Así afectará o peto o recorte na produción mundial de petróleo

Cristina Porteiro
C. Porteiro REDACCIÓN / LA VOZ

ECONOMÍA

ALBERTO LÓPEZ

España ten reservas de urxencia para 105 días. O prezo no chafariz elevarase uns 10 céntimos por litro

04 abr 2023 . Actualizado ás 00:37 h.

O mercado volveu a tremer este luns despois de saber que os principais membros da Organización de Países Exportadores de Petróleo (OPEP), o cartel que domina o prezo do cru no mundo, reducirán de forma drástica a súa produción ata final de ano. A cotización do barril de brent, o de referencia en Europa, disparouse esta xornada un 6 % (a peche desta edición), superando o 8 % nalgúns momentos da mañá. Pasou de cotizar nos 79,74 dólares o pasado venres aos case 85 hoxe. Un limiar que os analistas creen que podería elevarse ata rozar os 100 dólares a final de ano. 

O anuncio que propulsó o cru chegou o domingo, en véspera da reunión que mantivo hoxe a OPEP e na que ratificaron estes recortes «voluntarios» e imprevistos. Ninguén contaba con eles. 

En canto se reducirá a produción? 

A partir do mes de maio, haberá 1,1 millóns de barrís menos de cru ao día en venda. E, a partir de xuño, esa cifra elevarase aos 1,6 millóns. Unha cantidade que equivalería a unha redución da subministración global do 1,6 % na segunda metade do ano. 

Este recorte sumar ao do pasado mes de outubro, cando pactaron deixar de fornecer ao mercado 2 millóns de barrís diarios.

Non é de estrañar que este axuste se traduza en subidas de prezo. Bank of America calcula, segundo Bloomberg, que por cada millón de barrís que se retiran ao día do mercado, a súa cotización sobe entre 20 e 25 dólares. É por iso que o prezo no futuro podería seguir aumentando nos próximos días ata acadar entre os 90 e os 100 dólares. 

Cales son os países que decidiron limitar a subministración? 

O gran recorte farao Arabia Saudita, que bombeará 500.000 barrís menos por día. Iraq producirá 211.000 menos. Emiratos Árabes Unidos (EAU) limitarán a oferta diaria en 144.000 unidades. Kuwait deixará de sacar ao mercado outros 128.000, máis dos 78.000 que deixará de producir KazajistánAlxeria restará outros 40.000 e Omán fará o seu con outros 40.000. 

A esta acción coordinada sumouse Rusia. As súas autoridades decretaran unha diminución na produción de 500.000 barrís diarios ata xuño deste ano, pero a medida prolongarase ata finais do 2023. 

«Outros países poderían sumarse e anunciar reducións adicionais, se o consideran necesario para estabilizar o mercado», advertiu o seu viceprimeiro ministro, Alexandr Novak. 

Que motivou esta decisión? 

As autoridades iraquís alegan falta de investimentos para xustificar a decisión. Noutras palabras: non se inxectou diñeiro para manter as capacidades extractivas da industria no país, polo que non está en disposición de atender a demanda. Tamén argumentaron que o fan para «estabilizar» o mercado petroleiro.

O certo é que outros socios como Arabia Saudita necesitan subir o prezo do cru que vende para poder sufragar os fortes investimentos que comprometeu no país. 

Pola súa banda, Rusia asegura que o fixeron por «a política en materia de enerxía que levan a cabo moitos países» e a suposta «interferencia nos mecanismos do mercado». Esas interferencias teñen que ver cos embargos que impuxo a Unión Europea (UE) ao seu cru (5 de decembro do 2022) e os seus produtos derivados (5 de febreiro do 2023). Ditas medidas, reforzadas cos topes aos prezos que impuxeron terceiros países, minguaron os ingresos do país o pasado mes, diminuíndo en 2.700 millóns de dólares respecto das contas de xaneiro. 

Hai alternativas? 

«Hai varias», asegura o profesor de OBS Business School, Víctor Ruiz. O experto sinala que todos os países dispoñen de reservas estratéxicas que poden liberar no caso de que o mercado se tensione en exceso. No entanto, trátase dunha medida «a curto prazo e temporal». O problema é que países como Estados Unidos (EE.UU.) teñen os seus almacéns en mínimos que non se vían desde os anos 80 e achégase a tempada estival, cando hai máis desprazamentos en coche. España ten reservas suficientes de petróleo para 105 días. Menos que os 202 de Finlandia, pero máis que os 55 días que pode aguantar Letonia, segundo os datos actualizados de Eurostat. 

