Feijoo ofrece no Parlamento dez medidas galegas e outras dez en clave estatal contra a crise pola guerra

Juan María Capeáns Garrido
Juan Capeáns SANTIAGO

GALICIA

Luis Álvarez (PSdeG), Alberto Núñez Feijoo (PP) y Ana Pontón (BNG), en la tribuna del Parlamento en el pleno que abordó las consecuencias económicas de la guerra en Ucrania
Luis Álvarez (PSdeG), Alberto Núñez Feijoo (PP) e Ana Pontón (BNG), na tribuna do Parlamento no pleno que abordou as consecuencias económicas da guerra en Ucraína Xoán A. Soler

BNG e PSdeG reprochan ao presidente da Xunta que aproveite a Cámara galega para continuar coa súa campaña no PP e pórlle deberes a Pedro Sánchez, cando el tamén ten competencias

22 mares 2022 . Actualizado ás 18:26 h.

O Parlamento de Galicia alterou a orde establecida no pleno ordinario ao aceptar o presidente da Xunta unha intervención urxente solicitada por BNG e PSdeG que veu substituír ás preguntas orais que lle ían facer os portavoces da oposición ao renovarse a sesión mañá mércores. Alberto Núñez Feijoo fixo unha intervención que estruturou en tres partes, con dez medidas de competencia autonómica; outras dez suxestións dirixidas ao Goberno de España, e unha serie de consideracións sobre o traballo da Xunta para ordenar a axuda aos refuxiados da guerra.

En todo o seu discurso sobrevoou de forma permanente a crítica á actuación do presidente Pedro Sánchez, ao que acusou de dilatar decisións acordadas cos titulares autonómicos e de buscar en Bruxelas desculpas para non actuar coa urxencia que merece a situación. Para Feijoo, a resposta de a Moncloa «é decepcionante». «España está en mans de dous Gobierno, orfa de políticas de Estado. Quero garantir aos galegos que iso non ocorrerá en Galicia, con independencia das decisións persoais que teño que tomar», afirmou en referencia á súa próxima saída do Goberno galego.

Os contidos do discurso do presidente da Xunta tiveron unha resposta moi similar por parte dos dous portavoces da oposición, que acusaron a Feijoo de aproveitar a tribuna do Parlamento de Galicia para proxectar a súa imaxe nacional. «Isto non é o Senado», reprochoulle Ana Pontón (BNG), facendo mención ao seu posible destino cando saia de Galicia. Pola súa banda, Luís Álvarez (PSdeG) cifrou nun 80 % as mensaxes enviadas en clave nacional, pondo «deberes» aos demais, aínda que acabou recoñecendo a utilidade dalgunhas medidas e cualificando outras como «cosméticas». A nacionalista non lle fixo esa concesión e referiuse a todas as propostas como «mera propaganda», porque ningunha delas puidéronse ler no Diario Oficial de Galicia.

Os dous decálogos do PPdeG

O aínda titular propuxo un total de dez medidas no ámbito das competencias autonómicas, entre as que xa debullou no último Consello da Xunta do pasado xoves e as que se elevarán á reunión do Goberno desta semana. Estas catro, asegurou, xa están en marcha: 

1. Axilización do lanzamento do Bono Social Térmico para chegar a 66.000 fogares, con axudas entre 128 e 373 euros para pagar facturas de calefacción e auga quente. Cun complemento de 100 euros a cada familia para sufragar os recibos da luz. 

2. Inxección de liquidez ao sector gandeiro co anticipo de axudas, con especial atención aos 200 millóns de euros da PAC, ademais de pedirlle ao Banco de España que autorice ás entidades financeiras á moratoria dun ano no pagamento das amortizacións dos préstamos a longo prazo.  

3. Para o sector do mar actívase unha subvención para compensar aos profesionais o pagamento de dous meses de taxas portuarias, susceptible de ampliarse en caso de persistir á situación de escalada de prezos e do bloqueo das lonxas.  

4. Inxección extraordinaria para todo o transporte público por estrada fronte á subida de carburantes, unha medida que se pode estender ao sector do transporte sanitario, sociosanitario «e se é necesario», ao educativo. 

Entre as novas medidas, anunciou: 

5. Nova liña de avais do Igape para cubrir as necesidades de liquidez e realizar investimentos produtivos. 

6. Activar un programa de préstamos directos para a industria manufacturera, con dúas liñas de 70 millóns no tecido produtivo de Galicia, que mobilizarán 140 millóns. 

