Sete dos dez máis chuviosos desde que existen rexistros en Galicia ocorreron durante este período
22 oct 2023 . Actualizado ás 15:58 h.En Galicia a choiva é algo moi habitual, salvo en períodos de seca como o actual. As precipitacións medias oscilan desde os 600 litros por metro cadrado en comarcas do interior ata os 2.500 nalgunhas localidades das provincias atlánticas. A media en conxunto ascende a uns 1.300 litros. Claro que hai anos que son moi chuviosos. Desde que existen rexistros na comunidade galega houbo varios nos que algunhas estacións da Axencia Estatal de Meteoroloxía superaron a barreira dos 4.000 litros.
Repasando a serie histórica chama a atención a cantidade de auga recollida entre 1959 e 1966. Neste período rexistráronse sete dos dez anos máis chuviosos e os dous primeiros ocorreron un despois do outro. En 1959 caeron en Santiago 2.847 litros. Aínda que o verdadeiro diluvio se produciu na localidade de Chandrexa, en Ourense, onde se recolleron 4.256.
«Isto mostra unha boa lección sobre a variabilidade interna do clima e concretamente sobre o concepto de probabilidade. É dicir, que un evento concreto teña unha probabilidade de ocorrencia moi baixa non necesariamente implica que teña que aparecer espallado no tempo. Outros anos desas dúas décadas coma o 1963 e o 1966 foran tamén especialmente chuviosos», confirma Damián Insua, investigador do Grupo de Física Non Lineal da Universidade de Santiago.
1960 foi o ano do diluvio universal na comunidade galega. Na estación de Lavacolla acumuláronse 3.159 litros, a cifra máis alta de toda a serie. Desde entón, nunca se volveu a superar a fronteira dos 3.000 na capital. En localidade ourensá de Muíños acumuláronse 4.165. A cuestión é que se en Santiago se acadaron estas cifras tan elevadas, sería razoable pensar que noutros lugares puidesen ser aínda máis altas, sobre todo en as zonas máis chuviosas da comunidade como as montañas do Suído e do Barbanza.
Sería posible incluso que se houbesen acadando os 5.000 litros?. Lamentablemente esta é unha pregunta sen resposta porque naquela época non había unha rede de estacións meteorolóxicas tan completa como na actualidade. Xa que logo, descoñécese canto puido ter caído realmente durante aqueles anos nas zonas con maior pluviosidade de Galicia. «Unha boa pista témola no concello de Muiños (Ourense), que recolleu máis de 4.000 litros no 1960. Dado que se sabe que esta non é a zona máis chuviosa de Galicia, é razoable pensar que nas provincias atlánticas se poidese superar con creces ese valor. De feito, no norte de Portugal, moi cerca da fronteira con Galicia, sábese que dúas estacións recolleron máis de 5.000 mm aquel ano».
Ese mesmo ano, en Portela do Home, entre os municipios de Lobios (Ourense) e Terras de Bouro (Braga) recolléronse ese ano 6.340 litros por metro cadrado e en Leonte 6.050 segundo datos do SNIRH portugués. «Tendo en conta que se alcanzaron estas cifras tan preto da comunidade, se tiveramos estacións en lugares como Fornelos de Montes ou Muralla (Lousame) houbéranse recollido cantidades por riba dos 5.000», asegura Insua.
En Galicia falar sobre o tempo é unha práctica diaria. E resulta en grao sumo habitual nas conservacións sobre meteoroloxía usar referencias temporais. Adoita dicirse moito aquilo de «non recordo unha chuvia coma a de onte» ou «nunca fixo tanta calor». A verdade é que a memoria meteorolóxica, como moitos refráns, adoitan carecer de sentido cando se contrasta cos datos.
Con todo, os propios rexistros dan valor nesta ocasión a outra fase moi recorrente entre os galegos cunha idade máis avanzada que a miúdo comentan que «xa non chove coma antes» ou «xa non hai invernos coma vos de antes». «Eu creo que a idea de que no pasado chovía máis ven precisamente da xente que viviu como adultos nesta época, entre 1958 a 1966, porque coincidiron uns anos moi chuviosos de manera consecutiva. Penso que lle quedou moi marcado a moitos galegos», sostén Insua.
Durante as próximas 72 horas seguirá chovendo «como antes». É dicir, moito. Unha fronte cargada de humidade tropical que obtivo por medio dun río atmosférico descargará con bastante intensidade. Hai avisos por acumulacións de 40 litros por metro cadrado en 12 horas nos lugares onde máis chove de Galicia, no oeste da comunidade.
