O Cimus de Santiago é o centro galego que atrae máis financiamento para investigar contra o cancro

Elisa Álvarez González
Elisa Álvarez SANTIAGO / LA VOZ

SANTIAGO

PACO RODRÍGUEZ

En tres anos logrou 8,2 millóns en 51 proxectos competitivos

15 oct 2023 . Actualizado ás 05:00 h.

O principal centro de investigación en Galicia en atracción de financiamento competitivo en cancro é o Cimus, o Centro singular de Investigación en Medicina Molecular e Enfermidades Crónicas. Creado pola Universidade de Santiago no ano 2010, ten tres áreas temáticas: mecanismos da enfermidade, medicamento de precisión e descubrimento de fármacos, e conta cunha trinta de grupos de investigación. Entre os anos 2019 e 2021 logrou 51 proxectos que suman 8,2 millóns de euros en fondos.

Esta é unha das conclusións da radiografía da investigación o cancro en Galicia, levada a cabo pola fundación científica da Asociación Española do Cancro e presentada fai uns días. Nela detállase a magnitude da ciencia oncolóxica na comunidade e o tipo de proxectos que se realizan. Mabel Louza, directora científica deste centro, agradece este informe, «porque pon de manifesto todo o esforzo que fan os investigadores do Cimus», e coincide en que a investigación oncolóxica ten un peso moi importante neste organismo, tanto a nivel de programas e recursos como en canto á calidade dos proxectos realizados, «diría que de toda a investigación que se realiza neste centro un terzo é oncolóxica», apunta. Unha das características destes proxectos, ademais, é que non se circunscriben a unha fase ou ámbito concreto dos tumores, senón que van desde os momentos máis iniciais, por exemplo investigando as causas, ata a aplicación, con proxectos moi potentes no descubrimento de fármacos. En colaboración coa Fundación Kaertor hai investigacións moi avanzadas que o próximo ano poderían chegar á fase de proba de concepto.

Os fondos externos que chegan ao Cimus son froito do inxente traballo dos investigadores. Porque captar recursos non é sinxelo. Con todo, apunta Louza, talvez o ámbito oncolóxico «non é dos máis complicados á hora de obter financiamento». O certo é que se trata dunha serie de patoloxías con moita visibilidade social e que xeran solidariedade, «socialmente está implantada a importancia de financiar a loita contra o cancro», explica a catedrática de Farmacoloxía. O traballo das asociacións de pacientes tamén se reflicte á hora de dar relevancia a esta serie de enfermidades e as industrias invisten moito neste tipo de investigación, «polo que sen ser doado, tampouco é a área onde é máis difícil conseguir fondos», conclúe a directora do Cimus.

O CHUS realiza 121 ensaios clínicos

O Cimus non é o único organismo que investiga contra o cancro en Santiago. Os hospitais levan a cabo ensaios clínicos, a maioría multicéntricos, e o CHUS é o segundo de Galicia —tras o Chuac— en número de proxectos. Este ano participa en 121 , por baixo dos 143 do Chuac pero moi por amais do seguinte centro hospitalario en ensaios contra o cancro, o complexo hospitalario de Lugo, con 67. Os autores do informe apuntan tamén un centro privado de Santiago, a Esperanza, que participa nun destes estudos.

De media o 21 % dos ensaios clínicos en cancro levados a cabo en Galicia son non comerciais, por baixo da media estatal, un 32 % no 2019. Con todo esta taxa cambia en función do centro hospitalario. O CHUS é o complexo cun maior número de ensaios comerciais, o 80 % do total, mentres que o Chuvi, cun 54 %, é o que proporcionalmente realiza menos investigacións pagas por compañas. Os ensaios clínicos comerciais céntranse sobre todo nos tumores de pulmón, mama e próstata, mentres que nos non comerciais os estudos máis frecuentes son, nesta orde, mama e pulmón (o 44 % do total entre os dous), seguidos de vexiga, ovario e leucemia. 

Liderado por Anxo Carracedo

Hospitais e centros de investigación concentran o groso da ciencia oncolóxica na comunidade e tamén en Santiago. Con todo hai proxectos que van máis aló dun laboratorio ou instituto sanitario. A radiografía presentada hai uns días destaca o proxecto IMPaCT-Xenómica, liderado por Anxo Carracedo, catedrático da USC e director da Fundación Pública Galega de Medicina Xenómica. Con el quere dotarse ao Sistema Nacional de Saúde dunha estrutura colaborativa para implementar o medicamento xenómico no SNS de forma que os pacientes poidan acceder, con equidad e nos prazos adecuados de resposta, a todas a probas xenómicas precisas para mellorar a súa saúde. Financiado con máis de 7 millóns de euros, o proxecto céntrase principalmente nas enfermidades raras pero ten un módulo de traballo para a análise do cancro hereditario

As primeiras salas brancas

Finalmente o estudo fai unha mención específica ao CHUS xa que a pesar de que unha das debilidades da comunidade é que non conta con salas brancas, existe un plan para crealas no complexo hospitalario de Santiago.