A exposición «Tesouros reais» mostra por primeira vez en España 75 pezas pertencentes ao Museo de Terra Santa
22 mares 2024 . Actualizado ás 05:00 h.Unha estrela de prata concibida para marcar o lugar no que a tradición cristiá sitúa o nacemento de Jesús en Belén xunto cun gran relevo de prata de máis de 200 quilos destinado ao Santo Sepulcro, onde a tradición cristiá sitúa a tumba de Jesús, e un frontal de altar que representa o Pentecostés dan a benvida no Museo Gaiás a un percorrido por 75 pezas de gran interese histórico e artístico procedentes do Museo de Terra Santa en Xerusalén. Conforman o núcleo central da mostra Tesouros reais, que ata o 4 de agosto permite ver por primeira vez en España estas destacadas obras de ourivaría, xoias, vestimentas sacras, elaborados de fío de ouro e prata, códices e pinturas, entre outros. O periplo complétase cunha trintena de obras de institucións galegas para conformar un relato que tamén supón unha aproximación a Xerusalén, á Basílica do Santo Sepulcro, así como á historia da orde franciscana encargada de custodiar todo este patrimonio e á das coroas europeas católicas.
O valor das pezas procedentes de Xerusalén vai moito máis alá do feito de estar elaboradas con ouro, prata, diamantes, rubíes e amatistas, entre outros materiais. Trátase de obras únicas xa que eran encargadas polas monarquías europeas aos mellores ourives e artesáns do momento durante os últimos cinco séculos como doazóns para os santos lugares. Ademais, en Europa non se conservan moitas pezas deste valor e calidade artística xa que «posiblemente foron fundidas en momentos de guerra ou usadas cando había dificultades económicas», explicaron a comisaria local, Esperanza Gigirey, e o historiador da arte e divulgador Miguel Ángel Cajigal.
A viaxe por comeza, Tesouros reais. Obras mestras do Terra Sancta Museum precisamente, cunha aproximación a Xerusalén, para despois remontarse a eses anos do nacemento de Jesús, recollendo moedas da época na que el viviu, como o denario de prata de Tiberio, un leptón de Poncio Pilato ou un siclo xudeu. Non faltan tampouco alusións a Constantino o Grande e ao nacemento deses santos lugares, así como á historia dos franciscanos, un apartado onde destacan un cadro atribuído a Zurbarán e unha maqueta da Basílica do Santo Sepulcro, que a reproduce a escala, incluíndo o seu interior. Tamén hai vínculo con Santiago e no apartado documental sobresaen uns tratados asinados entre o Imperio otomán e algunhas nacións europeas no século XVII.
Todo iso é a antesala ao denominado Theatrum Mundi, xa que Xerusalén era considerado como o teatro onde as coroas exhibían as súas ofrendas proxectando a súa devoción e tamén a súa poder. Estruturado por reinos, o percorrido comeza coas doazóns de reis españois, onde destacan as realizadas por Felipe II, entre elas, un cáliz. Tamén chaman a atención roupaxes litúrxicas e unha lámpada de prata de cen quilos. «Sen a achega financeira de España á Custodia non se podería ter mantido», destacou Jacques Charles-Gaffiot, comisario internacional da mostra. Unha lámpada de ouro brilla entre as doazóns de Portugal. Do Reino de Nápoles destaca un baldaquino cunha recreación da coroa de Carlos VII —Carlos III de España—, ademais dun crucifico e unha custodia de ouro, rubíes, esmeraldas e diamantes. E na recta final refulgen un báculo do rei Sol, Luis XIV, decorado con pedrería e flores de lis, e unha lámpada de ouro enviada polo Sacro Imperio Romano Germánico. Todo xoias dos reis para os ollos de Deus, que «merece moitísimo a pena visitar», anotou o presidente da Xunta en funcións, Alfonso Rueda.