a cantante que foi vocalista de La Oreja de Van Gogh ata o 2024, contou no programa Uy, a pregunta, do tiktoker Sinxelo con S —o nome artístico de Edgard Caro— que o seu fillo Lucas, de dez anos, tivo problemas no nacemento. A conversación, que se produce de xeito casual, sucede mentres ambos cociñan. Entre un e outro tema, o presentador interpélalle: «Sabes que Pablo Picasso naceu morto?». Ao que ela lle responde: «Xa, como o meu fillo».
Ante a sorpresa de Edgard Caro, Leire contéstalle: «Xúrocho, tivéronlle que reanimar. Pero debe ser moi habitual», comenta. A vocalista continúa a conversación explicando unha proba destinada a medir a osixenación en sangue na que o seu fillo deu, nun primeiro momento, uns niveis moi baixos. Descríbea como a proba do talón, aínda que nos comentarios, varios usuarios argumentan que non é esta a que mide a osixenación, senón o test de Apgar ou a gasometría capilar.
A boa noticia é que, pese ao susto inicial, o pequeno non tivo problemas: «É un neno normal, oxalá non fose tan listo», dicía a artista a modo de broma.
En que diferéncianse unhas probas doutras?
O programa de cribado metabólico neonatal, popularmente coñecido como proba do talón, é unha análise de sangue que se realiza á maioría de recentemente nados. Recibe este nome porque, para iso, é necesario extraer o sangue do talón.
O obxectivo deste programa é detectar enfermidades graves desde o nacemento para poder tratalas de forma prematura e, con iso, evitar secuelas e garantir unha abordaxe se fose necesario. As enfermidades que detecta son trastornos xenéticos e endocrinos, que adoitan ser moi pouco frecuentes pero que poden estar presentes desde o nacemento sen provocar síntomas. Ademais, tamén pode detectar alteracións xenéticas que se asocian a patoloxías que nunca chegará a desenvolver, así como outros que non forman parte da lista de obxectivos.
En xullo do 2013, o Consello Interterritorial do Sistema Nacional de Saúde (Cisnis) aprobou a ampliación do cribado neonatal de enfermidades na carteira básica común do Sistema Nacional de Saúde, recomendando a inclusión de sete entidades: hipotiroidismo conxénito, fenilcetonuria, fibrose quística, deficiencia de acil-CoA deshidrogenasa de cadea media (MCADD), deficiencia de 3-hidroxi acil-CoA deshidrogenasa de cadea longa (LCHADD), acidemia glutárica tipo I (GA-I) e a enfermidade de células falciformes. Ademais deste, tamén é posible realizar o cribado a través de ouriños, que permite a confirmación diagnóstica sobre mostras iniciais, complementa a información da mostra de sangue e amplía horizontes a novos diagnósticos. En España, ambas as probas, sangue e ouriños, só levan a cabo nalgunhas comunidades, entre elas, Galicia.
«Antes facíase máis tarde, pero desde que contamos co cribado, na maioría de casos utilízase unha técnica de espectrometría de masas en tándem. Actualmente aconséllase entre as 24 e as 72 horas de vida. O ideal, de 24 a 48», detallaba a doutora Luz Couce, presidenta do Comité de Estándares da Sociedade Española de Neonatoloxía (Seneo), e xefa do servizo de neonatoloxía e responsable da unidade de enfermidades metabólicas conxénitas do Complexo Hospitalario Universitario de Santiago de Compostela (CHUS), nesta reportaxe. A única condición é que o bebé se alimente antes.
A especialista precisaba que as patoloxías que detecta son, sobre todo, metabólicas. «Pero tamén outras como poden ser as endocrinas, inmunolóxicas ou hematolóxicas. Cada vez son máis porque co paso do tempo, aparecen máis enfermidades subsidiarias de tratamento e tamén máis marcadores que nos permiten detectalas dunha forma máis precoz, mellorando o seu prognóstico», engadía.
Que é o test de Apgar?
Trátase dun método de avaliación da adaptación e vitalidade do recentemente nado tras o nacemento. Realízase en dúas ocasións: primeiro ao minuto, e segundo, aos cinco minutos de nacer. O test puntúa cinco parámetros: a frecuencia cardíaca do recentemente nado, é dicir, a velocidade á que latexa o seu corazón; o esforzo que fai ao respirar; o ton muscular, que se valora ben a postura e movementos; a irritabilidade reflexa, que é a resposta e os xestos que fai o recentemente nado ante os estímulos, e a cor da pel.
«A cada un dos parámetros dáselles unha puntuación que pode ser de 0, 1 ou 2; logo súmanse todos obténdose un valor final entre 0 e 10. Puntúase ao minuto e aos cinco minutos de vida, de forma que ao final se obteñen así dous números, o primeiro corresponde á puntuación ao minuto 1 de vida e o segundo ao minuto 5», detalla a Asociación Española de Pediatría, que á súa vez precisa que obter un 10 é pouco frecuente, «xa que a maioría dos recentemente nados obteñen unha puntuación de 1 na cor, pois adoitan ter certa palidez e as mans e os pés azulados ao nacemento», engade. En xeral, as puntuacións de 7 ou superior indican unha boa adaptación, mentres que se está por baixo do 7, o bebé necesita axuda para iso. Iso si, «a maioría das veces a estimulación, secándoo, por exemplo, é suficiente», precisa a entidade.
Aínda que esta proba avalía o momento do nacemento, non predí o estado de saúde futuro que terá o recentemente nado.
Que é a gasometría capilar?
Trátase dunha proba de sangue que permite obter os valores da cantidade de osíxeno e de dióxido de carbono presente no sangue do bebé ou recentemente nado. Xeralmente, obtense dunha zona vascularizada como pode ser o talón ou un dedo.