O Goberno confirma que haberá unha subida das peaxes das autoestradas maior que a de o IPC
GALICIA
Óscar Ponte avanza que á evolución de prezos do sector sumarase parte do incremento que se deixou sen aplicar no 2023. A viaxe de Ferrol a Tui poderá superar os 25 euros e máis de 19 entre A Coruña e Vigo
29 dic 2023 . Actualizado ás 16:00 h.As peaxes das autoestradas estatais, entre elas as galegas AP-9 e a AP-53, subirán o ano que vén por amais do custo da vida. O Goberno central decidiu recuperar a partir do 1 de xaneiro parte da subida que freou no 2023 nas tarifas das concesións da rede de autoestradas estatais, nas que autorizou un encarecemento máximo do 4 % en lugar do 8,4 % que marcaba a evolución da inflación no sector. Deste xeito, as peaxes das autoestradas do Estado subirán no 2024 o 4,03 % de incremento que determina a fórmula habitual de revisión de prezos do sector e parte do 4,4 % que quedou sen aplicar no presente exercicio como medida para evitar un forte impacto económico aos consumidores.
A decisión de empezar a recuperar desde xaneiro a subida freada no 2023 foi confirmada hoxe polo ministro de Transportes, Óscar Ponte, na visita que realizou ás obras de reconstrución dos viadutos do Castro na A-6. «Nuns días publicaranse as subidas. Como saben, o ano pasado mitigouse a subida que tiña que ter sido do 8 % e diferiuse a anos posteriores», dixo o ministro socialista evidenciando a activación que o real decreto aprobado hai un ano xa deixou previsto para que se graduen entre o 2024 e o 2026 os algo máis de catro puntos que se evitaron incrementar as peaxes este ano. Resta por coñecer como se distribuirá esa subida ao longo dos tres exercicios, pero en todo caso, na AP-9 terá que ser maior, pois a subida autorizada para o ano actual prevista foi dun 9,46 %, aínda que como nos demais casos, o Goberno unicamente permitiu o incremento do 4 %, asumindo o pagamento do resto a Audasa .
«Pronto a publicaremos», continuou o ministro en referencia á orde ministerial que regulará a revisión das peaxes, «pero terá que ser un pouquiño superior á do ano pasado porque temos ese IPC acumulado que temos que subir». Iso si, lembrou que na AP-9 haberá unha facilidade económica nova para os condutores asiduos. «Pero tamén digo que para Galicia teremos unha bonificación. Como saben, hai un acordo de investidura co BNG e haberá unha bonificación, en concreto na AP-9 importante para usurarios recorrentes», apuntou Ponte, quen non concretou se está aplicarase xa desde o 1 de xaneiro, ou se activará cando se aproben os Orzamentos xerais do Estado para o 2024, como quedou establecido no acordo de investidura entre socialistas e nacionalistas. Tampouco aclarou o ministro se no caso da AP-9 o Estado volverá asumir ou non o 1 % de subida extra e acumulativa á que Audasa ten dereito para recuperar os máis de 400 millóns de euros nos que valora o custo das obras de ampliación da ponte de Rande e a circunvalación de Santiago. Esa subida a maiores empezou a aplicarse no 2018 e estará vixente ata o 2038, aínda que o Goberno a rebaixou destinando ao seu pagamento 40,3 millóns que non foron utilizados na partida habilitada para as bonificacións da AP-9 activadas hai dous anos.
A bonificación pendente de activar, a acordada entre PSOE e BNG, favorecerá aos condutores que fagan polo menos 20 viaxes ao mes en traxecto no mesmo sentido da circulación. É dicir, quen polo menos circule catro días á semana, por exemplo entre A Coruña e Santiago, e alcance con iso a cifra mínima de percorridos mensuais verá como a factura dese mes na que se cargarán os pasos rexistrados no dispositivo de telepeaxe contará cunha rebaixa extra do 50 %, en lugar do 20 % que se aplica ata agora. Non se poderán beneficiar da medida quen aínda que fagan 20 viaxes ao mes e estes sexan diferentes e aleatorios, por exemplo uns días entre A Coruña e Ferrol, outros da Coruña a Santiago e uns máis a maiores entre Vigo e O Morrazo. A bonificación pactada trata de favorecer a traballadores e estudantes que fan con asiduidade o mesmo percorrido para desprazarse desde os seus domicilios a lugares de traballo e estudos. Estes, en todo caso, son uns 20.000 condutores, que verán, iso si, como o prezo das viaxes de ida e volta pola AP-9 redúcense só a un cuarto da tarifa oficial, dado que á bonificación sinalada úneselle a existente que fai que o regreso efectuado en menos de 24 horas da viaxe de ida sexa gratis.
O anuncio de que a subida das peaxes superará ao do índice do IPC foi contestado o instante polo presidente da Xunta. Desde Ferrol, Alfonso Rueda, cualificou de «decepción» a noticia e comparouna coa decisión do Goberno galego de conxelar por segundo ano consecutivo as peaxes das dúas autoestradas autonómicas. «Outra vez adicamos cinco millóns case engadidos aos cinco do ano pasado precisamente para que a xente non teña que asumir a actualización dacordo co IPC. Por tanto, iso é perfectamente posible, outra cousa é que se queira facer», valorou Rueda . «Agora supoño que nos virán dicindo que hai bonificacións e todo iso, pero segundo o apartado dese pacto de investidura que nos venderon a bombo e platillo, incumprido: nos xulgados de violencia de xénero, nada; actuacións sobre autopistas... insisto, agora virán con bonificacións e tal, pero o máis fácil, o máis directo e o máis efectivo e o primeiro paso era ter conxelado os peaxes. Sinceramente, non o esperaba», engadiu.
