Alumnos de 15 países, algúns refuxiados, aprenden xuntos no Ramón e Cajal
16 abr 2024 . Actualizado ás 00:42 h.É unha nena refuxiada de Afganistán de 11 anos que ten o mesmo aspecto de calquera outra viguesa. A cruz vai por entro. Hai un ano non sabía nada de español e agora responde con soltura á preguntas do profesor Emilio Atanes. A súa familia rexentaba un restaurante e, dun día para outro, tivo que facer a súa equipaxe e marcharse do seu país. Tras unha peripecia para cruzar Oriente Medio e Europa, chegou a Vigo cos seus tres irmáns menores. Todos estudan no colexio Ramón e Cajal, coñecido popularmente como Picacho. É o único colexio público do Casco Vello e o máis multicultural de Vigo. «Temos alumnos de 15 nacionalidades e outros orixinarios de tres países máis», sinala o secretario, Juan Costa.
O nomenclátor abarca países tan dispares como Bangla Desh ou Bélxica, pasando por Brasil, Colombia, Guatemala, Nicaragua, Italia, Portugal, o Reino Unido, Romanía, Tunisia, Níxer, Marrocos, Senegal ou Paraguai. No patio do colexio hai un enorme mapamundi con chinchetas e bandeiras para situar as diversas nacionalidades.
Emilio Atanes explica na lousa dixital e na tradicional. Ademais de profesor, Atanes é músico profesional. Toca nun grupo de jazz e quere incluír unha actividade sobre este xénero musical no centro. Trátase de abrir o oído. «A música e outros ámbitos consisten en dar respostas a preguntas», filosofa mentres pon orde nunha clase que se altera ante as visitas e que é moi participativa. Algúns dos seus alumnos xa teñen moi claro o que queren estudar. Unha moza valenciana afirma, sen dubidalo, que desexa ser profesora de inglés, outro aspira a astronauta e varios quererían xogar no Celta ou no Real Madrid.
Os alumnos de sexto de primaria realizan actividades cos máis pequenos, de tres anos, moitos deles inmigrantes. Axúdanlles e apoian e algunha das mozas maiores, de Venezuela , fai gala dun instinto protector coas pequenas africanas de ollos enormes.
O centro escolariza a nenos do Casco Vello, Torrecedeira, Marqués de Valterra e rúas adxacentes. Está situado xunto ao porto pesqueiro do Berbés, onde os tripulantes de varios países comparten unha cervexa ou un café nos soportais fronte á lonxa. O centro bebe e vive deste ambiente cosmopolita e á vez enraizado na Reconquista. A directora, Chus Mouriño, sinala que hai oenegués que colaboran con eles e por iso teñen casos de nenos refuxiados. Ademais, «o boca a boca funciona e uns pais dun país chaman a outros». Así se explica que haxa colonias de salvadoreños. Algúns deles fuxiron do seu país pola violencia das maras ás que o novo presidente Bukele trata de pór coto. Son menores que no seu lugar de orixe terían peores expectativas que aos pés da ría de Vigo, onde agora comparten experimentos que parecen saídos do programa O formigueiro. Un dos alumnos golpea cun martelo un barreño de auga con maizena no que introduciu as mans outro menor. O mazo rebota coma se a mestura fóra de goma ante o asombro dos nenos. Yoel Álvarez, profesor de infantil, e Valeria, docente de primaria, coordinan a actividade na que uns cursos se integran con outros. A directora está moi contenta co respecto e a integración que hai entre tantos nenos tan diferentes. «Intentamos que as familias se sintan ben acollidas», di Chus Mouriño.
A vantaxe do barrio é que as vivendas son grandes e cun alugueiro algo máis barato que noutras zonas de Vigo, así que as persoas que chegan á cidade a buscarse a vida preto do porto teñen máis facilidades para lograr vivenda que noutras rúas máis caras.