Doce horas en Santiago: percorrido definitivo para non perderse nada ao visitar a cidade en Semana Santa

Tanto para os que veñen de cando en vez, no momento no que é posible unha escapada, como para os que visitan a cidade por primeira vez esta semana Santa, Santiago álzase como un gran tesouro a descubrir. Tamén para os seus veciños, porque ao final sempre hai algún recuncho inexplorado que, dun día para outro, pasa a formar parte da súa vida cotiá na capital: unha esquina onde crecen as flores ao entrar a primavera, unha cafetería que acaba de abrir ou mesmo algún detalle de pedra escondido nunha fachada do centro histórico. Santiago aparece nos libros que se estudan desde o colexio, está presente no boca a orella e, quen non recibiu algunha vez un suvenir en forma de imán ou de postal coa foto da Catedral? 

Con todo, a cidade é moito máis que a Praza do Obradoiro e que o Camiño: existen tantos puntos de interese como miradas persoais. Por iso, cando se achega unha xornada de descanso, nunca está de máis organizar a mañá e a tarde para (re)descubrir a cidade. Desde diferentes rutas para percorrer o centro histórico ata unha lista de edificios monumentais que vale a pena visitar, contemplando opcións onde facer unha parada para comer e para cear, a continuación, un plan por horas para non deixar nada desatendido. E se chove durante estes días? Desde Meteogalicia anuncian precipitacións para a semana, pero en Santiago, ademais de existir os paraugas, hai tamén múltiples opcións para gozar dos festivos a cuberto e sen mollarse. 

Chegada á cidade: almorzo e ruta polos edificios do centro histórico

Para visitar monumentos, en Santiago hai moito máis que a Catedral. Na zona monumental, as rúas de pedra esconden edificios de alto valor histórico e arquitectónico que, moitas veces, pasan desapercibidos. Para comezar a ruta, situámonos na Praza de Mazarelos, á que se chega desde a estación intermodal subindo polo Hórreo e continuando por Virxe dá Preto. A partir de agora, os pasos seguintes estarán conectados entre si, seguindo un camiño. Aí está o Arco de Mazarelos, o único que se conserva da muralla medieval que encerraba a cidade e cuxo límite correspondía, máis ou menos, ao centro histórico actual. Que mellor xeito, e simbólica, de comezar esta ruta pola cidade. 

Entrando na praza están as facultades de Filosofía e de Xeografía e Historia. Esta última, coñecida pola súa fachada neoclásica, alberga un claustro no seu interior e a biblioteca da última planta, cos seus andeis que chegan ata o teito, non é só un lugar de reunión para os universitarios, se non un punto de visita obrigada para turistas e curiosos. Xusto ao lado está a Igrexa dá Universidade, da que non só interesa a fachada, senón tamén por dentro, xa que alberga retablos barrocos e algunha que outra exposición universitaria. Non está de máis sinalar que na Praza de Mazarelos son concorridas á hora do vermú as terrazas dos bares, xa que cando hai bo tempo dá de cheo o sol. Aínda que, atendendo ás previsións de Meteogalicia, todo apunta a que esta semana Santa van estar recollidas.

 Continuando co percorrido, a uns cantos pasos está a Igrexa de San Félix de Solovio, un dos templos composteláns máis antigos. Consta dun campanario cun característico relevo no que se representa a Adoración dos Magos. Pegada está a Praza de Abastos, lugar de interese arquitectónico máis aló de albergar diferentes postos de alimentación. Seguindo en liña recta pola Rúa dás Areas está o convento de San Agustín, do que chaman a atención as súas torres inconclusas, e seguindo pola Rúa Travesa chégase á Igrexa de Santa María del Camino, cun óculo acristalado na súa fachada e un retablo do século XVIII no seu interior.

A partir de aquí, a ruta pódese continuar saíndo do centro histórico, cunha breve parada no Convento de San Domingos de Bonaval, que dá acceso ao Museo do Pobo Galego, e na Igrexa de San Domingos de Bonaval, unha obra de transición entre o románico e o gótico que alberga o Panteón de Galegos Ilustres. Esta parte do percorrido tamén se pode facer á tarde, xa que é típico ver desde o parque que hai subindo a costa, sentados no céspede, a posta de sol sobre a cidade de Santiago, algo que se explicará nos puntos seguintes desta guía. Na zona tamén está o Centro Galego de Arte Contemporánea, que nestes momentos alberga unha exposición sobre o pintor lalinense Antón Lamazares. 

Outra vez na zona monumental, recuperando a ruta onde se deixou, no Mercado de Abastos, e continuando pola Rúa do Preguntoiro, desembócase na Praza de Cervantes. Seguindo pola Rúa dá Troia está a Casa da Troia, antiga pensión de estudantes inmortalizada por Pérez Lugín na súa novela homónima. A rúa desemboca na Praza de San Miguel dúas Agros, onde está a Casa Gótica, unha das poucas mostras de arquitectura gótica na cidade, que alberga no seu interior o Museo das Peregrinacións. Tampouco se debe deixar de camiñar pola Rúa dás Casas Reais, onde se atopa o Pazo de Fondevila, a igrexa das Ánimas, de corte neoclásico, e, na rúa que leva o mesmo nome, a igrexa de San Bieito do Campo. Na zona e xusto antes de baixar ata a Praza do Obradoiro está o convento de San Martiño Pinario, e camiñando pola Rúa de San Francisco, a histórica facultade de Medicina e, ao final, o convento de San Francisco. 

A media mañá: visita á Catedral

Como non, aínda que sexa o máis típico, unha visita a Santiago non remata de ser sen o seu pase á Catedral. Sobre todo, tratándose das festividades de Semana Santa, para non descoidar a parte relixiosa. A basílica, á que se accede pola Porta de Platerías, abre todos os días de sete da mañá a nove danoite . Ademais de ver o sepulcro do Apóstolo por conta propia, tamén se poden reservar visitas guiadas ao museo, ao Pórtico da Gloria, ás cubertas e á torre norte.

