O reloxo do Mosteiro de Samos salvado da desamortización de Mendizábal que recuperou a súa vida

Uxía Carrera Fernández
U. CARREIRA SARRIA / LA VOZ

SAMOS

La torre del reloj de Samos
A torre do reloxo de Samos ALBERTO LÓPEZ

A torre do reloxo recobra o seu sentido e xa se poden ver as entrañas do mecanismo de máis de 200 anos

24 ene 2024 . Actualizado ás 05:00 h.

A torre do reloxo de Samos perdera o seu sentido. Desde antes da pandemia, o mecanismo habíase estragado e o torreón, construído precisamente para albergalo, quedou sen función. Recentemente, o Concello de Samos recuperou o histórico aparello e ademais púxoo a exposición do público. No baixo da torre, pódese observar a través dunha porta de cristal o reloxo de máis de 200 anos que foi un dos bens máis prezados do Mosteiro.

O histórico reloxo ha tido un lugar especial en Samos desde a súa creación. Data dos anos 1801 ou 1802, cando se instalou nunha torre do Mosteiro levantada precisamente para hospedalo. En 1835, coa desamortización de Mendizábal, a abadía quedou abandonada. O alcalde naquel momento decidiu trasladar o reloxo para evitar que se estragase ou que o roubasen, protexéndose como unha das grandes xoias do edificio eclesiástico.

É unha das poucas pezas do concello que forman parte do patrimonio civil, representando o paso cara ao público do relixioso. O 23 de xaneiro 1857 aprobouse en sesión plenaria, trasladar o reloxo a unha nova torre para conseguir a súa conservación. Finalmente, en 1915 inaugurouse a torre do reloxo actual construída especificamente para albergar o antigo reloxo. Sitúase fronte ao Mosteiro, no paseo principal da localidade, para dar a hora a veciños e tamén aos peregrinos.

Desde o século XIX estivera en funcionamento para informar da hora a diario, pero antes da pandemia estragar. Así que desde o goberno local destináronse 14.500 euros hai dous anos para arranxalo. A actual alcaldesa, Chus López, pediu ademais permiso a Patrimonio para poder ensinar o histórico mecanismo. Deste xeito, baixaron a peza desde o alto da torre, onde ven as agullas, ata o nivel do chan, para abrilo a visitas do público.

A porta da torre abre actualmente de 10.00 a 20.00 horas todos os días para ver a antiga peza. Foi realizado por un reloxeiro de Castela que traballaba para diferentes señoríos. Conta con elementos dos antigos reloxos de ferro pero tamén inclúe outros materiais máis modernos como aceiro, bronce ou latón. Para dar corda, funciona cun motor eléctrico que un empregado municipal se encarga de darlle pór en marcha para poucos días. O péndulo, de bronce, é tamén un elemento máis que curioso. A lentella deste elemento, encargado de regular a marcha, ten unha representación nunha baixa substitución dun monxe cun compás dirixindo unha obra que está a ser executada por un ferreiro cun martelo e unha roda. O relixioso segue en movemento máis de 200 anos despois para continuar dando as badaladas cada hora.

A torre do reloxo de Samos con esta nova vida mellora o aspecto e o interese do centro do pobo máis aló do Mosteiro. O torreón atopar ao lado do palco da música e a fonte do pobo fronte ás cafeterías polas que cada ano pasan miles de peregrinos.