Supersubmarina rompe o seu silencio oito anos despois do accidente: «Non lembro nada do que era subirme a un escenario»
YES
Un terrible choque conduciunos a oito anos de silencio que agora rompen nun libro que desvela que sucedeu todo este tempo. As súas secuelas, os seus soños rotos e a súa loita
17 abr 2024 . Actualizado ás 18:30 h.Oito anos de denso, profundo e desasosegante silencio. Ese é o devir dos días que ha acompañadeou aos catro membros do exitoso grupo Supersubmarina desde que aquel fatídico 14 de agosto do 2016 as súas vidas quedaron atrapadas no quilómetro 168 da estrada N-322. Un terrible accidente segou por completo a meteórica carreira dun grupo que parecía destinado a facer historia na industria musical española. Pero ese destino caprichoso gardábase un terrible as na manga, un xiro dos acontecementos que obrigaría a Juanca, Pope, Jaime e José (máis coñecido como Chino ) a apartar os seus soños e pelexar por un labor moito máis básico (e á vez complexo) que o de encher festivais e vender discos: o de sobrevivir. E tras tantos anos de silencio, agora o grupo decidiu pór luz a toda a súa historia e desvelar que sucedeu nos últimos oito anos despois de que o accidente lles obrigase a permanecer en silencio para desazón dos seus miles de fans. Fixérono da man do xornalista Fernando Navarro en Algo que sirva como luz, un libro duro, descarnado e á vez esperanzador que pon negro sobre branco todas as tesituras polas que tivo que pasar a banda. Non só nestes últimos oito anos, senón desde os seus inicios.
A historia de Supersubmarina está chea de claroscuros. Os primeiros anos brillan con luz propia e arrincan no 2008. Catro amigos de Baeza, que creceran xutando balóns e probando xuntos os meles da adolescencia polas rúas deste pobo xienense, deciden emprender unha carreira musical. Ao principio, sen grandes alardes, cun son máis ben humilde, pero que xa por aquel entón demostraba que detrás deses acordes inestables había algo especial. Un je ne sais quoi que enseguida chamou a atención de importantes figuras da industria musical. É o exemplo de Ernesto Muñoz, que tras escoitar a aqueles mozos de Baeza non dubidou un segundo en deixar atrás o seu traballo nun xigante como Sony para lanzarse a representar a estes mozos andaluces. Tamén conquistaron o oído de Carlos López, mandamáis do selo discográfico que enseguida decidiu pór a máquina a funcionar para lanzar todo o máis alto ao grupo. O ascenso foi meteórico. En pouco tempo, Supersubmarina xa estaba a encher algunhas das prazas máis icónicas do circuíto musical patrio, como a do Trigo, porto obrigado situado en Aranda de Douro (no que se celebra o festival Sonorama) onde todos os grupos que son alguén deben recalar polo menos unha vez.
Pero o fatum (como gustaban chamar os romanos a ese destino predeterminado) tiña outros plans para eles. E lendo o libro de Navarro un pode darse conta do peso que ese senón protagonizou na historia de Supersubmarina. Conta Juanca, batería do grupo, que unhas horas antes de subirse ao escenario do que sería o seu último concerto (no festival Medusa, unha cita que eles mesmos aseguran como estraña, posto que a música que alí soaba era máis ben electrónica e afastada dese indie pop que eles tocaban), sentiuse raro. Ao seu corpo custáballe moverse e, con esa sensación percorréndolle por cada poro do corpo, decide cambiar o modus operandi habitual e cear só para logo subir a descansar ao seu cuarto antes do concerto. Tamén Pope, baixista, ve agora certos sinais que por aqueles días parecían resplandecer, pero que non lograron captar a súa atención. O grupo, tras unha xira excesivamente longa, atopábase esgotado. Tras aquela cita do Medusa, que sen sabelo acabaríase convertendo en histórica, os catro membros de Supersubmarina e o seu tour xestor Xurelo deciden coller o coche ben entrada a madrugada e emprender o camiño de volta a Baeza co único obxectivo de poder gozar en casa do último día das festas patronais.
