A nova loita contra o lume: os brigadistas aprenden a actuar en incendios cada vez máis complexos
FORESTAL
Medio Rural prepara simulacros de grandes sinistros e forma á poboación
16 abr 2024 . Actualizado ás 19:11 h.«Tende a haber lumes cada vez máis complexos e de máis extensión». Así se expresa Carlos Sanmiguel, membro da Unidade de directores de extinción (UDEX), dependente da Consellería de Medio Rural e encargada de funcións de apoio en traballos de extinción. A unidade, creada no 2022, conta con seis axentes, que se desprazan alí onde se declararon incendios de grandes dimensións —por exemplo, os que afectaron o pasado mes de outubro á comarca da Mariña— para colaborar no operativo.
Ao mesmo tempo, ese departamento ten unha unidade técnica de estudos e formación, apoiada en varios alicerces. O primeiro é mellorar a cualificación do persoal con cursos nos que se abordan cuestións como seguridade, novas tecnoloxías ou prevención de riscos. No 2023 organizáronse 32 cursos en toda Galicia, dirixidos ao persoal que integra as diferentes categorías dos servizos de extinción, como detalla Pablo Fernández Coroas, xefe da citada unidade técnica.
O segundo é mellorar a organización e a eficacia do traballo, actualizando coñecementos. Diso encárgase nestas semanas persoal da UDEX: entre outras actividades vaise a preparar un simulacro de actuación nun incendio de nivel 2, posto que os de grandes dimensións, admite Fernández Coroas, «son os que máis preocupan». Dentro do plan de formación previsto para este ano, o persoal das brigadas comeza os cursos este mes, anuncia Fernández Coroas.
O terceiro alicerce oriéntase ao persoal das brigadas de extinción dos concellos, ao que se dá unha formación complementaria. Esa aprendizaxe resulta importante, posto que eses empregados forman parte dos dispositivos xerais que se organizan para apagar un incendio. Para rematar, o cuarto alicerce vai máis aló do persoal traballador e diríxese á poboación do medio rural, á que se lle ofrecen charlas con pautas de autoprotección ou de evacuación para actuar se se declaran incendios forestais.
Interese dos traballadores
No 2023, lembra Carlos Sanmiguel, actuouse en incendios declarados en municipios como Trabada, Arteixo ou Chantada. Doutra banda, o interese dos brigadistas por aumentar e reciclar a súa formación, como recalca con datos Fernández Coroas, é evidente: o ano pasado pasaron polos cursos 11.000 persoas cando o máximo de persoal, nos momentos de maior número de contratados, non pasa de 3.000, o que significa que houbo unha media de máis dun curso por traballador.
O xefe da unidade técnica de Medio Rural coincide co membro da UDEX na aparición dunha nova realidade dos incendios: hai menos lumes, pero son cada vez de maiores dimensións e máis virulentos e non aparecen só nos meses de verán.
Mentres tanto, o plan de formación segue en marcha e pronto se empezará a preparar o programa do 2025. «Hai que seguir mellorando, pero estamos bastante satisfeitos», asegura Fernández Coroas, quen recoñece que o uso das novas tecnoloxías supón unha eficaz
Máis medios técnicos
Para actuar nun incendio hai un proceso denominado Semop (Sistema intermedio de mando operativo), que se relaciona, como explica Carlos Sanmiguel, coa extinción considerada dun xeito clásico. No entanto, incorporáronse cuestións como a figura do director de operacións, tomada do modelo que se segue en países como Estados Unidos.
Cada vez que se orixina un incendio, os axentes da UDEX contactan co responsable que está a cargo de a extinción; ponse á súa disposición e fan o que o encargado dispoña: dáselle un apoio directo dentro dunha actividade «máis colexiada». Doutra banda, os avances tecnolóxicos incorporados á extinción permiten dispor de telecomunicacións que salvan as complicacións orográficas e de aplicacións informáticas que permiten saber o tempo que hai o que haberá, así como coñecer en todo momento o lugar onde está cada traballador. Con ese dispositivo, subliña Carlos Sanmiguel, hai unha seguridade: «Se se producise un accidente e houbese que chegar ata un brigadista en situación complicada, saberíase onde está ese equipo», explica.