Dor mancuniano

Francisco Ríos Álvarez
Francisco Ríos A MIRADA NA LINGUA

OPINIÓN

27 may 2017 . Actualizado ás 05:00 h.

Os xentilicios de moitos lugares parecen non ter relación co topónimo. Uns exemplos: abderitán, de Adra; ilerdense, de Lérida; suburense, de Sitges. Iso débese a que corresponden aos nomes das poboacións que na Antigüedad se levantaban neses lugares, Abdera, Ilerda e Subur, respectivamente. Moitos terán visto estes días uno destes adxectivos, mancuniano. Un xornal relata que nun das homenaxes que se fixeron en Mánchester ás vítimas do atentado «unha muller empezou espontaneamente a cantar Don't look back in anger, do grupo mancuniano Oasis». Unhas páxinas máis adiante, o diario dá conta do triunfo do Manchester United na Liga Europa, «que pecha -di- unha seca de tres anos sen títulos para o equipo mancuniano». 

A estas alturas, o lector que non o soubese terá concluído xa que mancuniano é o adxectivo para o relativo a Mánchester e o nome que se dá aos seus habitantes. No Dicionario non está, pero como adaptación do inglés mancunian non ofrece dúbidas. Fai referencia a Mancunium, corrupción ou nome alternativo de Mamucium, un posto romano que aparece no Itinerario de Antonino e que foi fundado no século I no lugar que hoxe ocupa Mánchester. 

Mancuniano é tamén o xeito de falar dos naturais de Mánchester. O mancunian accent, tamén chamado mancunian ou simplemente manc, caracterízase por unha pronuncia pechada das vocais e porque corta as palabras, segundo contan persoas que tiveron contacto con el. Dise que durante moito tempo a BBC non contratou a ninguén con ese acento. «Un adolescente desganado de acento mancuniano debulla con voz perezosa o mesmo refrán unha e outra vez», relata Lucía Etxebarria en Amor, curiosidade, prozac e dúbidas

En moitas cidades conviven os adxectivos derivados de antigos topónimos con outros formados a partir dos modernos. Así, por exemplo, os de Lérida son, ademais de ilerdenses, leridanos. De Mánchester sae manchesteriano (manchesterian en inglés), pero aplícase, máis que ao relativo á cidade, á escola de Mánchester, a que impulsou no século XIX o liberalismo económico. O manchesterism, nome inglés da doutrina que o sustentaba, adóitase traducir como manchesterismo, que é o liberalismo ou capitalismo manchesteriano. 

Algún día haberá que facer sitio no Dicionario a mancuniano e a manchesteriano . Non?