«Outra opción sería aumentar a produción de países como México», apunta Ruiz, quen non ve tan viable a posibilidade de emendar as relacións con Venezuela para dispor doutro chafariz a baixo prezo e arrinconar a Rusia. 

A longo prazo, apunta, a UE debería acelerar o despregamento de fontes e combustibles renovables, a única vía para deixar de ser enerxeticamente dependentes. 

Canto subirá o prezo do carburante?  

Á marxe do que pase neses escuros e distantes mercados do petróleo, as fluctuaciones de prezos alí acabarán trasladándose aos chafarices das gasolineiras. Ruiz estima que se o barril de brent sobe entre un 6 ou un 7 %, o estimado, os carburantes poderían experimentar un alza de 10 céntimos o litro nas estacións de servizo. Para encher un depósito de 55 litros cos prezos actuais da gasolina (1,624 euros/litro) e o diésel (1,524 euros/litro), suporía pagar 5,5 euros máis en cada reposición

Reintroducirá España a axuda de 20 céntimos?

Non é probable. «É difícil que os Gobernos europeos a volvan a implementar. Respondía a un escenario de prezos moi altos da enerxía que se facía insostible no tempo. Agora non temos ese escenario. Aínda que temos unha inflación alta, está bastante controlada e os prezos da gasolina están bastante máis baixos que antes. Agora mesmo creo que non llo expoñen porque ademais é unha cantidade enorme de diñeiro que subiría a débeda pública dos países», argumenta Ruiz. 

O Goberno retirou a bonificación de 20 céntimos por litro de gasolina e diésel o 1 de xaneiro do 2023 para os particulares. Só os colectivos profesionais como transportistas seguen gozando do desconto, que se reduciu aos 10 céntimos desde o 1 de abril e que, se nada o remedia, caducará o 30 de xuño. 

Xa que logo, se se cumpre a súa predición de prezos, a subida que traerá o recorte da produción de cru, absorberá por completo esa medida de apoio, deixándoa sen efecto. O problema, a maiores, é que as principais distribuidoras reduciron ou eliminado os descontos que viñan aplicando. Cepsa, por exemplo, só ofrece unha redución de cinco céntimos por litro aos clientes que utilicen o programa gratuíto Porque Ti Volves. Repsol, que viña aplicando un desconto de 10 céntimos por litro para usuarios que utilizasen a súa aplicación Waylet esixe desde o pasado 1 de abril a contratación doutros servizos enerxéticos para poder gozar da bonificación.

Que problemas pode traer para a economía?

A restrición de oferta de cru empurrará á alza o prezo dos carburantes. Pero o impacto non só se notará no noso peto ao encher. «Afectará a outros servizos e produtos, ao transporte, a produción de bens, os materiais...», subliña Ruiz, quen si manifesta a súa preocupación polo impacto estrutural que pode ter a subida de prezo no tecido produtivo. Se conseguir combustible costa máis, ese sobrecusto acabará repercutindo en todos os elos, ata o cliente final. Teme que o encarecemento do cru reste eficacia ás medidas que están tomando os bancos centrais para rebaixar a inflación. Nun momento, ademais, moi complicado. Novas subidas fortes dos tipos de interese (encarece o prezo dos préstamos ao consumo e arrefría a demanda) para compensar unha eventual subida dos prezos podería engadir máis tensión ao sistema bancario: «Poden provocar problemas financeiros, pero se non o fan, e volve subir a inflación, teremos que afrontar outra vez prezos máis altos. A gasolina é un problema, si, pero subirá tamén o transporte, a comida etcétera», desliza Ruiz. 

Non hai moitas esperanzas de que os prezos do cru dean unha tregua, a menos que a situación derive nunha recesión en Occidente. Se a actividade se frea, a demanda reducirase, relaxando a cotización do barril. Con todo, hai moita incerteza no mercado polo rol dun actor que será crucial no desenvolvemento dos acontecementos: China . Segundo a Axencia Internacional da Enerxía (IEA), está previsto que a demanda de petróleo acelérese ao longo do ano ata acadar niveles marca na segunda parte do 2023, debido á recuperación da actividade no país asiático.