O maquinista, chorando: «Era un accidente anunciado. Non había análise de riscos»
GALICIA
O condutor do tren sinistrado pide perdón a todas as vítimas e denuncia que se manipularon as súas declaracións
12 jul 2018 . Actualizado ás 07:10 h.«Era un accidente anunciado», porque o tramo da curva «carecía de toda seguridade» e «a instalación de tres sinales de chapa e tres balizas evitárono de facerse antes da posta en servizo da liña». Francisco José Garzón Amo, o maquinista que conducía o tren sinistrado en Angrois o 24 de xullo do 2013 no que morreron 80 persoas e máis de 140 resultaron feridas, compareceu este mércores ante a comisión de investigación do Congreso nun estado de gran conmoción que lle impediu mesmo ler a declaración que levaba escrita. Algo que no seu lugar tivo que facer o secretario da mesa, o deputado de En Marea Antón Gómez Reino. Garzón, que compareceu acompañado do seu avogado por estar imputado na causa, comezou pedindo perdón a todas as vítimas e familiares dos afectados e agradecendo a comprensión que demostraron cara á súa persoa. «Preferiría ter morto eu en lugar dun só de eles», sinalou máis tarde sen poder conter a emoción.
«Non había sinal»
O maquinista do tren asegurou que directivos de Renfe e do ADIF coñecían o perigo desa curva e que a redución de velocidade de 200 quilómetros por hora a 80 só dependía «da memoria dos maquinistas». «Non había sinal. Cada un tomábaa como vía», dixo noutro momento. E, ao seu xuízo, a seguridade nun tren «non pode estar baseada en exclusiva na actuación de humanos», aínda que admitiu que recibira a formación necesaria para pilotar un tren como o accidentado.
O condutor denunciou o que considerou unha manipulación da súa conversación co responsable da estación de Atocha inmediatamente despois do accidente na que dicía: «Tiña que pasar a 80 e pasei a 190». Asegurou que a continuación sinalaba que el xa avisara que «algún día ía pasar». «Somos humanos, e xa llo advertiu ao xefe de seguridade», xustificou. Lembrou que, segundo publicouse no libro Traxedia de Angrois de La Voz de Galicia, o xuíz que estaba levantando os cadáveres foi avisado por un policía de que a ministra de Fomento, Ana Pastor, e o secretario de Estado, Rafael Catalá, aseguraban que tiñan unha información «de primeira orde» para esclarecer o accidente, e informábanlle de que estaban «moi interesados» en que coñecese a gravación da conversación co centro de control de Atocha nese mesmo momento. Pero o xuíz rexeitou esa petición.
Esa conversación, na que só se recollía a primeira parte, foi con todo filtrada á prensa e, segundo Garzón, nese momento só podían dispor dela o ADIF ou o Ministerio de Fomento. O maquinista solicitou que a totalidade do audio reproducísese na comisión, pero a mesa rexeitouno por formar parte da investigación xudicial.
Admitiu que pouco antes do accidente recibiu unha chamada do interventor a través do teléfono corporativo e que atendeu esa chamada porque reglamentariamente estaba obrigado a facelo, xa que o teléfono, tanto o móbil corporativo como os da consola, son «unha ferramenta máis de traballo», aínda que non recibira formación para avaliar os riscos de atender as chamadas. «Falamos dunha perda de consciencia situacional, non voluntaria, causada por unha das variadas tarefas profesionais propias dun maquinista e ás que debe atender mentres desenvolve o seu traballo», sinalou.
«Non entro a valorar en política»
Relatou ademais as circunstancias nas que foi detido tras ser ingresado no Hospital de Santiago, e que esa detención non a ordenou o xuíz, senón a policía. E vinculou ese rápido arresto co feito de que o día 27 o entón ministro de Interior, Jorge Fernández, visitaba Santiago, e «parecía importante que puidesen dicir que tiñan detido ao maquinista nos calabozos de Santiago» nos que, segundo dixo, só tiña «un catre» e nin sequera facilitáronlle unha cadeira a pesar do seu estado de saúde.
Visiblemente afectado, rexeitou contestar á maioría das preguntas alegando que o fixo ante o xuíz. Pero, cando a deputada de En Marea Alexandra Fernández preguntoulle se se sente un «cabeza de turco», respondeu, tamén entre saloucos: «Eu só quero que me deixen vivir en paz, non podo valorar iso». Tampouco contestou á pregunta de se consideraba que había «responsabilidades políticas» neste accidente. «Eu non entro a valorar en política. Son unha persoa normal. En política non me meto», dixo.
Respecto ao informe da CIAF que facía recaer toda a responsabilidade sobre el e que foi cuestionado pola Unión Europea, sinalou que el ten «a conciencia moi tranquila» e que «o que teña mentido que responda onde teña que responder».
Polémica entre os grupos políticos pola comparecencia de Garzón
O presidente da comisión de investigación, o deputado de o PDECat Joan Guillaumes, tivo que suspender a sesión durante uns minutos debido a un novo incidente provocado polo portavoz de ERC, Gabriel Rufián, que, despois do acordo adoptado pola mesa para non reproducir o audio da conversación do maquinista co control de Atocha, comezou a difundilo durante a súa quenda de palabra mediante unha gravadora. A sesión só se renovou cando Rufián renunciou ao seu obxectivo. A representante de En Marea aproveitou con todo a súa quenda para ler o contido de ese audio sen que nesta ocasión o presidente da comisión chamáselle á orde.
O incidente provocou a protesta da portavoz do PSOE, Pilar Cancela, que considerou necesaria unha «reunión urxente» da mesa e os portavoces «para delimitar procedemento e funcionamento desta comisión» e evitar que ninguén faga unha utilización partidista da dor de ninguén». Cancela lembrou que o PSOE cambiou de posición sobre a necesidade da comisión e xustificouno no coñecemento de novos feitos. Pediu desculpas a Garzón por ter solicitado a súa comparecencia, pero considerouna necesaria. Cancela protestou tamén polo feito de que esta comisión «xa sacou as súas conclusións» e pretenda facer responsable a o exministro José Blanco. O portavoz do PP, Celso Delgado, dixo que o seu grupo non era partidario da investigación, pero que unha vez creada era necesaria a presenza do maquinista para «analizar as causas do accidente». E protestou tamén porque algúns queiran converter unha comisión en «un espectáculo».
Tanto a portavoz de En Marea, Alexandra Fernández, como o de ERC, Gabriel Rufián, aseguraron que o maquinista non debería ter sido citado a declarar porque se trata de «unha vítima máis» do accidente.