O Supremo anula o traspaso a Navarra das competencias de tráfico pactadas polo Goberno con Bildu

Lourdes Pérez MADRID / COLPISA

ESPAÑA

Imagen de archivo de un coche patrulla de la Guardia Civil de Tráfico
Imaxe de arquivo dun coche patrulla da Garda Civil de Tráfico CARMELA QUEIJEIRO

Foi unha das contrapartidas para que a coalición aprobase os Orzamentos do 2023

19 feb 2024 . Actualizado ás 15:40 h.

O Tribunal Supremo propinou un severo golpe este luns a un dos acordos acadados polo Goberno de Pedro Sánchez cos seus socios independentistas —en concreto, con EH Bildu— para asegurar a súa continuidade a pasada lexislatura. A Sala do Contencioso-Administrativo anulou o real decreto polo que se apartaba á Garda Civil da xestión do tráfico e circulación de vehículos a motor en Navarra a fin de traspasar esas funcións e servizos da Administración do Estado ao Executivo da comunidade foral, comandado pola socialista María Chivite co aval da coalición de Arnaldo Otegi. O Supremo estima así o recurso presentado pola asociación Jucil que representa os intereses de axentes do instituto armado, a cal consegue suspender unha das contrapartidas do pacto subscrito polo Executivo coa formación abertzale para que esta lle aprobase os Orzamentos do 2023, os últimos do anterior mandato de Sánchez.

No anticipo da sentenza feita pública, os maxistrados conclúen que non cabe empregar a fórmula dun real decreto de traspaso competencial para atribuír unha competencia que non está recoñecida a Navarra na LORAFNA, a Lei Orgánica de Reintegración e Amejoramiento do Réxime Foral de Navarra —naquel momento, o seu Estatuto de autonomía—, nin amparada nos seus dereitos históricos. O alto tribunal non nega que a materia non poida ser asumida polo Goberno rexional, pero si obxecta que para iso é preciso reformar a citada LORAFNA ou ben aprobar unha lei orgánica amparada polo artigo 150.2 da Constitución.

O fallo constitúe un revés para o Executivo de Sánchez polo seu xeito de lexislar, duramente criticado pola oposición polo abuso dos decretos e, neste caso, polo que o PP e Vox interpretaron como unha cesión inasumible a «os herdeiros de ETA» polo seu valor simbólico sobre o papel da Garda Civil. Na súa resolución, os xuíces resaltan que a LORAFNA non inclúe un título competencial que se identifique coas funcións que veu desempeñando a Agrupación de Tráfico do instituto armado en Navarra. Por esta razón, o alto tribunal identifica a controversia na necesidade de determinar se, para que a comunidade foral asuma a xestión do tráfico e dos vehículos a motor abonda co acordo de traspaso por ostentar xa esa competencia como parte do seu Dereito histórico ou aínda que é preciso, como conclúe, reformar a lei.

Na súa análise antes de resolver sobre a impugnación de Jucil, a sala indagou sobre que prerrogativas tiña o autogoberno navarro neste capítulo antes de que se promulgase a LORAFNA. Feita a revisión, os maxistrados deducen que «a realidade normativa» anterior e posterior á aprobación da norma estatutaria nunca conferiu ao Executivo de Pamplona as competencias en tráfico, que foron exercidas sempre pola Garda Civil cun labor «subordinado» da Policía foral.

Agregan os xuíces que ao non deducirse da LORAFNA a referida competencia é preciso indagar que competencias tiña Navarra respecto de tráfico e vehículos a motor ao tempo de promulgarse a LORAFNA. E a realidade normativa posterior e previa á LORAFNA, destaca a sentenza, é que a competencia foi sempre da Garda Civil, exercendo a Policía Foral unha función subordinada e que se limita á «colaboración ou cooperación». Liquidado o fondo da deliberación, o Supremo avalía tamén un aspecto formal relevante alegado polo Goberno navarro: se Jucil está lexitimada para poder recorrer o decreto do Executivo de Sánchez.

Os maxistrados resaltan, para xustificar a admisión da asociación como parte no contencioso exposto, que é «paradoxalmente» a comunidade foral a que acaba efectuando «a mellor defensa da legitimación activa» de Jucil. Faino, a ollos do tribunal, cando sostén que os intereses profesionais, persoais e familiares dos gardas civís afectados polo traspaso están «satisfeitos» porque poderán cambiar de funcións ou seguir desempeñándoas noutros destinos xeográficos; é dicir, ou índose fose de Navarra ou ben pasándose á Policía foral. Para o Supremo, «é obvio que calquera desas alternativas incide, polo menos, nos intereses profesionais dos gardas civís e faino ata o punto de prever a súa integración noutro corpo policial», o que avala que Jucil puidese interpor o recurso que agora lle resultou favorable.