José Antonio Quiroga, presidente da Confederación Miño Sil: «Se segue chovendo así este mes, o episodio de seca terá finalizado»

Foi un verán apurado para moitos galegos pola falta de auga. Tamén para José Antonio Quiroga, (O Saviñao, 1960), presidente da Confederación Hidrográfica Miño-Sil, a que xestiona os ríos máis poderosos de Galicia. Afortunadamente, as cousas parece que están a mellorar.

—Acabouse a seca?

—Hai que matizar iso. O ano hidrolóxico comeza o 1 de outubro e, desde entón, recolléronse 391 litros por metro cadrado na demarcación Miño-Sil, que é unha cifra moi boa e fálanos de dous meses húmidos. No mesmo período do ano pasado levabamos 161 litros, é dicir, menos da metade. E a media histórica para ese período é de 311 litros, polo tanto, temos unha certa normalidade desde o 1 de outubro en precipitacións.

—Entón, a seca...

—É que a seca é un proceso cunha inercia que tarda en establecerse, pero tamén en desaparecer. Así que a día de hoxe, hai normalidade no Miño Baixo, pero no resto de unidades: Miño Alto, Cabe, Sil inferior e superior e o Limia, aínda non se chegou á normalidade. Ben é certo que se o mes de decembro ten un comportamento pluviométrico normal, por amais de 100 litros o metro cadrado, estaremos a fin de mes en disposición de dicir que o escenario de seca prolongada finalizou.

—Choveu moito e choveu ben.

—Si. Choveu durante moitos días, sen esas tormentas que descargan grandes cantidades en pouco tempo e iso permitiu que a auga fose penetrando no chan e provocando escorrentías sen erosión grande e, nese sentido, as precipitacións de outubro e novembro foron as adecuadas tanto en cantidade con en a forma de chover.

—Queda algunha restrición por levantar?

—Non. As restricións desapareceron, aínda que nesas zonas os valores non acadaron aínda a normalidade, pero estamos moi preto.

—Un alivio para vostedes.

—Para nós e para todo o mundo. Pense que este verán houbo restricións en 32 municipios da provincia de Ourense e en 12 da de Lugo. É un número considerable que xa non se trata dunha anécdota.

—Por certo, que previsións manexan para este mes?

—Bo, as previsións son como son. Prevíase un outono seco e tivemos uns meses moi húmidos. As que se manexan para este mes é que vai haber precipitacións por amais dos cen litros, co que sairemos desta seca prolongada.

—É importante para evitar outro ano difícil.

—É clave. O gran problema era xuntar dous anos de escaseza e iso parece que vai quedar cortado con este ano hidrolóxico que empezou con normalidade. Se decembro e xaneiro seguen con esa normalidade afrontaremos o resto do ano dunha forma máis tranquila.

—Estes episodios de seca cada vez son máis habituais. Que podemos aprender destes anos?

—É verdade que os ciclos con anos de precipitacións escasas cada vez son máis curtos. O último potente foi en 2016-17. Estamos claramente dentro dun contexto de cambio climático que require novas respostas. Que podemos facer? Asimilar ese novo contexto e introducir este problema na xestión e a actuación. Hai que adquirir sensibilidade e aproveitar a educación, porque as novas xeracións son moi receptivas a esta problemática, son coherentes e actúan. Temos que ir a unha xestión máis eficiente no uso de auga. De media, pérdese o 40 % de auga nos abastecementos. Iso é unha burrada e hai que corrixilo. E naqueles lugares onde baixan moito os niveis dos acuíferos, haberá que buscar outras fontes.

—Iso require investimentos.

—O Goberno puxo en marcha en marzo un Perte no que agarda mobilizar uns 3.000 millóns de euros para a dixitalización da auga. Todas as administracións competentes deberían entrar nesa liña. Hai que ter en conta que a perspectiva en Galicia a vinte ou trinta anos vista é que perdamos ao redor dun 20 % das precipitacións.

—Ás veces dise que aos galegos nos custa sensibilizarnos sobre a escaseza de auga.

—A auga sempre a vimos en Galicia como unha regalía, como un privilexio. Pero, se se escoita á xente con atención, hoxe xa asimilan que esa situación de cambio climático xa está aquí e que a cousas non son como antes.

---

---

---