Estas son as bonificacións da AP-9 e que terán que aplicarse na AP-53
O acordo de investidura PSOE-BNG establece que todas as bonificacións e rebaixas que se apliquen á AP-9 terán que facerse extensivas tamén á AP-53 (Santiago-Dozón), ata agora a única autoestrada de España na que non existe ningunha tarifa reducida nin posibilidade de rebaixar o seu custo por alta utilización, uso de telepeaxe ou discriminación horaria. Como no caso do aumento das bonificacións na AP-9 para os usuarios recorrentes, está por ver se esa medida se activa xa ou hai que agardar a que se aproben os orzamentos do 2024. En todo caso, o que si está aprobado ou en vigor son as seguintes bonificacións:
PARA usuarios frecuentes
Incremento do 20 ao 50 %. Os chamados «usuarios superrrecurrentes», aqueles que realicen polo menos 20 viaxes ao mes no mesmo sentido de circulación, verán incrementado o desconto do 20 % actual a un 50 % na factura mensual xerada cos cargos no seu dispositivo de telepeaxe. Isto quere dicir, que quen faga máis de 20 viaxes ao mes pasará a pagar só a metade das súas viaxes de ida, dado que a volta no prazo de 24 horas xa é gratis (e mantense). A medida estará activa en calquera día da semana e durante as 24 horas. Falta coñecer cando entrará en vigor.
Non contan os traxectos realizados en tramos gratuítos, como o son as circunvalacións de Santiago, Pontevedra, Vigo e de Fene a Ferrol, nin os que contan con peaxe en sombra, os que abona a Administración, que son os casos de Rande-Vigo e A Coruña-A Barcala. Cada mes, o contador do número de viaxes empeza de cero e non se acumulan os realizados con anterioridade.
Segundo o pacto PSOE-BNG, tamén pasarán a beneficiarse do novo trato aos superrecurrentes os usuarios de transportes pesados. Estes xa contan desde o ano 2021 cun desconto do 20 % en calquera percorrido e aínda que o paguen na cabina en metálico ou con calquera outro medio. A súa factura será agora do 50 % se superan os citados 20 viaxes ao mes.
Gratuidade na viaxe de regreso
Con telepeaxe. Vixente desde o 29 de xullo do 2021 para todos os vehículos lixeiros por unha iniciativa do Goberno que se desenvolveu a partir do acordo de investidura acadado no 2019 tamén entre o PSOE e o BNG. Terase que estender o ano que vén á AP-53. Quen circule, por exemplo entre Santiago e Lalín, pasará a pagar só as peaxes da viaxe de ida, e o retorno será gratis se se realiza antes de 24 horas e abónase con telepeaxe. A medida é aplicable de luns a domingo e durante toda a xornada.
Desconto adicional entre Vigo e Tui
Incentivo para deixar a A-55. A factura neste tramo xa funciona como van quedar para os usuarios superrecurrentes en todos os demais tramos da AP-9 a partir da aplicación do acordo PSOE-BNG. Quen circulan polo último tramo da autoestrada do Atlántico cóbraselles só a metade na viaxe de ida se regresan antes de 24 horas e pagan, como sempre, con telepeaxe. A medida foi aplicada para promover o uso da autoestrada en lugar da perigosa autovía paralela A-55, unha das que rexistran maiores índices de sinistralidade de España e que se atopa saturada de tráfico pesado e de proximidade.
Gratuidade entre Vigo e Redondela
Para evitar discriminacións. De novo, quen paguen con telepeaxe e conduzan un vehículo lixeiro teñen gratis o paso pola cabina situada baixo a ponte de Rande, se a ida e a volta fana en menos de 24 horas. Camións e autobuses non pagan. A reivindicación dos redondelanos foi escoitada para evitar que seguisen estando discriminados respecto dos condutores que facían un percorrido máis longo entre Vigo e O Morrazo, aos que non se lles cobra peaxe no seu paso pola ponte de Rande e é asumido polas arcas do Estado.
As tarifas para o 2024
Estimacións. Se ao 4,03 % previsto de subida nas peaxes do 2024 en función do IPC do sector, súmaselle o 1 % extra concedido a Audasa e a primeira das tres metades de subida non aplicada no 2023, as peaxes da AP-9 corren o risco de subir un 6,85 %, cifra inédita salvo pola escalada sufrida no 2012, con tres encarecementos sucesivos por incremento do IVE e anulación dunha serie de descontos aplicados desde o ano 2000. Con esa hipotética subida de case 7 puntos as peaxes entre A Coruña e Santiago pasarían dos 7,45 actuais a 7,95 euros (coa aplicación do redondeo permitido a múltiplos de 5); entre A Coruña e Ferrol, de 5,25 subiría a 5,60; de Santiago a Pontevedra ascendería de 6,40 a 6,85, ou entre Vigo e Pontevedra, de 4,30 a 4,60. Para facer todo o percorrido de Ferrol a Tui serían necesarios 25,55 euros en peaxes, en lugar dos 23,90 de hoxe, e da Coruña a Vigo pasaríase de 18,15 euros a 19,40.