As sucesións no PP: do «Mariano, tocouche» ata o congreso aberto

Juan María Capeáns Garrido
juan capeáns SANTIAGO

GALICIA

Imagen de archivo del congreso de sucesión de Manuel Fraga al frente del PPdeG, que acabaría liderando Alberto Núñez Feijoo, en el 2006
Imaxe de arquivo do congreso de sucesión de Manuel Fraga á fronte do PPdeG, que acabaría liderando Alberto Núñez Feijoo, no 2006 XOAN A.ADOITAR

Fraga, Aznar e Rajoy accederon e saíron do poder de distintos xeitos. Esta fin de semana, Alfonso Rueda asume o poder no PPdeG como único candidato nun conclave extraordinario en Pontevedra

20 may 2022 . Actualizado ás 18:52 h.

Todo son excepcións e non hai ningunha pauta que remita ao anterior. Así son os congresos do Partido Popular que implicaron substitucións persoais importantes nos seus catro décadas de existencia como organización política, tanto en Galicia como en España. Ata Alberto Núñez Feijoo, que sempre levou a gala o ter sucedido a Manuel Fraga competindo con compañeiros de peso e con máis experiencia e arraigamento en Galicia, traizoou parcialmente á súa biografía ao chegar á presidencia nacional sen competir nas urnas con ningún rival. O mesmo que lle sucederá esta fin de semana a Alfonso Rueda cando se converta no novo presidente do PP de Galicia, sen oposición. Farao nun congreso en Pontevedra ao que acudirá Feijoo, pero tamén Cuca Gamarra e o número 3 do PP nacional, Elías Bendodo. 

Distinta foi a loita interna protagonizada no 2005 polo propio Feijoo, José Manuel Barreiro, Enrique López Veiga e Xosé Cuíña para facerse co liderado do PPdeG. Dous anos antes, José María Aznar fixo unha designación a dedo para o PP nacional cando resolveu meses de especulacións e deliberacións cunha chamada telefónica: «Mariano, tocouche», díxolle a Rajoy, segundo contou a xornalista Magis Iglesias no libro A sucesión. O propio Aznar desvelou anos máis tarde as palabras previas do galego, que xa se cheiraba a torrada: «Presidente, prefiro que non me digas o que intúo que me vas dicir».

Imagen de archivo de la jornada de clausura del congreso del PP en el que Rajoy sustituye a Aznar como presidente del partido, en el 2004
Imaxe de arquivo da xornada de clausura do congreso do PP no que Rajoy substitúe a Aznar como presidente do partido, no 2004 BENITO ORDOÑEZ

Supostamente, o nome do sucesor estaba escrito nun caderno azul que foi moi popular o verán anterior, aínda que tamén hai quen sostén a tese de que alí había apuntada un dobre erre, de Rodrigo Rato , que ata en dúas ocasións declinou as tentadoras propostas do primeiro presidente do Goberno do PP, ao que sempre lle dixo que non quería saber nada da Moncloa, pero que se molestou ao saber que non sería o elixido.

A chegada de Mariano Rajoy á sétima planta de Xénova foi en grao sumo singular, porque tivo que saír do Goberno de España para converterse en secretario xeral do partido, e non foi presidente do PP ata outubro do 2004, cando a súa candidatura única gana cun masivo apoio pero co desgusto de que quedaban por diante anos na oposición, xa que as eleccións se celebraron en marzo, uns días despois dos atentados do 11-M.

Aquela fórmula elixida por Aznar e a inesperada derrota electoral deixaron tocado a Rajoy, que tivo que reivindicarse: «Non me recomenda ninguén. Son eu o que vos pide que confiedes en min», tivo que solicitar aos seus. Entón, Rato xa estaba a outras cousas, e Jaime Mayor Oreja, outro dos aspirantes, ben colocado en Bruxelas.

No caso galego, Feijoo presume de ter sostido no tempo o respecto polos perdedores daquel congreso invernal que o xa expresidente do PPdeG sempre quixo comparar coas primarias que abren en canle cada certo tempo aos socialistas, pero non foi exactamente así, porque o dos Peares foi levantado por 2.400 compromisarios en representación dos 96.000 militantes que o partido sumaba entón en Galicia. Cuíña, que ansiaba ese posto, non acudiu ao congreso, pero faleceu dous anos máis tarde sendo deputado. O senador Barreiro non deixou de ocupar postos de responsabilidade no partido, mentres que López Veiga, que ten agora 75 anos, compartiu os cargos orgánicos e a presidencia da Autoridade Portuaria ata hai uns meses.

Xosé Manuel Barreiro y Alberto Núñez Feijoo, los dos candidatos que aspiraban a suceder a Fraga al frente del PPdeG
Xosé Manuel Barreiro e Alberto Núñez Feijoo, os dous candidatos que aspiraban a suceder a Fraga á fronte do PPdeG XOAN A. ADOITAR

Dous paralelismos

O último gran servizo de Manuel Fraga ao PPdeG, como parece que ocorreu agora co presidente saínte e os líderes provinciais, foi pedirlle a Feijoo e a Barreiro que se presentasen cunha candidatura de unidade co lucense como vicepresidente e evitar así unha sangría pública nun momento delicado, xa que aquel congreso se celebrou pouco despois da traumática derrota que deu paso ao bipartito.

Feijoo venceu cun 96 % dos votos e uns significativos 90 votos en branco que foron diluíndose nos seguintes conclaves de aclamación, unha adhesión á que contribuíu desde a secretaría xeral un tal Alfonso Rueda, ata entón un secundario da política galega ao que lle prometeu que volverían á Xunta ao primeiro intento.

Aínda pode producirse un paralelismo máis con aquela substitución, porque o de Vilalba acabou saíndo do Parlamento galego para irse ao Senado, que tamén será o destino de Feijoo para poder confrontar con Sánchez polo menos unha vez ao mes. Pero aí acaban as coincidencias, porque entón Fraga xa estaba de volta de todo, e Feijoo só acaba de chegar á política nacional.