Galicia comercializará a primeira vacina de ADN do mundo contra a leishmaniasis canina
SOCIEDADE
Neoleish, desenvolvida polo CSIC en colaboración co grupo Zendal, prevén unha das infeccións máis devastadoras en cans e reduce ata nun 92 % a presenza do parásito que causa a enfermidade
13 mares 2024 . Actualizado ás 19:00 h.É a primeira vacina no mundo dirixida a combater unha das infeccións máis devastadores e mortais nos cans: a leishmaniasis canina. Unha zoononis grave que tamén pode transmitirse dos animais aos humanos. Foi creada e desenvolvida nun laboratorio público de investigación, do CSIC, en colaboración co grupo Zendal, con base no Porriño, e será producida e comercializada en Galicia por Petia Vet Health, unha filial do grupo pontevedrés.
A vacina, denominada Neoleish, foi presentada na tarde deste mércores no congreso da Asociación Madrileña de Veterinarios, despois de que a finais do 2022 recibise un ditame favorable por parte da Axencia Europea do Medicamento, que a recoñeceu nese momento como un dos tres medicamentos biotecnológicos máis innovadores dese ano. E agora empeza a súa comercialización para o mundo desde Galicia.
É, tamén, a terceira vacina de ADN recombinante creada ata o momento en todo o mundo. A primeira foi para o virus hemorráxico da troita e a segunda, desenvolvida na India, para previr o covid en humanos. Trátase, en todo caso, dunha tecnoloxía innovadora e eficiente que abre tamén o camiño para a súa aplicación noutras infeccións, tanto humanas como animais.
«Esta vacina destaca por ser moi eficaz, xa que reduce un 92 % o número de parásitos nos cans vacinados nun estudo paralelo realizado no noso laboratorio», explica o investigador do CSIC Vicente Larraga, do grupo de Parasitología Molecular do Centro de Investigacións Biolóxicas Margarita Salas e director dun desenvolvemento no que levan moitos anos traballando. «Estamos moi orgullosos -di- de que do laboratorio teña chegado ao mercado, porque ao final temos un produto que serve tanto para os cans como para as persoas, porque se reducimos a enfermidade nos cans tamén haberá menos persoas que se infecten». A leishmaniasis mata cada ano a entre 40.000 e 50.000 persoas en todo o mundo.
A leishmaniasis canina, un parásito que orixina desde úlceras cutáneas ata a inflamación grave do fígado e do bazo, presenta unha particularidade. O parásito introdúcese nas células do sistema inmune do animal ao que infecta e así se protexe dos anticorpos que este xera para eliminalo. É a súa estratexia de supervivencia, que utiliza tamén para sortear o efecto das dúas vacinas que estaban aprobadas ata o momento para combatelo, aínda que unha delas retirouse.
A de ADN é a terceira. E promete tamén ser a máis eficaz. Primeiro, porque o antígeno é fabricado polo propio material xenético, co que se presenta dun xeito máis natural ao sistema inmune. E, segundo e máis importante, porque os antígenos teñen a capacidade de penetrar nas células onde se esconden os patógenos. E así é como se consegue reducir ata o 92 % dos parásitos causantes da infección. Os que quedan non teñen capacidade para desenvolver a infección. «A enfermidade non se manifesta», precisa Vicente Larraga, quen asegura que «presentamos un mecanismo de acción diferente para atacar a infección que creemos que é o mellor».
O que se fixo é a activación da chamada vía celular para atacar e eliminar aos parásitos no seu refuxio celular. Así, a vacina activa tanto as células T, os soldados do sistema inmune, como as Natural Killers ou células asasinas naturais, polo que a súa eficacia é maior.
Tamén permite a inmunización activa de cans negativos a Leishmania a partir dos seis meses de idade, para reducir o risco de desenvolver unha infección activa.
«Este é un importante fito para a compaña, dada a importancia desta vacina na contorna da saúde das mascotas, ao que achegará maior saúde e seguridade. Este paso sitúa a Petia nun actor principal deste segmento de saúde animal, que está en continuo crecemento», subliña Ricardo Troncoso, CEO da empresa Petia, especializada en animais de compaña.
«De novo a unión de sinerxías público-privadas dá un bo resultado no ámbito biofamacéutico. A alianza Zendal-CSIC conseguiu un fito na vacunología animal. Tras moito tempo de investigación, hoxe pomos no mercado unha vacina segura, pertencente ao grupo máis innovador, as denominadas de terceira xeración», destacou pola súa banda Andrés Fernández, CEO do grupo Zendal.
A leishmaniasis é unha enfermidade causada polo parásito Leishmania, da familia dos tripanosomátidos, que é transportado pola mosca flebótomo. Trátase dunha zoonosis grave (o que significa que se transmite dos animais aos seres humanos), presente na conca Mediterránea, Asia e América que pode causar a morte sen tratamento e cuxo reservorio principal é o can. As manifestacións clínicas da enfermidade van desde úlceras cutáneas que cicatrizan espontaneamente ata formas fatais nas cales se presenta inflamación grave de o fígado e de o bazo. Cada ano prodúcense entre 500.000 e un millón de novos casos e, en España, calcúlase que case un 30 % dos cans tiveron contacto co parásito.