7. Mecanismos para flexibilizar o pagamento de préstamos directos da Xunta ou avais a empresas que están a pasar dificultades. 

8. No ámbito enerxético, a Xunta activará o Bono Enerxía Peme, dirixido a comercios, hostalería, pequenas e medianas empresas para equipamentos que reduzan o consumo enerxético cunha axuda de ata 6.000 euros, cubrindo ata o 80 % do investimento.   

9. No sector do turismo, activación dun novo Bono de Turismo como efecto dinamizador do consumo interno, con apoio a medio prazo para intervencións enerxéticas cun orzamento de 7,8 millóns de euros.

10. Para ampliar as axudas eléctricas ás familias (cifradas por Feijoo en 23 millóns) a Xunta solicita ao Goberno de España fondos para duplicar o impulso ao autoconsumo eléctrico e ás renovables térmicas (calefacción e auga quente).

Feijoo achegou outras dez medidas, neste caso dirixidas ao Goberno de España para activar de inmediato: 

1. Un plan de continxencia para garantir a subministración de produtos básicos á poboación. «Non é unha opción non facer nada, mentres hai alimentos que non saen dos produtores, nin chegan aos consumidores. Negar este problema tampouco debería ser alternativa. Afirmar que nas estradas hai normalidade e que a maioría dos transportistas están a traballar cando os lineais dos supermercados se están a resentir é un insulto á intelixencia dos galegos», reprochou, instando á actuación coordinada das forzas de seguridade e mesmo do Exército para garantir o transporte de mercancías básicas. Reclama á súa vez un Plan nacional de produtos estratéxicos. E ademais de fixar reservas estratéxicas, pide priorizar no curto prazo, de forma temporal, a produción no mercado interior para evitar a carencia de materias primas e compoñentes. Esixe a revisión desde o Goberno central de condicións de importación de produtos para cubrir con garantías o que ata agora se adquiría a Ucraína ou Rusia.  

2. «Máis diálogo» e sentarse coa plataforma convocante do paro no transporte para intentar achegar posturas. 

3. Baixada de impostos. Reconsideración do ritmo da transición enerxética para adaptalo á sucesiva crise. «Debe apoiarse unha baixada de impostos da enerxía xa. É un compromiso adquirido na Conferencia de Presidentes da Palma», advertiu Feijoo, lembrando a necesidade de ampliar os compromisos fiscais que acaban en xuño ata final do ano, a suspensión do imposto de xeración do 7 % e a diminución ao mínimo legal do 0,5 % do imposto especial eléctrico. No ámbito dos carburantes, suxire o PPdeG que se consulte a Bruxelas a posibilidade de reducir o IVE ou establecer axudas por consumo. 

4. Exencións na Seguridade Social. Os populares piden que se expoña unha fórmula para rebaixar a carga sobre os sectores máis afectados, facendo exencións nas cotizacións á Seguridade Social nos casos máis extremos, unha medida límite pero menos gravosa que a perda de miles de empregos. 

5. Fondo extraordinario de liquidez para as empresas, que chegan tocadas tras dous anos de pandemia. Por iso solicítase unha moratoria dun ano nos préstamos ICO ou medidas de apoio para a ampliación dos ERTE. Ou a tramitación dunha nova lei concursal favorecendo o refinanciamento das empresas en situación delicada.

6. Flexibilización dous contratos públicos, con eliminación de trabas e custos desproporcionados, acelerando as contratacións nas Administracións públicas. 

7. Axilización dos fondos europeos e a activación urxente de Pertes en sectores estratéxicos.

8. Un programa para cada sector afectado. En agricultura , bonificacións para o gasóleo e os fertilizantes e redución do IVE ao 4 % para compras de produtores. No mar , medidas similares cos combustibles e rebaixas nas dársenas do Estado. 

9. Procura de novos mercados para evitar a dependencia dos países máis implicados no conflito bélico, con visión importadora e exportadora.

10. E, para rematar, Feijoo reclamou «transparencia» nas negociacións europeas, unha medida que estende ás decisións relacionadas con Marrocos e Alxeria. «É urxente que o Goberno compareza e dea respostas. É sorprendente que o Goberno socialista pida a comparecencia do presidente da Xunta, aceptada, e o presidente o Goberno non queira comparecer no Congreso dos Deputados. Unha coherencia moi propia do actual socialismo», concluíu.