Un choque terrible
Con xa moito camiño feito, Xurelo —que ata entón exercera de condutor— pide a substitución aguilloada por unhas pálpebras que tratan de resistir ao soño. É Pope, o baixista, quen colle o volante. E esa decisión traerá consigo anos de culpa e dun traumático asubío (ese primeiro son que chegou aos seus oídos despois de que o Seat Alhambra gris que conducía chocásese de fronte cunha furgoneta de repartición de pan). Aquí empezou a loita máis descarnada de Supersubmarina. O saldo do accidente xea o sangue. Xurelo logrou saír polo seu propio pé con varias contusións e en estado de shock. A ese incómodo asubío, Pope sumou as roturas de dúas costelas, da man esquerda e dun fémur. Jaime (guitarra) rompeu a tibia e o peroné da perna dereita e o cúbito do brazo esquerdo; lesións ás que houbo que sumar unha rotura de bazo. Juanca, batería, foi sacado coa vea ilíaca e o abdome seccionados. Estivo 47 días en coma inducido. E José, cantante e alma do grupo, levou unha das peores partes: un traumatismo cranioencefálico que o mantivo 31 días en coma e 8 anos en continua loita para volver aprender a facer cousas tan básicas como comer, camiñar ou falar. E esa guerra é precisamente a que segue librando hoxe en día, cun grupo que tras curarse das feridas máis visibles agora loita por remendar as invisibles, esas que pesan por dentro e que levaron a algúns, como Jaime, a exporse deixar de vivir para deixar de sufrir.
José (Chino ) segue loitando. Segue aprendendo. Segue avanzando. O seu é un milagre. Porque se algo serve como luz é a historia de José. Á uci do Hospital Neurotraumatológico de Xaén chegou máis morto que vivo e, con todo, ha ir enganando ao máis terrible destino para sorpresa de médicos e familiares. Segue pelexando. E non se sabe ata onde e como se alongará a súa loita. Chino emprende unha batalla, entre outras moitas, contra a anosognosia, unha patoloxía froito do accidente que lle leva a ter falta de conciencia da súa propia enfermidade, neste caso do seu propio estado vital. Este dano neurolóxico é común como un síntoma inicial no alzhéimer. En resumo, José é incapaz de darse conta da súa propia incapacidade. Tamén pugna cun baleiro na súa cabeza que lle levou a esquecer oito anos antes do accidente e varios meses despois. Chino non lembra absolutamente nada da súa exitosa etapa en Supersubmarina: «Eu non lembro nada do que é subirme a un escenario». Tampouco o que supón que se che erice a pel vendo a miles de persoas corear os temas que compuxeches. Nada.
Pero segue pelexando. Igual que todos os demais. Juanca, que tamén se moveu no gume da navalla e coqueteó co final varias veces, tivo que plantar cara ao peor desenlace en máis dunha ocasión. As complicacións pola infección nos pulmóns conducíronlle a un fallo renal que tardou moito en solucionarse. Do mesmo xeito que os seus compañeiros, a súa vida parouse. E vaia que se parou. Juanca íase casar o 23 de setembro. O 24, un día despois daquela ligazón que non se puido celebrar, espertouse do coma. Cría que o accidente fora o día da súa despedida de solteiro.
Jaime tamén tivo que cargar cos seus propios pantasmas. Someteuse a unha infinidade de operacións para manter a súa perna. Tal foi o calvario que algunha vez pensou seriamente que prefería optar pola amputación antes que por manter aquel sufrimento. Anos despois, chegaron as feridas máis profundas. Unha forte depresión levouno ao pozo máis escuro.
Nese mesmo lugar estivo instalado Pope, que a pesar de ser o que máis sorte tivo, tamén tivo que plantar cara a moitas sombras.
O libro non só conta a historia dos mozos. Tamén o doutras persoas como Rosa Vea, unha médica fan do grupo que tivo que padecer nas súas propias carnes a furia mediática daqueles días; ou o dos veciños de Baeza que chegaron a chamar ás portas do Vaticano para pedir un milagre para os seus mozos. Tamén o dos familiares e o equipo que acompañou a Supersubmarina, e que indirectamente tamén sufriron o accidente.
E agora que?
Oito anos parecen unha vida. Pero os fans de Supersubmarina seguen soñando cunha mensaxe que lles traia algo de luz. O futuro da banda depende , en gran parte, da recuperación de Chino , que é en si mesma toda unha incógnita. Porque José, ao que deron por morto, segue sorprendendo aos seus médicos e familiares. Continúa a súa recuperación. Intenta reaprender como se collía a guitarra. Como se tocaba o piano. Como se entoaban unhas notas. Mentres tanto, a banda permanece instalada nunha caseta by. E o final é en si mesmo todo un enigma.