O Estado Islámico de Jorasán, o inimigo en casa

J. gómez pena MADRID / COLPISA

INTERNACIONAL

Bandera del Estado Islámico
Bandeira do Estado Islámico ALAA Ao-MARJANI / SIRIA

Os milicianos das repúblicas soviéticas son a ameaza

25 mares 2024 . Actualizado ás 05:00 h.

Pouco despois do atentado de Moscova, o Estado Islámico (EI) reivindicou a súa autoría. É unha organización enfrontada a Rusia pola política antiislamista do Kremlin en varios países de Asia e África. Funciona como unha entidade paramilitar de natureza fundamentalista yihadista. En xuño do 2014, autoproclamó o califato desde a cidade iraquí de Mosul. Nacións Unidas considérao un grupo terrorista.

O Estado Islámico está dividido en faccións. Unha desas ramas, o EI-K de Jorasán, reivindicou a matanza de Moscova. Esta organización, que atentou contra Rusia en varias ocasións, foi fundada no 2015 por exdirigentes talibán afgáns e paquistanís que prometeran lealdade á organización. Os seus membros, que perpetran ataques especialmente brutais en Afganistán contra escolas de nenas e hospitais, manteñen agora unha loita a matar contra os talibán afgáns, que se converteron en aliados de Moscova.

«EI-K centrouse moito en Rusia e Putin nos últimos dous anos», asegura o experto en seguridade Colin P. Clarke en The New York Times. O grupo acusa o Kremlin de ter «as mans manchadas de sangue musulmán, polas súas accións en Afganistán, Chechenia e Siria». O Estado Islámico leva tempo enfrontado ao Goberno ruso. No 2015, o voo 9268 de Metrojet, operado pola aeroliña rusa Kogalymavia, se desintegró sobre o norte do Sinaí. Morreron os 217 pasaxeiros e os sete membros da tripulación. Naquela ocasión, a rama Sinaí do EI asumiu a responsabilidade. Era a súa resposta aos ataques aéreos que ese mesmo ano Rusia empezou a executar en Siria en apoio ao réxime de Bachar ao-Assad para acabar cos grupos de resistencia islámica.

Comparten ideoloxía

Segundo o Centro de Estudos Estratéxicos e Internacionais (CSIS), os militantes do EI-K comparten ideoloxía e tácticas co resto de ramas do Estado Islámico, aínda que manteñen a súa autonomía. Pertencen o grupo denominado Jorasán, que é unha rexión compartida por Afganistán, Turkmenistán e Tadxiquistán, a exrepública soviética da que proveñen os catro detidos como presuntos autores do masacre de Moscova.

Os terroristas desta zona da xa desaparecida URSS, fronteiriza con Afganistán, protagonizaron numerosos atentados. O máis coñecido dos seus líderes era Gulmurod Khalimov, falecido no 2017, que chegou a ser ministro de Guerra do EI.

No 2018, catro cicloturistas estranxeiros foron asasinados nun ataque a cen quilómetros da capital tayika, Dusambé, reivindicado polo Estado Islámico. No 2022, un acto de terroristas tayikos provocou cen mortos en Kermán (Irán). A política antiislamista do Goberno de Tadxiquistán, unha república maioritariamente musulmá, e a pobreza, que obriga aos mozos a emigrar, son algunhas das causas da radicalización. Moitos terroristas tayikos son captados polo EI en cidades rusas, onde non se integran e séntense oprimidos.