Recepción de refuxiados

Sobre os refuxiados, citou cinco puntos para ofrecer «certezas» ás persoas que están a fuxir da guerra a través dos servizos públicos que dependen da Xunta. Feijoo asegurou que xa se pode garantir a atención psicolóxica; os programas de atención curricular para que os menores se poidan integrar nas escolas galegas; un plan de formación prelaboral para a aprendizaxe do galego e o castelán; activación da Risga para os refuxiados; e apoio aos concellos para o inventario de material de axuda. Ademais, comprometeu unha información puntual da situación da poboación refuxiada para dar «claridade» ás canles oficiais e ofrecer axuda «máis eficaz».

«Unha tomadura de pelo a todos os galegos»

Ana Pontón dedicou parte da súa intervención a comparar os titulares de prensa das últimas semanas, con mencións a unha crise que se agravaba por momentos, coa actividade orgánica mantida por Feijoo, do que dixo que estivo «de turismo» facendo campaña para liderar o PP. «É unha tomadura de pelo a todos os galegos que están nun momento de moitísima dificultade», aseverou antes de lembrar que como presidente autonómico tamén pode sentarse a negociar con algúns dos sectores que están en folga ou liderando mobilizacións. 

A líder do Bloque aproveitou a súa quenda para deslizar algunhas propostas de urxencia que a súa formación ha ir trasladando nas últimas semanas. Entre elas citou a necesidade de garantir unha lei da cadea alimentaria que defina os prezos; unha compra pública de pensos se non se poden garantir prezos razoables; facturas enerxéticas estables para os sectores primarios; bonificacións para a flota pesqueira; intervención pública nos prezos da electricidade, coa coñecida «tarifa galega»; rebaixas nas autoestradas galegas e en impórtelos de carburantes; actuar sobre os beneficios das eléctricas; ou incidir na subida de salarios e pensións, cunha achega de 100 euros ao mes no complemento autonómico das non contributivas.

Pola súa banda, o socialista Luís Álvarez cuestionou o nivel de compromiso das medidas adoptadas que afectan a Xunta no que a achega económica se refire, e pediulle a Feijoo estar «á altura» nunha situación que, admitiu, require da colaboración da Unión Europea e do Goberno de España. O portavoz do PSdeG utilizou boa parte da súa intervención para replicar os ataques do líder popular á Moncloa, defendendo a súa intervención nos prezos eléctricos ou no labor de acollida de refuxiados, aínda que tamén celebrou as iniciativas anunciadas a este respecto pola Administración galega. 

Álvarez aproveitou para enumerar algunhas das medidas presentadas polos socialistas no ámbito autonómico, como a redución das peaxes autonómicas, a implantación de medidas de autosuficiencia enerxética ou a redución do tramo autonómico do IRPF. Os socialistas cualificaron de «anecdóticas» as propostas para o sector agrario, «que nos parecen ben pero non van a solucionar a situación actual», augurou sobre o adianto da PAC ou as liñas de crédito. Tamén considerou «irrisoria» a achega de 3,5 millóns de euros para o transporte público por estrada, mentres que o Goberno puxo sobre a mesa 500 para axudar ao custo dos carburantes. Para rematar, Álvarez aproveitou a presenza de Feijoo na Cámara para reprocharlle as súas «ocorrencias» que, ao seu xuízo, tivo durante o seu periplo por España. En concreto, pediulle que retirase o uso da palabra «autista» para referirse á actitude do Goberno de Sánchez.

Feijoo recoñeceu que «un pode estar máis ou menos acertado» ao referirse a un Executivo «illado» e lamentou que os socialistas fagan propostas en Galicia que dependen do Estado e que dean por bo a comparecencia do presidente para o día 30.   

 Con Ana Pontón tamén protagonizou un rozamento que lindó as apreciacións políticas ao suxerir que a súa próxima saída de Galicia está a xerarlle unha «crise de ansiedade». A líder do BNG eludiu o choque: «Non vou a entrar na súa indignidade. Pensaba que tiña líimites, e non ten límites, estamos fartas de insinuacións e de certos adxectivos», resolveu. 

Desde o grupo parlamentario popular, o portavoz Pedro Puy defendeu a intervención dun Feijoo «que dá a cara» fronte á «inacción» do Goberno central ante unha escalada de prezos que viña de antes -nesta cuestión houbo consenso entre todos os portavoces- e que se acentuou coa guerra en Ucraína. O dirixente popular sostivo que existen diferenzas de actitude entre ambas as administracións, e destacou a «lealdade» da Xunta ao facer achegas como a petición de rebaixas de impostos que liderou o presidente galego na Conferencia da Palma co obxectivo de frear unha situación «cada vez máis dramática».