Pontecesures apraza o seu Festa dá Lamprea: non hai capturas para alimentar o certame

Non hai unha razón recoñecida oficialmente que o explique —será cousa do cambio climático, da contaminación dos ríos, das condicións atmosféricas?— pero desde hai uns anos, as capturas de lamprea non pairan de reducirse no Ulla. Nin os valeiros logran facer caer nas súas redes ese peixe, nin nas pesqueiras de Padrón collen tantos exemplares como adoitaban. Este ano, a situación é tal que desde o Concello de Pontecesures, onde celebran cada ano unha festa de exaltación desa antiga especie, non dubidan en cualificala de «nefasta». «A día de hoxe non hai capturas suficientes para celebrar a festa no día de San Lázaro [como marca a tradición], polo que o goberno está á expectativa dunha mellora do número de presas para trasladar a cita gastronómica ao 13 e 14 de abril, coincidindo coa última fin de semana da tempada».

Haberá que ver se para entón a situación mellora e se hai reservas de lamprea suficientes para facer a festa «en toda a súa dimensión» ou, polo menos, «de maneira reducida só co TapeaLamprea, servindo petiscos nos locais da hostalaría do municipio, unha alternativa que require menos exemplares e que a restauración vería con bos ollos porque mantería parte da actividade e atraería público» ata esta localidade.

Esta edición da festa, pois, está supeditada ao que pase no río nas próximas semanas. A finais de mes, o Concello volverá tentear a situación tendo moi claras cales son as súas liñas vermellas: na mesa servirase unicamente produto local, do Ulla. E é que, ata o momento, «a única alternativa era adquirir lamprea francesa a prezos prohibitivos, algo que se descartou de maneira rotunda ao non consideralo nin ético nin coherente, xa que esta festa o que pretende é poñer en valor un produto local, que repercute na nosa economía e que ten a súa tradición».

Dentro dunhas semanas, o Concello volverá analizar a situación e tomará «de maneira meditada unha decisión sobre a festa da dama do Ulla, que xa tivo que ser suspendida estes últimos anos en varias ocasións tanto pola escaseza como pola covid».

Recuperando a memoria das «patifas»

r.e.

Poida que o apartado gastronómico da Festa dá Lamprea estea no aire este ano. Pero ao redor dese antigo animal xerouse, en Pontecesures, unha rica tradición, unha cultura particular que «nos identifica e nos une como pobo». Manter esa riqueza é algo que non depende das capturas e por iso, o Concello de Pontecesures deseñou para esta fin de semana un apetecible menú no que se servirán interesantes bocados da historia da localidade. Unha historia que, a pesar de non remontarse tanto tempo atrás, está a diluírse, está a borrarse. Este programa, no que se dará voz a veciños e veciñas desta vila situada xunto ao Ulla, desenvolverase o sábado pola tarde, a partir das cinco. Tras a inauguración da xornada, que correrá a cargo da alcaldesa Maite Tocino , o poeta cesurán Cándido Duro e o escritor Anxo Angueira porán voz ás súas propias obras, nas que falan da vila cesurá. Acto seguido, haberá unha sorte de mesa de diálogo na que o guía de turismo Juan Seage e o presentador José Manuel García ofrecerán aos asistentes sorprendentes e curiosos bocados da historia da localidade. Logo, os participantes na xornada, que terá como primeiro escenario a praza de abastos, achegaranse ao porto, onde serán representantes dos valeiros quen se encarguen de falar dos segredos do seu traballo. Estes profesionais forman parte da cultura da lamprea, á que tamén pertencían as «patifas». Minia do Río, encargada do deseño da actividade, lembra quen eran estas mulleres: «eran mulleres que vendían o peixe porta a porta». Houbo unha época na que abundaban en Pontecesures, pero o seu oficio acabou condenado á extinción cos novos usos e costumes. Agora, en Pontecesures queren recoñecer aquel traballo ambulante e duro e para iso haberá unha acción teatralizada a cargo da actriz UxíaFerreiro . Para rematar, ascensión ata o miradoiro do Pino Manso, con paradas en varios puntos emblemáticos da localidade.

---

---

---