 Ao mediodía: parada para comer sen saír da zona vella

Como non, ao saír da visita da Catedral, a Rúa do Franco e os arredores, onde se atopan os establecementos hostaleiros máis típicos da cidade, están no seu momento álxido do día. Tanto para tomar unhas tapas como para comer pratos consistentes, calquera opción é boa. Atraen os alimentos e os mariscos expostos nos escaparates. Tamén o bulicio de dentro, que fai ver a cara máis viva da cidade. Na Rúa do Franco están, por exemplo, A Taberna do Bispo, A Barrola, A Charca ou A Noiesa. Meténdose pola Rúa dá Raíña, están, por exemplo, o Orella, o Dubra ou o María Castaña. Sen saír demasiado do perímetro, tamén hai opcións veganas e para celíacos, que se poden consultar nas ligazóns adxuntas sobre as palabras. Logo, de sobremesa e se o tempo acompaña, no centro histórico, pola zona de Porta Faxeira, hai unhas cantas xeaderías para elixir entre os sabores máis variados. Para o café, tanto na Rúa do Vilar como na Rúa Nova hai cafeterías con interiores dignos de facer unha visita.

Despois de comer: un paseo polos espazos verdes para aproveitar os raios de sol

A primavera chegou aos parques e aos xardíns de Santiago, coas plantas florecendo e o verde iluminado. Para un paseo despois da comida, se esta se fixo polas rúas do centro histórico, está ao lado o coñecido Parque da Alameda, coas súas coñecidas Marías, un bo puñado de estatuas, vistas á Catedral ideais para unha fotografía ou o coñecido banco dos namorados. Á parte, ademais das zonas verdes para descansar, no alto da carballeira está a Igrexa de Santa Susana.

Saíndo do centro histórico, como xa se mencionou anteriormente, está o parque de Bonaval, ideal para contemplar sentado na herba a posta de sol sobre os edificios da cidade, que, como se trata dunha emprazamento con certo grao de elevación, ven en perspectiva. O parque de Belvís é outra opción se se quere abrir o núcleo de visita. Como curiosidade conta cun labirinto e, de paso, pódese visitar o Convento de Belvís. Baixando desde a Alameda está o parque de Galeras, que se estende ás marxes do río Sarela.

A tarde para actividades culturais

Nos diferentes puntos da cidade, están dispoñibles as seguintes exposicións:

• Hábitats, naturaleza extendida (ata o 19 de maio), na Cidade da Cultura, é un proxecto de realidade mixta no que o espectador atravesa nove espazos naturais nunha viaxe polos cinco continentes. Aparecen as zonas húmidas de Xochimilco, a selva amazónica de Perú, en mar de Weddel —na Antártida—, os areais de Raz Ao Jin, en Omán, a Gran Barreira de Coral, en Australia, ou a sabana Masai Mara, en Kenia. Hai que reservar entrada, que son tres euros, e a visita dura uns 40 minutos.
• Tesouros reais. Obras mestras do Museo de Terra Santa (ata o 31 de agosto) foi unha das últimas en inaugurarse. Situada tamén na Cidade da Cultura, é un percorrido a través de cinco séculos formado por pezas de ourivaría, xoias, baldaquinos, vestimentas sacras de rara manufactura, cálices e crucifixos, entre outras obras, que chegan por primeira vez a España.
• Antón Lamazares. Inda é día (ata o 5 de maio) é a primeira gran retrospectiva do pintor lalinense, que inclúe 230 obras creadas ao longo de 50 anos. Situada na CGAC, a exposición está organizada de forma cronolóxica, pero xogando á vez con múltiples conexións que evidencian a evolución do artista.

• A memoria do deserto (ata o 30 de marzo) é unha exposición a través de imaxes da fotógrafa Saleta Rosón. Situada no Colexio de Fonseca, retrata dúas cidades abandonadas, Kolmanskop (Namibia) e Ao Madam (Emiratos Árabes Unidos).
• Paco Pestana (ata o 31 de marzo), na Fundación Eugenio Granell, é unha exposición que repasa os traballos do artista multidisciplinar lucense. Trátase dunha decena de esculturas, ademais de colajes e debuxos realizados desde os anos 80. A estas creacións hai que engadir dous vídeos protagonizados polo artista e unha tese universitaria.
• Botamos un baile? Un século de orquestas de verbena en Galicia (ata o 31 de maio) constata con documentos e cartelería o que representan as orquestras na historia íntima e social de Galicia. A exposición, situada na Cidade da Cultura, comeza en 1919 —co nacemento da que se considera primeira orquestra galega moderna, a Orquestra Compostela— e continúa o seu percorrido ata a actualidade.
• Barreiro. O silencio que chove luz na xanela (ata o 28 de abril) percorre a traxectoria de José María Barreiro ao longo de seis décadas. Situada na Cidade da Cultura, reúne ao redor de 50 pinturas e 80 debuxos do artista, ademais de sete esculturas que seguen a liña colorista da súa obra. Ademais inclúense documentos e fotografías, así como dúas instalacións audiovisuais.

E ademais...

• Olga gallego no seu centenario (1923-2023) A primeira muller na Real Academia Galega (ata o 31 de marzo), na Cidade da Cultura.
• Peregrinas Ilustradas (ata o 31 de marzo), no Museo das Peregrinacións de Santiago.
• ¡Bon Hiver! Pinturas estacionais (ata o 5 de abril), en o  DIDAC (DARDO Instituto do Deseño e dás Artes Contemporáneas).

---

---

---